Minister finansów potwierdził w interpretacji ogólnej z 13 lutego (nr DD8.8203.1.2021), że ulga na działalność badawczo-rozwojową (B+R) obejmuje też wynagrodzenie za okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. z powodu urlopu lub choroby

 

Czym jest "ogólny czas pracy"

Jak wskazuje Małgorzata Boguszewska, adwokat, założycielka Kancelarii Adwokackiej Małgorzata Boguszewska i Wspólnicy, po wielu latach sporów MF wyjaśniło, jak należy rozumieć pojęcie "ogólnego czasu pracy", o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT. Zgodnie z tymi przepisami, za koszt związany z zatrudnieniem pracownika, może zostać zaliczony do kosztów kwalifikowanych ulgi na działalność badawczo-rozwojową jedynie w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu. Termin „ogólny czas pracy” nie został zdefiniowany ani w ustawie o PIT, ani w ustawie o CIT.

Sprawdź w LEX: Czy spółka może skorzystać z ulgi na innowacyjnych pracowników od wynagrodzeń osób, których wynagrodzenie jest dofinansowane? >

Dotychczas organy podatkowe twierdziły, że nie obejmuje on czasu usprawiedliwionej nieobecności pracownika. Teraz MF zmienia zdanie.

- Tzw. ogólny czas pracy pracownika uwzględnia również okres urlopu wypoczynkowego (wymiar urlopu określają przepisy prawa pracy) i analogicznie m.in. urlop okolicznościowy czy okres zwolnienia przysługującego na mocy art. 188 kodeksu pracy oraz okres przestoju niezawiniony przez pracownika zgodnie z art. 81 kodeksu pracy. Dodatkowo, na mocy art. 92 kodeksu pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy. Zatem do ogólnego czasu pracy zaliczyć należy również okres pozostawania pracownika na zwolnieniu lekarskim - stwierdził minister w interpretacji ogólnej. 

- Dzięki zmianie stanowiska firmy będą mogły odliczyć wyższe kwoty ulgi B+R. Przedsiębiorcy, którzy w obawie przed sporami, nie uwzględniali na potrzeby ulgi wynagrodzeń za czas usprawiedliwionej nieobecności, mogą teraz złożyć korekty zeznań i wystąpić z wnioskami o zwrot nadpłaty. Podobnie mogą postąpić ci, którzy otrzymali negatywne interpretacje indywidualne – mówi Małgorzata Boguszewska.

Sprawdź w LEX: Czy jest możliwe jednoczesne zastosowanie ulgi B+R oraz ulgi na robotyzację w stosunku do tego samego dochodu? >

 

Co z ulgą na innowacyjnych pracowników

Powstaje jednak pytanie, czy dotyczy to także ulgi na innowacyjnych pracowników, która jest kontynuacją ulgi B+R (art. 18 db ustawy o CIT i art. 26 db ustawy o PIT). Przysługuje podatnikom, którzy ponoszą wydatki na działalność B+R, jednak nie mogą ich odliczyć w całości od podstawy opodatkowania w ramach ulgi B+R. Chodzi o sytuacje, gdy ponoszą wysokie koszty działalności B+R, a podstawa opodatkowania jest zbyt niska. 

Ulga polega na pomniejszaniu kwot zaliczek na PIT przekazywanych przez płatników od wynagrodzeń innowacyjnych pracowników realizujących zadania B+R. Chodzi o pracowników bezpośrednio zaangażowanych w badania i rozwój, których czas pracy przeznaczony na realizację tej działalności wynosi co najmniej 50 proc. ogólnego czasu pracy. Dotyczy to zarówno osób na umowie o pracę, jak też współpracujących na podstawie umowy zlecenie i o dzieło.

Sprawdź w LEX: Czy ulgę na innowacyjnych pracowników należy wykazać w CIT-8 oraz CIT-BR? >

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zajmował dotychczas w sprawie tej ulgi stanowisko analogiczne jak w sprawie ulgi B+R. W interpretacjach m.in. z 11 stycznia 2024 r. (nr 0114-KDIP2-1.4010.573.2023.3.AZ) i 21 sierpnia 2023 r. (nr 0114-KDIP2-1.4010.324.2023.2.MR1) twierdził, że urlopy, zwolnienia lekarskie i inne usprawiedliwione nieobecności nie stanowią czasu pracy i nie powinny być uwzględniane w kalkulacji „ogólnego czasu pracy” w rozumieniu zastosowania ulgi na innowacyjnych pracowników. Uznał, że czas, w którym pracownik przebywa na urlopie lub zwolnieniu lekarskim, a także okres innej usprawiedliwionej nieobecności, to czas, w którym pracownik nie pozostaje do dyspozycji pracodawcy (w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy) i nie wykonuje pracy.

