Wyjaśnijmy na początek. Przekroczenie progu płatności 2 mln zł powoduje obowiązek stosowania przez płatników nowego mechanizmu poboru podatku u źródła (z ang. WHT). Chodzi tu o wartość wypłat w stosunku do tego samego kontrahenta w danym roku podatkowym. Dodatkowo, podatnicy mogą wnioskować do skarbówki o wydanie opinii o stosowaniu zwolnienia z WHT. Opinię o zastosowaniu zwolnienia wprowadził art. 26b ustawy o CIT.
Problematyczne obliczanie wysokości progu
W projekcie objaśnień dotyczących zasad poboru podatku u źródła Ministerstwo Finansów napisało, że do kalkulacji progu 2 mln zł nie są wliczane te wypłaty, które objęte są wydaną opinią o stosowaniu zwolnienia. Problem jednak w tym, że takie podejście nie ma żadnego potwierdzenia w obowiązujących obecnie przepisach.
- Takie rozwiązanie, choć korzystne dla podatników, nie znajduje jednoznacznej podstawy prawnej w znowelizowanych przepisach. W konsekwencji, zastosowanie się do objaśnień może rodzić ryzyko zakwestionowania takiego podejścia przez organy podatkowe w indywidualnych sprawach. Wydaje się, że gdyby intencją ustawodawcy było wyłączenie wypłat objętych opinią z limitu 2 mln zł, to odpowiednie odesłanie do art. 26b ustawy o CIT znalazłoby się wprost w przepisach – przykładowo w art. 26 ust. 1 lub w art. 26 ust. 2g ustawy o CIT – zwraca uwagę dr Konrad Kleszczewski, ekspert w zespole ds. podatku CIT w KPMG w Polsce.
Objaśnienia nie są źródłem prawa
Objaśnienia nie mogą być uznane za źródło powszechnie obowiązującego prawa, ich rola powinna ograniczać się do wyjaśniania wątpliwości interpretacyjnych. Jak tłumaczy dr Kleszczewski, zastosowanie się do objaśnień powinno skutkować objęciem ochroną podatnika na zasadach podobnych do indywidualnych interpretacji prawa podatkowego. Jeśli więc intencją Ministerstwa Finansów jest wyłączenie wypłat objętych opinią o stosowaniu zwolnienia z kalkulacji progu 2 mln, to takie rozwiązanie powinno znaleźć odzwierciedlenie w obowiązujących przypisach. - W sytuacji gdy stanowisko resortu zostanie utrzymane w ostatecznej wersji objaśnień, to stanowić to będzie dodatkową zachętę dla podatników do uzyskiwania opinii o stosowaniu zwolnienia. Trzeba jednak pamiętać, że w porównaniu do złożenia odpowiedniego oświadczenia przez płatnika (drugiego instrumentu uprawniającego do korzystania z preferencyjnego opodatkowania podatkiem u źródła po przekroczenie 2 mln zł limitu wypłat w stosunku do tego samego kontrahenta w danym roku podatkowym) wydanie opinii każdorazowo wiążę się z dość złożoną procedurą sprawdzającą przeprowadzaną przez organy podatkowe – tłumaczy ekspert KPMG w Polsce.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązek pobrania zryczałtowanego CIT „u źródła” >
Daniel Więckowski, doradca podatkowy, dyrektor w RSM Poland, zwraca dodatkowo uwagę, że w innym miejscu projektu objaśnień, resort enigmatycznie wskazuje, iż do wyliczenia kwoty 2 mln zł zsumować należy „pozostałe płatności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła”. Zdaniem eksperta, pojawić się tutaj może wątpliwość, jak traktować płatności, dla których minister finansów postanowił wyłączyć bezterminowo stosowanie art. 26 ust. 2e ustawy o CIT (oraz analogicznie art. 41 ust. 12 ustawy o PIT). Nie wiadomo więc, czy płatności z tych tytułów, m.in. za używanie urządzenia przemysłowego, wliczać należy do kalkulacji progu 2 mln zł, czy też nie.
