Propozycje zmian w przepisach o VAT

Jeśli chodzi o proponowane zmiany w zakresie VAT Rada Podatkowa przy Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan proponuje dokonanie zmian w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 kwietnia 2004 r. o przedstawicielu podatkowym, tak aby fakt składania skorygowanych deklaracji podatkowych ( i związane z tym następstwa w postaci późniejszej zapłaty podatku wraz z odsetkami) nie będzie skutkować naruszeniem warunku terminowego rozliczania podatków.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 26 marca 2009 r. (sygn. akt I FSK 57/08) orzekł, że skorygowanie deklaracji podatkowej oznacza niespełnienie przesłanki terminowego rozliczania podatków, niezbędnej do wykonywania funkcji przedstawiciela podatkowego. Na mocy takiego wyroku rodzi się problem, gdyż w polskim systemie podatkowym korygowanie zeznań podatkowych jest powszechne. Uznanie takiej praktyki za niespełnienie przesłanek terminowości rozliczania podatków może powodować, że instytucja przedstawicieli podatkowych nie będzie regulacją funkcjonującą w praktyce.
Przedsiębiorcy chcą też zniesienia obowiązku posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę. PKPP Lewiatan uważa, że wymóg ten jest rozwiązaniem wadliwym, prowadzącym do nadmiernej formalizacji procesu obiegu i rozliczenia dokumentów. W istniejącym stanie prawnym razi dysproporcja wymogów formalnych w odniesieniu do wystawiania zwykłych faktur, które nie muszą być potwierdzane podpisem, ani w żaden inny sposób i wymogów stawianych fakturom korygującym.

 Dodatkowo wątpliwości budzi zgodność powyższego przepisu z regulacjami unijnymi. Wymóg posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę w celu obniżenia podstawy opodatkowania nie znajduje umocowania w art. 79 Dyrektywy 112, a ponadto może prowadzić do naruszenia fundamentalnych zasad podatku VAT: zasady neutralności i proporcjonalności – twierdzą przedsiębiorcy.

Przedsiębiorcy chcą też rozszerzenia możliwości rozliczenia importu towarów w deklaracji i przyjęcie zasad zbliżonych do rozwiązań przyjętych w zakresie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
PKPP Lewiatan korzystnie ocenia wprowadzoną w 2008 r. zmianę, która pozwala na rozliczenie podatku naliczonego związanego z importem towarów w deklaracji podatkowej, co wiąże się z brakiem konieczności dokonania wpłaty podatku organom celnym.
Jednakże grono podmiotów uprawnionych do zastosowania tego ułatwienia pozostało znacznie ograniczone – mogą z niego skorzystać wyłącznie importerzy stosujący procedury uproszczone.
PKPP Lewiatan proponuje rozszerzenie możliwości rozliczenia importu towarów w deklaracji i przyjęcie zasad zbliżonych do rozwiązań w zakresie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, co z jednej strony przyniosłoby uproszczenie i ujednolicenie systemu, a z drugiej strony byłoby znaczącym ułatwieniem dla polskich przedsiębiorstw importujących towary i pozwoliłoby na zwiększenie ich płynności finansowej.
Postulowane zmiany wymagają nowelizacji przepisów art. 33a-c ustawy o podatku od towarów i usług.

Kolejną proponowaną zmianą jest zmiana zasad stosowania stawki 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. Obecnie prawo zastosowania stawki VAT 0% zależy od uzyskania potwierdzenia dokonania dostawy poprzez prawidłowe udokumentowanie transakcji. PKPP proponuje przejście do modelu, w którym prawo do zastosowania stawki VAT 0% powstawałoby wraz z dokonaniem transakcji, a prawidłowa dokumentacja miała charakter pomocniczy, a nie konstytutywny, przy udowadnianiu faktu dokonania wywozu i podlegałaby weryfikacji w trakcie kontroli podatkowej.
Korzyści z tego typu rozwiązania to przede wszystkim brak konieczności dokonywania nadmiernej ilości korekt deklaracji oraz zniesienie uciążliwości związanych z ciągłym monitorowaniem dokumentów otrzymywanych przez i po dacie granicznej tj. 25. dnia każdego miesiąca.

Kolejne zmiany proponowane przez PKPP Lewiatan dotyczą określenia wartości podstawy opodatkowania i momentu powstania obowiązku podatkowego przy aporcie.
W związku z nowelizacją ustawy o VAT z grudnia 2008 roku powstał obowiązek opodatkowania aportów wnoszonych do spółek, z wyjątkiem przypadków, gdy przedmiotem aportu jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa. Przepisy nie wskazują jednak czy podstawą opodatkowania jest wartość udziałów w kwocie brutto czy netto, ani jaki jest właściwy moment rozpoznania obowiązku podatkowego.
Brak pewności, co do prawidłowej interpretacji przepisów w zakresie opodatkowania aportu wskazuje, że problematyka ta powinna zostać uregulowana poprzez wprowadzenie odpowiednich regulacji do ustawy bądź przepisów wykonawczych. Ponadto nawet zamieszczenie przez Ministra Finansów na stronie internetowej pisma informacyjnego (które samo w sobie nie rozstrzyga wspomnianych kwestii), nie stanowi gwarancji, że organy podatkowe będą prezentować w tej sprawie rozbieżne stanowiska.
PKPP chce też wprowadzenia jasno brzmiącego zapisu, że premie pieniężne nie podlegają opodatkowaniu.

