Wykaz podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT będzie prowadzony w formie elektronicznej przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej. W założeniu ma to być wygodne narzędzie służące szybkiej weryfikacji danych kontrahentów i ich rachunków, w szczególności dotyczących rejestracji do celów VAT. Wykaz ma zminimalizować ryzyko nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT i ograniczyć wyłudzenia podatków. Będą w nim podane także informacje dotyczące numerów rachunków bankowych przedsiębiorcy, wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym. Podatnicy będą musieli dokonywać płatności przewyższających kwotę 15 tys. złotych na rachunek zawarty w wykazie. Jeśli kontrahent podatnika dokona płatności za fakturę na niezgłoszony rachunek bankowy, nie będzie mógł zaliczyć tej wpłaty do kosztów uzyskania przychodów. Przepisy w tym zakresie mają wejść w życie w styczniu przyszłego roku. Dodatkowo pojawi się również kwestia odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania podatkowe.

 

Zgłoszenie do urzędu w ciągu trzech dni

W nowych przepisach przewidziana jest możliwość uwolnienia się od tych konsekwencji. Podatnik będzie musiał złożyć zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek spoza wykazu do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w ciągu trzech dni od dnia zlecenia przelewu. Odpowiedzialność solidarna ma być również wyłączona w przypadku, gdy podatnik dokona zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Czytaj w LEX: Biała lista podatników VAT >

Problem dla podatników VAT z kontami w zagranicznych bankach

Zdaniem ekspertów, po wejściu w życie nowych przepisów kłopot będą miały polskie firmy i ich zagraniczni kontrahenci - podatnicy zarejestrowani dla potrzeb polskiego VAT, ale niemający rachunków bankowych w polskich bankach. Z czego wynika problem?

- Otóż w art. 96b ust. 3 dodany został pkt 13, dotyczący numerów rachunków w bankach lub SKOK. Ma to być dodatkowy element tzw. białej listy podatników prowadzonej przez szefa KAS. Zdanie wielokrotnie złożone odwołuje się najpierw do art. 49 ust. 1 ustawy Prawo bankowe (które reguluje funkcjonowanie banków w Polsce) gdzie mowa, o tym, że banki mogą prowadzić w rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze oraz powiązane z nimi rachunki VAT – tłumaczy Piotr Remiszewski, główny księgowy w BASF Coatings Services, ekspert ds. VAT w grupie BASF. Zwraca uwagę, że dalej w pkt. 13 mowa jest o tym, że rachunek w banku czy SKOK jest uznany za element białej listy, jeśli został wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym (NIP-2) i potwierdzonych przy wykorzystaniu STIR. Jak jednak wskazuje art. 119zg pkt 6 ordynacji podatkowej STIR jest systemem teleinformatycznym izby rozliczeniowej. Dalej w art. 119zp możemy przeczytać, że banki i kasy SKOK mają obowiązek przekazywać izbie rozliczeniowej informacje o otwieranych rachunkach,  dzienne zestawienie transakcji dotyczących rachunków podmiotów kwalifikowanych. Izba rozliczeniowa jest dalej zobowiązana przekazywać dane o rachunkach w bankach i SKOKach do szefa KAS.

 

 

- Przeczytawszy to wszystko zacząłem się zastanawiać, że skoro obszarem działania STIR są wyłącznie banki krajowe, krajowe instytucje kredytowe, oddziały banków zagranicznych w Polsce oraz SKOK, to w jaki sposób STIR ma zweryfikować konto bankowe zgłoszone w NIP-2, założone w banku zagranicznym do obsługi transakcji krajowych wyrażonych np. w euro? – pyta Remiszewski. Wskazuje, że biorąc pod uwagę zapisy z ordynacji, jest to poza jego obszarem działania. - Skąd zatem ma to wiedzieć podatnik, skoro składając w dobrej wierze NIP-2, nie uzyskał żadnej informacji zwrotnej z urzędu, że konto bankowe w zagranicznym banku nie zostało zweryfikowane – zauważa ekspert. Zastanawia się również, czy oznacza to, że fiskus wymusza obsługę krajowych transakcji za pośrednictwem banków krajowych, krajowych instytucji kredytowych, oddziałów banków zagranicznych w Polsce i SKOK.

Zobacz również: Wpłata na niezgłoszony rachunek nie będzie kosztem >>

Nowelizacja, która miała pomóc, rodzi kolejne wątpliwości?

Te wątpliwości podziela również Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy, partner w kancelarii Martini i Wspólnicy. - Niestety, przepisy wprowadzające tzw. białą listę nie są wystarczająco precyzyjne i mogą znacząco utrudnić funkcjonowanie firm. Można zastanawiać się, czy wyłączenie z kosztów podatkowych płatności powyżej 15 tys. zł, dotyczy również zapłaty za faktury wystawione przez kontrahentów zagranicznych – tłumaczy.

 


Jego zdaniem, co do zasady, takie płatności nie będą wyłączone z kosztów. Nowe przepisy dotyczą bowiem tylko podmiotów zarejestrowanych jako polskich podatników VAT czynnych. Jeżeli zatem kontrahent z Niemiec nie jest zarejestrowany na polski VAT, to możemy śmiało płacić mu na rachunek bankowy i wydatek możemy zaliczyć do kosztów, o ile oczywiście związany jest z naszymi przychodami. Jeżeli jednak kontrahent z Niemiec jest zarejestrowany na polski VAT, to powinniśmy sprawdzać, czy płacimy na rachunek uwidoczniony na białej liście. - Jeżeli go tam nie ma, to musimy zgłosić ten rachunek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie trzech dni od zlecenia przelewu. Czasu jest zatem bardzo mało, tym bardziej, że chodzi tu o trzy dni, a nie trzy dni robocze – podkreśla Łagowski.

Czytaj w LEX: Sprzedaż wysyłkowa w podatku od towarów i usług >

Ekspert wskazuje dodatkowo, może to być problemem, szczególnie wtedy, gdy płatność zlecono np. przed długim weekendem. Takie zawiadomienie trzeba będzie składać niestety za każdym razem, kiedy zlecamy płatność. Nie wystarczy zatem, jeżeli przekażemy o nim informację do skarbówki, zlecając pierwszą płatność. Jego zdaniem, podobny obowiązek będzie dotyczył rachunków masowych, które są powszechnie stosowane przez operatorów telekomunikacyjnych, dostawców mediów itd. Takie płatności powyżej 15 tys. zł trzeba będzie zgłaszać przy każdym zleceniu płatności.

Sprawdź w LEX: