Organ podatkowy w interpretacji z 5 września 2018 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.566.2018.1.ŻR, zwrócił uwagę, że zwolnieniu od VAT podlegają wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, które spełniają określone warunki. Muszą służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Usługi muszą także być świadczone przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę wprost podmioty. Chodzi m.in. o szpitale. Zwolnione z VAT mogą być dodatkowo dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
Ważny jest cel usługi medycznej
Dyrektor KIS podkreślił, że przy definiowaniu zwolnienia usług w zakresie opieki medycznej, należy się oprzeć na orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wynika z niego, że ze zwolnienia będą generalnie korzystać tylko te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy). Jeśli świadczenie nie będzie służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, to wówczas nie będzie objęte zwolnieniem od VAT.
Zobacz również: Rzecznik praw dziecka: opłaty za pobyt rodziców w szpitalu do zmiany >>
Nie będzie można pobierać opłat za pobyt rodziców w szpitalach >>
Analiza: Usługi medyczne - zwolnienie z VAT >>
Obecność rodziny nie zawsze niezbędna
Zdaniem organu podatkowego realizowanie przez pacjenta przysługującego mu bezsprzecznie prawa do obecności osób bliskich nie stanowi automatycznie podstawy do zastosowania zwolnienia od VAT.
- Brak jest podstaw do objęcia zwolnieniem od VAT usług związanych z pobytem w szpitalu osób najbliższych pacjenta, o ile nie jest to niezbędne dla osiągnięcia celu terapeutycznego wobec hospitalizowanego pacjenta – podkreślił dyrektor KIS. Wskazał, że o tym, jakie okoliczności muszą być spełnione, aby cel terapeutyczny został osiągnięty decyduje lekarz. Zatem jeżeli uzna on, że pobyt osoby bliskiej jest istotny w procesie terapeutycznym, wówczas należy uznać usługę szpitala jako ściśle związaną z usługą podstawową wykonywaną na rzecz pacjenta. Informacja o takim zaleceniu powinna co do zasady wynikać z prowadzonej przez podatnika dokumentacji. Po spełnieniu tego warunku usługi zakwaterowania rodzica lub opiekuna chorego pacjenta na oddziale w trakcie leczenia szpitalnego korzystają ze zwolnienia z VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, jako usługi niezbędne do wykonania usługi medycznej.
Zdaniem Izabeli Rutkowskiej, doradcy podatkowego, prowadzącej własną kancelarię prawną, organ podatkowy słusznie uznał, że usługi zakwaterowania świadczone na rzecz osób bliskich chorym przebywającym w szpitalu powinny być uznane za ściśle związane ze świadczoną opieką medyczną, a w konsekwencji zwolnione z VAT. Obecność osób z rodziny zwykle pozytywnie wpływa na samopoczucie chorego, a zwłaszcza dziecka. Oprócz wsparcia psychicznego, osoba bliska nierzadko wykonuje również czynności pielęgnacyjne przy chorym. Wszystkie te usługi wspomagają więc proces leczenia. Można zatem uznać, że spełniony jest też warunek zwolnienia wynikający z ustawy o VAT. Z pewnością usługi te są niezbędne do wykonania usługi podstawowej. Ponadto trudno mówić o tym, że ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia – podkreśla Rutkowska.
Podobnego zdania jest Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy, partner w Gekko Taxens. Podkreśla, że stanowisko organu podatkowego wpisuje się w opinie prezentowane w tym zakresie w orzecznictwie TSUE. Wynika z niego, że jakkolwiek dostarczanie przez placówki szpitalne łóżek i posiłków osobom towarzyszącym co do zasady nie stanowi działalności ściśle związanej z opieką szpitalną i medyczną i jako takie nie podlega zwolnieniu z VAT, to jednak w przypadku, gdy obecność tych osób jest konieczna do osiągnięcia celów terapeutycznych, czynności takie mogą być uznane za zwolnione z VAT usługi służące przywracaniu i poprawie zdrowia chorego. Ekspertka dodaje, że podobne stanowisko organy podatkowe zajmują także w odniesieniu do usług związanych z zakwaterowaniem matki karmiącej, rodzica lub opiekuna chorego pacjenta na oddziale w trakcie leczenia szpitalnego, jak również w stosunku do opłaty pobieranej przez szpitale za pobyt osoby towarzyszącej przy porodzie.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.