Styczniowe zmiany w opodatkowaniu spółek komandytowych były krytykowane od momentu pojawienia się projektu przepisów w tym zakresie. Zostały jednak uchwalone. Od początku 2021 r. spółki komandytowe staną się podatnikami CIT. Oznacza to konieczność dwukrotnego poboru podatku – raz na etapie spółki, drugi raz - na etapie wspólników. Z nowych przepisów wynika, że spółka komandytowa będzie miała jednak prawo postanowić o zastosowaniu nowych regulacji do przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w tej spółce, począwszy od 1 maja 2021 r. W takim przypadku spółka komandytowa uzyska status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych z dniem 1 maja 2021 r.
Czytaj w LEX: Objęcie spółek komandytowych podatkiem CIT od 2021 r. >
- Wszystko wskazuje na to, że zdecydowana większość spółek komandytowych skorzysta z opcji odroczenia – mówi Grzegorz Szysz, doradca podatkowy, partner w kancelarii Grant Thornton.
Czytaj w LEX: Estoński CIT w praktyce >
Spółki chętne do odroczenia terminu
Przyczyny są różne, ale nie bez znaczenia pozostaje fakt, że taka decyzja spowoduje, że zyski dłużej będą opodatkowane na dotychczasowych zasadach. Skoro dla przytłaczającej większości przedsiębiorców zmiana jest niekorzystna i oznacza wzrost obciążeń podatkowych, to nie powinno dziwić, że będą oni chcieli uratować przed tzw. podwójnym opodatkowaniem spodziewane zyski za okres dodatkowych czterech miesięcy. Odraczając stosowanie przepisów do 1 maja 2021 r., przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi zachowują szansę na transfer dodatkowych zysków do swoich majątków prywatnych na dotychczasowych, korzystniejszych zasadach. Dzięki odroczeniu firmy zyskają też dodatkowy czas na różnego rodzaju reorganizacje.
Niejasne zasady odroczenia
Co w takim razie należy zrobić, aby odroczyć CIT do 1 maja? Nie wiadomo. Okazuje się bowiem, że przepisy nie precyzują, niestety, w jakiej formie, przez kogo ani też kiedy powinna zostać podjęta decyzja o ewentualnym odroczeniu terminu objęcia spółki opodatkowaniem podatkiem CIT.
Czytaj w LEX: CIT 2021 - przewodnik po zmianach >
- Nie jest też sprecyzowane, czy, a jeśli tak, to kogo, kiedy i w jakiej formie należy zawiadomić o podjętej decyzji. W efekcie, uwzględniając specyfikę spółek osobowych, zasady korporacyjne związane z ich funkcjonowaniem i podejmowaniem istotnych dla spółki decyzji, odwołując się do sposobu informowania organów podatkowych w podobnych sytuacjach, przyjmując jednocześnie możliwie ostrożnościowe podejście, sugerujemy, aby w miarę możliwości rozważyć podjęcie pewnych działań – zaznacza Grzegorz Szysz.
Chodzi tu przede wszystkim o podjęcie stosownej uchwały przez wspólników spółki komandytowej, zawiadomienie organów podatkowych o fakcie podjęcia uchwały poprzez jej złożenie w urzędzie skarbowym - i to zarówno w urzędzie właściwym dla spółki, jak i dla każdego ze wspólników. Wszystkie te działania powinny być dokonane przed końcem 2020 r.
Zobacz procedurę w LEX: Zwolnienie od podatku części przychodu uzyskanego przez komandytariusza z tytułu udziału w zyskach w spółce komandytowej >
- Trzeba podkreślić, iż powyższe jest podejściem możliwie ostrożnym, a konieczność podjęcia któregokolwiek ze wskazanych kroków nie wynika z przepisów, bowiem takowych niestety nie ma. W efekcie, brak tych działań nie powinien automatycznie oznaczać braku możliwości skutecznego odroczenia CIT do 1 maja 2021 r. – dodaje nasz rozmówca.
Duży problem z księgami rachunkowymi
Okazuje się, że to nie koniec problemów. Jeżeli firma podejmie decyzję o odroczeniu stosowania nowych regulacji o dodatkowe cztery miesiące, pojawia się kwestia zamykania ksiąg rachunkowych. Przesunięcie stosowania nowych przepisów oznacza konieczność zamknięcia ksiąg rachunkowych, a w konsekwencji sporządzenia również sprawozdania finansowego na dzień 30 kwietnia 2021 r. W sytuacji, w której spółka ma rok obrotowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym (albo co ma miejsce znacznie rzadziej - rok kończy się w I kwartale roku kalendarzowego), ustawodawca – chcąc ograniczyć zakres prac związanych z dwukrotnym zamykaniem ksiąg w krótkim odstępie czasu – wprowadził możliwość niezamykania ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2020 r. i odroczenia tego momentu do 30 kwietnia 2021 r.
