Wyrok TSUE został wydany w zakresie art. 78 par. 5 ordynacji podatkowej, który przewiduje, że w odniesieniu do nadpłat powstałych w wyniku orzeczenia TSUE, oprocentowanie przysługuje za okres:

  • od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu – pod warunkiem złożenia przez podatnika wniosku o zwrot nadpłaty przed terminem albo w terminie 30 dni od dnia publikacji sentencji orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Dzienniku Urzędowym UE,
  • od dnia powstania nadpłaty do 30. dnia od dnia publikacji sentencji orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – jeżeli wniosek o zwrot nadpłaty został złożony po upływie 30 dni od dnia publikacji sentencji orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Dzienniku Urzędowym UE. Ww. przepis wprowadzał znaczne ograniczenia i wyłączenia oprocentowania nadpłat w związku z terminem złożenia wniosku o zwrot podatku (który wynosi tylko 30 dni).

W tym zakresie TSUE zakwestionował nie tylko przewidziany w powołanym przepisie ordynacji podatkowej 30-dniowy termin, liczony od dnia publikacji wyroku TSUE, na złożenie wniosku celem uzyskania pełnego oprocentowania, ale też kształtujące się już od jakiegoś czasu w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych rozwiązanie polegające na modyfikacji obowiązujących przepisów poprzez odroczenie upływu terminu na złożenie wniosku do 30-stego dnia od daty poboru podatku.

Publikacja orzeczenia TSUE w sprawie C-322/22 nastąpiła w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 24 lipca 2023 r.

Co zmienia wyrok TSUE

W wyniku wydanego wyroku TSUE o zwrot odsetek od nienależnie pobranego podatku u źródła będę mogły ubiegać się przede wszystkim fundusze zagraniczne z państw trzecich (tj. spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego) takich jak Stany Zjednoczone, Australia, Kanada czy Wielka Brytania (od Brexitu).

Niezależnie od powyższego możliwość ubiegania się o zwrot dotyczy także innych podmiotów, które w związku z wyrokami TSUE (np. w zakresie VATu) otrzymały zwrot nadpłat (pobranych niezgodnie z prawem UE) bez należnych odsetek.

Natomiast kwestią kontrowersyjną jest to czy pozytywny dla funduszy z państw trzecich wyrok TSUE znajdzie również korzystne zastosowanie w sprawach funduszy / podmiotów z UE i EOG, jako że explicite dotyczy on tylko funduszy z państw trzecich. W zakresie funduszy europejskich na przykład w przeszłości sądy administracyjne w licznych wyrokach analogicznie stosowały 30 dniowy termin z art. 78 § 5 Ordynacji podatkowej, który to termin, jak orzekł TSUE, jest za krótki i dyskryminuje fundusze zagraniczne. W związku z tym, wyrok TSUE może mieć też potencjalny wpływ na zwrot oprocentowania od nienależnie pobranego podatku dla funduszy z UE i EOG.

Jak można uzyskać oprocentowanie od nienależnie pobranej nadpłaty

W celu odzyskaniu nienależnie pobranych odsetek od podatku u źródła podatnicy powinni złożyć wniosek o wznowienie postępowania w sprawach w których wcześniej zapadły niekorzystne dla nich prawomocne rozstrzygnięcia organów lub sądów. Termin na złożenie wniosku o wznowienie postępowania zależy od tego na jakim etapie skończyło się postępowanie w zakresie zwrotu nadpłaty.

W przypadku gdy sprawa zakończyła się prawomocną decyzją organu podatkowego wniosek o wznowienie postępowania musi zostać złożony w ciągu miesiąca od publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym UE tj. do 24 sierpnia 2023 r.

W przypadku gdy sprawa zakończyła się wydaniem prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego wniosek o wznowienie postępowania musi zostać złożony w ciągu trzech miesięcy od publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym UE tj. do 24 października 2023 r.

Podstawa, by wystąpić o zwrot

W naszej opinii najnowszy wyrok TSUE (w przedmiotowej sprawie klient reprezentowany był przez KPMG) trzeba ocenić w sposób bardzo pozytywny. Naszym zdaniem, fundusze zagraniczne, które wciąż ponoszą ciężar podatku u źródła, powinny jak najszybciej występować z wnioskami o zwrot podatku wraz z oprocentowaniem za cały okres pozbawienia je możliwości korzystania z zatrzymanych przez państwo kwot z powołaniem się na powyższy wyrok.

Michał Niżnik, partner w Zespole ds. Podatków Międzynarodowych w KPMG w Polsce, Pełnomocnik w sprawie rozpatrzonej przez TSUE

Kamil Smarzewski, ekspert w Zespole ds. Podatków Międzynarodowych w KPMG w Polsce