Zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, obowiązującym od dnia 1 listopada 2019 r., przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy - Prawo przedsiębiorców (15000 ), podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W myśl art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy: stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty ( w przeliczeniu na złote). Podatnik obowiązany do wystawienia faktury, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Czytaj także: Firmy mają problem z nowymi stawkami VAT>>
 

Dokumentacja sprzedaży samochodów

Występujący o interpretację organów skarbowych podatnik wskazał, że jest spółką będącą zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotem działalności spółki jest udzielanie finansowania zakupu samochodów różnych marek na podstawie umów leasingu, najmu, dzierżawy bądź umów podobnych, a także na podstawie oferowanych pożyczek. Spółka kupuje od dealerów samochodowych samochody z różnym poziomem wyposażenia oraz zgodnie z oczekiwaniami klientów z dodatkowymi akcesoriami lub wyposażeniem. Dealerzy dokumentując sprzedaż samochodów na rzecz spółki wystawiają z tego tytułu faktury w jednym z trzech wariantów. W każdym z nich nabywanym towarem jest samochód a opis towaru na fakturze uwzględnia w szczególności markę, model pojazdu, wersję wyposażenia, rok produkcji, kolor oraz rodzaj tapicerki.

 

 W wariancie pierwszym faktura zawiera cenę obejmującą w pełni wyposażony pojazd, tzn. faktura nie zawiera wyszczególnionych pozycji określających wartości dodatkowego wyposażenia bądź akcesoriów samochodowych. W wariancie drugim dodatkowo na fakturze w pozycji „Uwagi” lub w oddzielnej specyfikacji przedmiotu zamówienia, wymieniane są także elementy wyposażenia dodatkowego lub akcesoria samochodowe. Faktura zawiera cenę obejmująca w pełni wyposażony pojazd, tzn. faktura nie zawiera wyszczególnionych pozycji określających wartość dodatkowego wyposażenia bądź akcesoriów samochodowych. A w wariancie trzecim dodatkowo na fakturze w pozycji „Uwagi” lub w oddzielnej specyfikacji przedmiotu zamówienia, wymieniane są także elementy wyposażenia dodatkowego lub akcesoria samochodowe. W momencie sprzedaży wszelkie dodatkowe elementy wyposażenia oraz akcesoria są już zamontowane/zainstalowane/umieszczone w samochodzie. Suma elementów stanowi ostateczną cenę netto pojazdu, która na fakturze jest wykazywana w jednej pozycji jako wartość netto kompletnego pojazdu.

Wątpliwości podatnika dotyczą kwestii czy w opisanych wariantach przy dokonywaniu płatności za nabyte towary, gdzie ich nabycie zostało udokumentowane fakturą w której kwota należności ogółem stanowi co najmniej kwotę 15.000 zł, spółka jest zobowiązana do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności.

 

Świadczeń nie należy sztucznie dzielić

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz regulacje Dyrektywy 2006/112/WE Rady nie regulują kwestii czynności złożonych. Co do zasady na gruncie ustawy każde świadczenie jest traktowane jako odrębne i niezależne. Jednakże, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania VAT oraz na podstawie polskiego i europejskiego orzecznictwa można stwierdzić, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia jedną czynność nie powinno być sztucznie dzielone. W przypadku, gdy wykonywana czynność stanowi dla klienta całość, nie należy jej rozbijać na poszczególne elementy składowe, lecz traktować jako jedno świadczenie, zgodnie z elementem, który nadaje całemu świadczeniu charakter dominujący. Jeśli więc wykonywanych jest więcej czynności, a są one ze sobą ściśle powiązane oraz stanowią całość pod względem ekonomicznym i gospodarczym, to wówczas dla potrzeb VAT należy potraktować je jako jedną czynność opodatkowaną.

Jak wynika z opisu sprawy przedmiotem nabycia przez spółkę za ustaloną cenę jest samochód w określonym standardzie, z określonym wyposażeniem/akcesoriami, które zamówił klient.

Akcesoria nierozerwalnie związane z autem

Dyrektor KIS stwierdził, że w każdym wariancie z perspektywy nabywcy samochodu nabycie elementów wyposażenia dodatkowego lub akcesoriów samochodowych jest nierozerwalnie związane z nabyciem samochodu. Transakcja ma sens gospodarczy tylko przy jednoczesnym nabyciu samochodu, zatem nie powinna być sztucznie dzielona z uwagi na zamówione przez klienta dodatkowe elementy. Tym samym zakupione towary zarówno dla spółki jak i dla jej klientów stanowią w istocie jedną rzecz. Nie ma przy tym znaczenia wyodrębnienie w adnotacji na fakturze pozycji wartość elementów wyposażenia dodatkowego lub akcesoriów. Są to więc elementy pomocnicze, które dla celów VAT dzielą los prawnopodatkowy świadczenia głównego – dostawy samochodów.

 


W konsekwencji przedmiotem nabycia przez podatnika od dealera w każdym z wariantów jest samochód, zgodny z zamówieniem klienta. Pojazdy samochodowe nie zostały wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Zatem w wariancie 1 przy dokonywaniu płatności za nabyte towary, gdzie ich nabycie zostało udokumentowane fakturą w której kwota należności ogółem stanowi co najmniej kwotę 15.000 zł, spółka nie jest zobowiązana do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, niezależnie od tego, czy na fakturze znajduje się oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”, czy też nie ma takiego oznaczenia, gdyż przedmiotem nabycia jest towar, który nie został zamieszczony w załączniku nr 15 do ustawy.

Analogicznie, przedmiotem nabycia w zakresie wariantu 2 i 3 są pojazdy, które nie zostały wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. W związku z powyższym faktura wystawiana za nabycie samochodu nie rodzi obowiązku zapłaty w systemie podzielonej płatności. Również w sytuacji, gdy na fakturze w pozycji UWAGI lub w załączonej specyfikacji wyszczególnione są dodatkowe elementy składające się na wyposażenie samochodu, bądź dodatkowe akcesoria. Nie zmienia to charakteru przedmiotu sprzedaży dla potrzeb VAT, tzn. spółka nadal dokonuje zakupu jednego towaru - samochodu. Bez wpływu pozostaje fakt, że ostateczna cena samochodu jest kalkulowana jako cena wyjściowa powiększona o wartość wyposażenia dodatkowego oraz akcesoriów.

Zatem, przedmiotem nabycia przez Spółkę jest samochód w określonym standardzie, z określonym wyposażeniem, które uwzględnione jest w kalkulacji całkowitej ceny zakupu samochodu. Biorąc pod uwagę, że samochody nie zostały wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, przy dokonywaniu płatności za nabyte towary, gdzie ich nabycie zostało udokumentowane fakturą w której kwota należności ogółem stanowi co najmniej kwotę 15.000 zł, spółka nie jest zobowiązana do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 sierpnia 2020 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.361.2020.1.ICz.