System raportowania danych przez podatników w formie JPK funkcjonuje w Polsce już prawie dwa lata. Od 1 lipca 2018 roku wszyscy przedsiębiorcy, którzy prowadzą swoje rozliczenia w formie elektronicznej, będą przekazywać organom podatkowym kolejne struktury JPK. Dane trzeba będzie wysyłać na żądanie urzędu. Będzie na to tylko trzy dni. Za nieprzesłanie pliku podatnik zapłaci karę. Więcej na ten temat tutaj. >>

Repozytorium JPK i analiza danych

Jednolity plik kontrolny jest istotnym elementem uszczelniania systemu podatkowego w Polsce. Ma on dawać administracji skarbowej kompleksowy zestaw informacji o danej firmie i dokonywanych przez nią transakcjach. Kluczowe w tym procesie są narzędzia do analizy otrzymywanych w plikach danych. Krajowa Administracja Skarbowa korzysta obecnie z Repozytorium JPK, w celu m.in. automatyzacji oceny ryzyka danego podatnika oraz jego kontrahentów, a także przy identyfikacji wierzytelności podatników na potrzeby stosowania środków egzekucyjnych bądź zabezpieczających. Ważnym narzędziem jest także Analizator JPK, który pozwala na automatyczną identyfikację rozbieżności w rozliczaniach VAT i uniemożliwienie zaniżania zobowiązań podatkowych lub zawyżania kwoty VAT do zwrotu.

Wykreślenia z rejestru podatników

O skuteczności powyższych narzędzi świadczy rosnąca z miesiąca na miesiąc liczba podatników wykreślonych z rejestru podatników VAT po uprzednim sprawdzeniu ich raportów JPK_VAT. Liczba wykreślonych podmiotów według stanu na 31 stycznia 2017 r. wynosiła nieco ponad 8 tys. firm. Na koniec września 2017 r. wykreślonych było już ponad 92 tys. podatników. 

- Dane z comiesięcznych plików JPK_VAT nabierają coraz większego znaczenia  w walce z karuzelami podatkowymi i stanowią ważny element narzędzi informatycznych ukierunkowanych na identyfikację nieprawidłowości w rozliczeniach podatników. W pewnym uproszczeniu można nawet uznać, że po objęciu obowiązkiem raportowania JPK_VAT wszystkich podatników VAT od początku 2018 roku, system ten stanowi swego rodzaju Centralny Rejestr Faktur w polskim wydaniu. W związku z tym można uznać, że w zakresie rozwoju funkcjonalności i wykorzystania danych z JPK_VAT resort finansów osiągnął wiele. Jeżeli chodzi o wykorzystanie innych strukturJPK, np. księgi rachunkowe (JPK_KR) czy wyciąg bankowy (JPK_WB) na potrzeby działalności administracji podatkowej, są one jak na razie stosowane w ograniczonym stopniu. Co prawda statystki wskazują, że organy podatkowe żądają od podatników ich przedłożenia, ale wciąż w niewielkim zakresie. Przedmiotowe struktury zawierają wiele wartościowych danych i ich szersze wykorzystanie, w powiązaniu z automatyzacją analizy tych danych, może istotnie podnieść efektywność kontroli podatkowej – mówi Marcin Sidelnik, partner w PwC, lider zespołu ds. technologii podatkowych.

Jednolity plik kontrolny pomocny dla podatników

Jednolity plik kontrolny może być także narzędziem do wykorzystania nie tylko przez administrację podatkową, ale też przez samych podatników. Dzięki niemu mogą wykazać się tzw. należytą starannością przed fiskusem, udowadniając, że przeprowadzili właściwe czynności sprawdzające uczciwość swoich kontrahentów nie tylko bezpośrednio przed zawarciem pierwszej transakcji, ale również w trakcie realizacji kolejnych. Sidelnik podkreśla, że na podstawie danych z jpk w szybki sposób można przeprowadzić automatyczne testy i wizualizację danych wskazujących na ryzyko dopuszczenia się nadużycia podatkowego przez kontrahenta. Ponadto, wizualizacja danych z jpk pozwala nie tylko na analizy dotyczące kwestii podatkowych, ale również analizy biznesowe, gdyż pliki zawierają dane o wszystkich transakcjach sprzedaży i zakupu podatnika.

Przeczytaj również analizę pt. Jednolity Plik Kontrolny - charakterystyka >>