Zobacz procedurę: Ulga na pracowników zatrudnionych przy działalności badawczo-rozwojowej >

 

Ulgi podobne, ale brakuje stanowiska MF

Eksperci zwracają uwagę, że obie ulgi zawierają pojęcie „ogólnego czasu pracy”, z czego można wnioskować, że stanowisko zawarte w interpretacji ogólnej powinno dotyczyć obu ulg. Ale ministerstwo powinno wprost napisać o tym w interpretacji ogólnej. 

- Bardzo długo czekaliśmy na wydanie interpretacji ogólnej. W mojej opinii powinno to zakończyć spory dotyczące nie tylko ulgi B+R ale także ulgi na innowacyjnych pracowników. Kluczowe znaczenie ma fakt, że Ministerstwo Finansów wyjaśniło w interpretacji ogólnej pojęcie „ogólnego czasu pracy”, które nie zostało zdefiniowane w przepisach podatkowych, a dotyczy obu ulg. Pracodawca prowadzi tę samą ewidencję na potrzeby ulgi B+R i na potrzeby ulgi na innowacyjnych pracowników. Przekonamy się w praktyce, czy dyrektor KIS przy wydawaniu interpretacji dotyczących ulgi na innowacyjnych pracowników uwzględni nowe stanowisko MF. Moim zdaniem powinien, ale szkoda, że ministerstwo nie potwierdziło tego wprost, by uciąć ewentualne nieporozumienia – mówi Małgorzata Boguszewska.

Sprawdź w LEX: Czy od podatku od dywidendy można odliczyć ulgę na innowacyjnych pracowników? >

Również Michał Rodak, doradca podatkowy w Grant Thornton, zwraca uwagę, że minister finansów, wydając interpretację ogólną, mógł uwzględnić także inne wątki. 

- Interpretacja ogólna dotycząca ulgi B+R ma pośredni wpływ również na ulgę na innowacyjnych pracowników. Obie te preferencje są ściśle powiązane. To oznacza, że urlopy, zwolnienia lekarskie i inne usprawiedliwione nieobecności stanowią stanowią czas pracy i powinny być uwzględniane w kalkulacji „ogólnego czasu pracy” przy stosowaniu ulgi na innowacyjnych pracowników. Uważam jednak, że ta kwestia została niesłusznie pominięta w interpretacji ogólnej i wymaga uzupełnienia - mówi Michał Rodak. 

Sprawdź w LEX: Jak rozliczać ulgę na innowacyjnych pracowników na przełomie roku? >

 


Inne kwestie do wyjaśnienia

Małgorzata Boguszewska zauważa też, ministerstwo powinno też wyjaśnić inne kwestie dotyczące nie tylko ulgi B+R, ale także nowych ulg innowacyjnych, które obowiązują od 2022 r. Przedsiębiorcy czekają m.in. na objaśnienia, w celu wyjaśnienia które z ponoszonych przez nich wydatków w zakresie chociażby produkcji próbnej należy zaliczyć do ulgi B+R a które do ulgi na prototyp. 

Zobacz procedurę: Ulga na prototyp >

Według niej w zakresie stosowania ulgi B+R warto też doprecyzować, że również wynagrodzenia kadry kierowniczej stanowią koszty kwalifikowane w uldze B+R. Stanowisko dyrektora KIS jest niejednolite. W najnowszych interpretacjach potwierdza, że można odliczyć wynagrodzenia pracowników pełniących funkcje nadzorcze i zarządcze w stosunku do działalności B+R jako koszty kwalifikowane w zakresie, w jakim ich działalność, w tym działalność nadzorcza, jest bezpośrednio związana z działalnością B+R. Jednak wcześniej twierdził, że funkcje nadzorcze i kierownicze nie wiążą się bezpośrednio z prowadzonymi pracami B+R. Zgodnie z wyrokiem NSA z 21 marca 2023 r. (sygn. II FSK 2217/20)  do kosztów kwalifikowanych zalicza się wynagrodzenia kadry kierowniczej i nadzorczej. 

Sprawdź w LEX: Jak technicznie skorzystać z ulgi na innowacyjnych pracowników? >

Czytaj również: Trudniej będzie skorzystać z ulgi na ekspansję >>