- W konsekwencji, w przypadku podjęcia decyzji o odroczeniu stosowania nowych przepisów do 1 maja 2021 r. (gdy jednocześnie rok obrotowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym), możliwe są dwie opcje - podkreśla Grzegorz Szysz.
Pierwsza to zamknięcie ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2020 r. i następnie na dzień 30 kwietnia 2021 r., przy czym zamknięcie ksiąg rachunkowych na dzień 30 kwietnia 2021 r. będzie oznaczało obowiązek sporządzenia sprawozdania, które według naszego rozmówcy nie będzie sprawozdaniem rocznym, w związku z czym nie będzie podlegało ono badaniu przez biegłego rewidenta ani też odrębnemu zatwierdzaniu. Sprawozdaniem rocznym podlegającym badaniu i zatwierdzeniu będzie bowiem sprawozdanie za cały 2021 r., obejmujące okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r.
Druga opcja to niezamykanie ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2020 r. i w efekcie odroczenie momentu zamykania ksiąg do 30 kwietnia 2021 r.
– W odniesieniu do tego rozwiązania zwracamy jednak uwagę na pojawiające się wątpliwości co do kształtu i zakresu obowiązków związanych ze sprawozdaniami finansowymi – przestrzega ekspert Grant Thornton.
Sprawdź w LEX: Jakie obowiązki ma spółka komandytowa, która chce wybrać opodatkowanie CIT od 1.05.2021 r., w związku z obowiązkiem zamknięcia ksiąg? >
Inne formy uniknięcia dodatkowego podatku - nadal możliwe
Niezależnie od możliwości opóźnienia o cztery miesiące opodatkowania CIT spółek komandytowych, cały czas możliwe są przekształcenia w inne formy. Pisaliśmy o tym m.in. w tekście pt. Spółki komandytowe szukają sposobów na ucieczkę przed podwójnym podatkiem.
Daniel Więckowski, doradca podatkowy, partner w kancelarii LTCA wskazuje, że pewnym rozwiązaniem może być pozostawienie spółki komandytowej w dotychczasowym kształcie, ale zmiana proporcji podziału zysku pomiędzy komandytariuszy i komplementariuszy. Jego zdaniem, to rozwiązanie cechuje przede wszystkim szybkość działania (wystarczy jedynie zmiana umowy spółki, nie jest potrzebne uzyskiwanie nowych numerów NIP, wymiana pieczątek itp.). Koniecznie trzeba jednak pamiętać, że podział zysku winien odzwierciedlać poziom aktywów, ryzyka i funkcji każdego ze wspólników spółki. Ponadto, objęcie funkcji komplementariusza oznacza nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki komandytowej. Z drugiej strony – rozwiązanie to bardzo interesująco wygląda z perspektywy konieczności opodatkowania dochodów wspólników daniną solidarnościową.
Spółka partnerska korzystna dla adwokatów i radców prawnych?
- Alternatywnym rozwiązaniem jest też przekształcenie spółki komandytowej w spółkę partnerską – zwraca uwagę Daniel Więckowski.
Może to mieć znaczenie dla adwokatów i radców prawnych. Kodeks spółek handlowych przewiduje możliwość prowadzenia praktyki prawnej w formie spółki partnerskiej. Jak podkreśla Daniel Więckowski, mając na uwadze zmiany w zakresie opodatkowania spółek komandytowych, koniecznie trzeba zaznaczyć, że spółka partnerska pozwala na wyłączenie odpowiedzialności wspólnika – partnera, za zobowiązania powstałe wskutek działań innych partnerów, przy zachowanym, jak do tej pory, jednokrotnym opodatkowaniu dochodu tylko na poziomie wspólników – partnerów.
Czytaj: Zmiany w spółkach komandytowych rykoszetem uderzą w prawników >>
Wreszcie ostatnia opcja może polegać na przekształceniu w spółkę kapitałową (z ograniczoną odpowiedzialnością bądź akcyjną). Rozwiązanie to jest jednak najbardziej złożone i wymaga odpowiedniego przygotowania i naturalnie czasu.
Zobacz procedurę w LEX: Dochód stanowiący przedmiot opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych >
- Spółka jest odrębnym od swoich wspólników podatnikiem podatku dochodowego, niemniej, przy uwzględnieniu planowanych zmian, m. in. w zakresie funduszu na cele inwestycyjne, czy nawet modelu estońskiego CIT rozwiązanie to może okazać się bardzo interesujące – wskazuje nasz rozmówca.
Czytaj w LEX: Funkcjonowanie kancelarii prawnej i środki prawne w praktyce w sytuacji stanu zagrożenia epidemicznego >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
