Według Naczelnego Sądu Administracyjnego, w interpretacji podatkowej możliwa jest też ocena, czy wybrany przez podatnika sposób określenia proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawy o VAT), najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez wnioskodawcę działalności i dokonywanych przez niego nabyć. NSA uchylił tym samym w całości wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 18 października 2016 r. (sygn. akt I SA/Gd 898/16).
Jak ustalić proporcję w VAT?
Istota sporu sprowadzała się do odpowiedzi, czy postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej nie może być wszczęte, w sytuacji gdy przedmiotem wniosku jest ocena zgodności sposobu ustalenia proporcji stosowanego do określenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od wydatków związanych z działalnością gospodarczą wnioskodawcy oraz wydatków niezwiązanych z taką działalnością, z unormowaniem art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Zdaniem organu podatkowego oraz sądu I instancji przyczyna odmowy wydania w tej sprawie interpretacji tkwi w samej metodzie odliczania proporcjonalnego, określonej w art. 86 ust. 2a, ust. 2b i następnym ustawy o VAT, która nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Ponieważ sposób określenia proporcji nie wynika z przepisu prawa z uwagi na to, że wybór sposobu dokonywania proporcjonalnego odliczenia w przypadku zakupu towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów pozostających poza taką działalnością, których przypisanie w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, należy do wnioskodawcy (podatnika). Z tego też względu nie jest możliwe podanie przez organ podatnikowi prawidłowego, odpowiadającego normie prawnej, sposobu ustalenia proporcji. NSA uznał, że zarówno stanowisko sądu I instancji, jak i oraz organu podatkowego nie zasługuje na uznanie.
Określenie proporcji wynika z przepisów prawa?
Przede wszystkim nie zgodził z poglądem, że sposób określenia proporcji nie wynika z przepisu prawa. W ocenie NSA, z analizy art. 86 ust. 2a i 2b ustawy o podatku od towarów i usług wynika jednoznacznie, że na sposób określenia proporcji wskazują te przepisy, określając kryteria, jakie powinien spełniać sposób określenia proporcji, aby najbardziej odpowiadał specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Natomiast wybór konkretnego sposobu określenia proporcji według tych przesłanek należy do podatnika.
Zobacz również: Nabywca nieruchomości od komornika nie ma prawa żądać zwrotu nadpłaconego VAT >>
- Jeżeli zatem sposób określenia proporcji przez podatnika, który powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, ma zapewniać spełnienie warunków określonych w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, niezasadne jest twierdzenie, że sposób określenia proporcji nie wynika z przepisu prawa ‒ zauważa NSA. Według niego, niezrozumiałe jest też twierdzenie, że – z uwagi na brak stosownej normy prawnej – w trybie interpretacji nie można dokonać oceny prawidłowości wyboru sposobu określenia proporcji, a będzie to możliwe w toku kontroli podatkowej dokonywanej przez właściwy organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej. Przy braku bowiem normy prawnej stanowiącej podstawę ustalenia sposobu określenia proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a i 2b ustawy o VAT, nie można byłoby w ogóle dokonać oceny prawidłowości wyboru sposobu określenia tej proporcji.
Organ może dać wskazówki
W ocenie NSA, trafnie wskazano w skardze kasacyjnej, że brak podstawy prawnej dla określenia przez organy podatkowe sposobu określenia proporcji, w szczególności poprzez weryfikację sposobu określenia proporcji przyjętego przez podatnika oznaczałby, iż w praktyce regulacje art. 86 ust. 2a, 2b i nast. ustawy o VAT pozostawałyby martwe, skoro organy podatkowe nie dysponowałyby normą prawną pozwalającą na określenie prawidłowego wskaźnika proporcji odliczenia podatku naliczonego. W takim przypadku, przy braku normy prawnej pozwalającej na ocenę poprawności przyjętego sposobu określenia proporcji - w istocie każdy, dowolnie przyjęty przez podatnika sposób określenia proporcji należałoby uznawać za poprawny. Chybione jest także, w opinii NSA, twierdzenie, że wydanie interpretacji podatkowej jest niedopuszczalne, gdyż organ nie może wskazać podatnikowi stanowiska określającego właściwy sposób określenia proporcji, co oznacza, że interpretacja taka nie może spełnić swojego celu informacyjnego ani gwarancyjnego.
Zdaniem NSA, fakt, że do podatnika należy wybór stosownego sposobu określenia proporcji nie wyklucza, aby organ - uwzględniając informacje przedstawione we wniosku o interpretację - dostarczył temu podatnikowi wskazówek umożliwiających mu wybór takiego sposobu, który - zdaniem organu - spełniać będzie warunki z art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, a tym samym będzie najbardziej odpowiadał specyfice prowadzonej przez podatnika działalności i dokonywanych nabyć.
Wyrok NSA z 17 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 411/17
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