Zobacz również:
Firmy muszą sprawdzać, czy ich kontrahenci mają warunki do prowadzenia biznesu >>
Płatności dla zagranicznych kontrahentów - do zgłoszenia fiskusowi >>
Tajemnicze kilkadziesiąt tysięcy złotych
Warto także zwrócić uwagę na kwestię obowiązku dochowania należytej staranności przy wypłatach na rzecz nierezydentów. - Resort finansów w przedstawionym projekcie objaśnień, wydaje się podchodzić do tej kwestii w dość intrygujący sposób – ocenia Więckowski. Tłumaczy, że w projekcie znaleźć możemy informację, że w przypadku wypłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego, do uznania, że dochowano należytej staranności wystarczające jest posiadanie certyfikatu rezydencji – w przypadku płatności nieprzekraczających kilkudziesięciu tysięcy złotych. Niestety, nie znajdziemy informacji, ile konkretnie wynosi kwota „kilkudziesięciu tysięcy złotych”. Dodatkowo – w przypadku wypłat nieprzekraczających 500 tys. zł, wystarczającym może by certyfikat rezydencji oraz oświadczenie podatnika.
Czytaj w LEX: Obowiązki dokumentacyjne związane z poborem podatku u źródła >
To nie pierwszy przypadek luźnego podejścia MF
Jak się okazuje to nie jedyny przypadek, kiedy Ministerstwo Finansów podpowiada w objaśnieniach rozwiązania, którego nie mają potwierdzenia w obowiązujących przepisach podatkowych. Jak wskazuje dr Konrad Kleszczewski, innym przykładem może być odroczenie konieczności realizacji obowiązków informacyjnych związanych z raportowaniem schematów podatkowych (MDR) do Ministerstwa Finansów.
MF napisał, że opóźnienia dotyczące realizacji obowiązków informacyjnych na gruncie przepisów MDR nie będą rodziły negatywnych konsekwencji dla podmiotów zobowiązanych, pod warunkiem, że obowiązki te zostaną prawidłowo wykonane do 28 lutego 2019 r. W przypadku prawidłowego wykonania opóźnionych obowiązków informacyjnych w okresie od 1 marca 2019 do 30 kwietnia 2019 r., opóźnienia te będą traktowane jako przypadki mniejszej wagi.
Sprawdź w LEX: W jaki sposób ustalić podatek u źródła przy płatnościach ponad 2.000.000 zł? >
- Co ciekawe, „odroczenie” stosowania przepisów w powyższym zakresie nastąpiło jedynie na podstawie wzmianki przedstawionej w ramach objaśnień, a nie w trybie przepisów przejściowych do ustawy nowelizującej lub rozporządzenia wydanego na jej podstawie (co powinno być standardem w takim przypadku) – podkreśla dr Kleszczewski. Jego zdaniem, w konsekwencji, z prawnego punktu widzenia mogą pojawić się istotne wątpliwości co do obowiązywania przepisów kluczowych dla dużej części podatników. Przewidują one bowiem wyłączenie bądź obniżenie kar przewidzianych przez kodeks karny skarbowy za ewentualne uchybienia w terminowym raportowaniu schematów podatkowych.
Balansowanie na granicy
Piotr Chojnacki, doradca podatkowy w kancelarii TA&TPT, przypomina z kolei, że dopiero na poziomie objaśnień podatkowych wyjaśniono, że przepisy nie dotyczą tzw. doradców „in-house”, czyli osób zatrudnionych lub wykonujących obowiązki na podstawie umowy o pracę bądź umów cywilnoprawnych opracowujących schematy podatkowe na potrzeby zatrudniającego ich podmiotu. Zdjęto z nich w ten sposób obowiązki związane z raportowaniem schematów podatkowych oraz posiadaniem wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych, których niedopełnienie grozi niebagatelnymi karami.
Czytaj w LEX: Raportowanie schematów podatkowych przez biura rachunkowe >
- Przedstawiony powyżej sposób działania, choć mogący budzić kontrowersje w środowisku prawniczym, uważam jednak za pozytywne zjawisko, dopóki stanowi próbę rozwiązania praktycznych problemów powstających przy stosowaniu przepisów – podkreśla ekspert. Dodaje jednak, że do sytuacji niebezpiecznej może dojść natomiast, gdy stanie się narzędziem poszerzającym zakres obowiązków w porównaniu do wynikającego z treści aktów prawnych.
Zobacz również:
Podatek u źródła - ministerstwo zapomniało o podatnikach PIT? >>
Nowe zasady podatku u źródła dopiero od stycznia 2020 roku >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