Propozycje zmian w podatkach lokalnych

PKPP postuluje też zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych i wprowadzenie do niej przepisów usprawniających składanie deklaracji podatkowych oraz dokonywanie wpłat z tytułu podatku od nieruchomości.
PKPP Lewiatan wskazuje na poprawę zasad składania deklaracji oraz dokonywania wpłat z tytułu podatku od nieruchomości, zwłaszcza w odniesieniu do podatników, którzy posiadają nieruchomości na terenie więcej niż jednej gminy. Zdaniem PKPP obecne uregulowania, w odniesieniu do których prezentowane jest od kilku lat brak woli dokonania jakichkolwiek zmian, w sposób rażący podnosi koszty stosowania tych przepisów oraz uniemożliwia pewne i zgodne z prawem ich zastosowanie.

W zakresie usprawnień poboru podatku od nieruchomości PKPP Lewiatan postuluje:
- ujednolicenie wzoru deklaracji w skali całego kraju (uwzględniającej możliwość zróżnicowania przez gminy stawek dla niektórych przedmiotów opodatkowania oraz zwolnień);
- wprowadzenie obowiązku przesyłania przez gminy do dnia 30 listopada każdego roku do centralnej bazy danych (lub wojewódzkich baz danych) informacji o obowiązujących na następnych rok stawkach, zwolnieniach, danych teleadresowych i numerach rachunków bankowych gmin;
- stworzenie jednej strony internetowej z bazą danych o obowiązujących stawkach, zwolnieniach, danych teleadresowych i numerach rachunków bankowych (lub stron internetowych prowadzonych przez wojewodów);
- wprowadzenie obowiązku ogłaszania przez ministra finansów (lub wojewodów) wykazu stawek i zwolnień obowiązujących na następny rok raz w roku do dnia 31 grudnia;
- wydłużenie terminu składania deklaracji do dnia 31 stycznia.

PKPP chce też wprowadzenia zmian do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych poprzez stworzenie definicji budowli w ustawie bez odesłania do przepisów prawa budowlanego. Uzasadniając konieczność dokonania zmian w tej kwestii przedsiębiorcy podkreślają, że mimo licznych wyroków sądowych do dziś nie wykształciła się spójna linia orzecznicza zawierająca interpretację pojęcia budowli i kryteriów pozwalających na rozstrzygnięcie poszczególnych stanów faktycznych. W efekcie, mimo wielu lat obowiązywania obecnych przepisów, podatnicy, ale również organy podatkowe, nie mogą stwierdzić z całą pewnością, jakie składniki majątkowe podlegają opodatkowaniu. W ocenie PKPP należy rozważyć przyjęcie, że definicja budowli w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych powinna opierać się na Klasyfikacji Środków Trwałych. Skoro bowiem podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest wartość przyjęta dla amortyzacji, to przedmiot opodatkowania powinien być bezpośrednio związany z tą klasyfikacją.

Propozycje zmian w Ordynacji podatkowej

PKPP proponuje też zmiany w zakresie Ordynacji podatkowej. Chce, aby w tej ustawie znalazł się zapis, zgodnie z którym organ powinien wydać nową interpretację w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku. Obecnie brak odpowiednich przepisów w tym zakresie powoduje niepewność co tego jakie stanowisko za prawidłowe powinien przyjąć podatnik.
Zgodnie z art. 14m § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej podatnik, który zastosuje się do interpretacji indywidualnej, nabywa pełną ochronę jedynie w odniesieniu do zdarzeń, które nastąpiły po doręczeniu interpretacji. W odniesieniu do zdarzeń sprzed doręczenia interpretacji podatnik podlega ograniczonej ochronie. Może zatem zostać zmuszony do zapłaty podatku, choć już bez odsetek i groźby sankcji karno-skarbowych. W ocenie PKPP Lewiatan powyższa zasad powinna być zmieniona w przypadku uchylenia niekorzystnej interpretacji przez sąd i wydania przez organ nowej. Zdaniem PKPP wydaje się konieczne, żeby pełna ochrona wynikająca z nowej interpretacji odnosiła się również do zdarzeń po doręczeniu pierwszej (uchylonej) interpretacji.
PKPP postuluje też zmiany w zakresie ujednolicenia przepisów dotyczących przedawnienia.
Przepisy art. 68-70 Ordynacji podatkowej nie regulują terminu przedawnienia: straty, nadwyżki podatku naliczonego do zwrotu oraz nadwyżki podatku naliczonego do przeniesienia. Orzecznictwo jest w tych kwestiach również jest rozbieżne. Dla podatników powoduje to zaistnienie sytuacji, w której nie mogą uznać wielu okresów za zamknięte. Takie zaś następstwo powoduje obowiązek przechowywania dokumentów, a co za tym idzie generuje koszty prowadzenia działalności.
Dlatego też w ocenie PKPP Lewiatan należałoby ujednolicić przepisy Ordynacji podatkowej w wymienionych powyżej przypadkach. Ponadto należałoby się również zastanowić nad weryfikacją przypadków przerwania oraz zawieszane biegu przedawnienia – uważają przedsiębiorcy.