Odpowiedź:
Zleceniodawca nie opłaca składek na FP i FGŚP za zatrudnionego zleceniobiorcę, jeżeli wykonywana przez niego umowa zlecenia nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
Uzasadnienie:
Zleceniodawca opłaca obowiązkowe składki na Fundusz Pracy (FP) za zatrudnionego zleceniobiorcę tylko wówczas, gdy spełnia on łącznie dwa warunki: a) z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, b) podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę – art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c i art. 107 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy( tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 645 z późn. zm.) – dalej u.p.z.i.r.p.
Zleceniodawca, który jest osobą fizyczną i nie zatrudnia ani jednego pracownika nie ma obowiązku opłacania obowiązkowych składek na FP nawet wówczas, gdy zatrudniony przez niego zleceniobiorca spełnia ww. warunki. Podyktowane jest to tym, że taki zleceniodawca nie jest ani pracodawcą w rozumieniu u.p.z.i.r.p. (art. 2 ust. 1 pkt 25 i art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c u.p.z.i.r.p.).
Zleceniobiorca, który oprócz wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia jest zatrudniony w innym zakładzie pracy na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem co najmniej równym kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę, z tytułu umowy zlecenia podlega dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym – art. 9 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s. Za takiego zleceniobiorcę zleceniodawca nie musi więc opłacać składek na FP.
Zleceniobiorca, którego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, spełniający warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów (np. z tytułu drugiej umowy zlecenia) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów (art. 9 ust. 2c u.s.u.s.). Warto pamiętać o tym, że w omawianym przypadku składki są opłacana przez każdego płatnika składek, chyba że ubezpieczony przedłoży płatnikowi dokumenty, z których wynika brak konieczności opłacania składek (at. 34 ust. 6 u.s.u.s.).
W sytuacji, gdy z każdej umowy zlecenia podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę, co do zasady, tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych stanowi tylko ta umowa, która została zawarta jako pierwsza. Jednocześnie w takiej sytuacji zleceniobiorca ma prawo zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (art. 9 ust. 2 u.s.u.s.). Jeżeli zleceniobiorca wykonuje pracę na podstawie dwóch lub więcej umów zlecenia, przy czym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko z jednej z nich jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę, zleceniobiorca może wybrać tą umowę jako jedyny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
W konsekwencji, jeżeli zatrudniony przez zleceniodawcę zleceniobiorca nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z uwagi na to, że jest objęty tymi ubezpieczeniami tylko z tytułu umowy zlecenia zawartej z innym zleceniodawcą, nie ma obowiązku opłacać za niego obowiązkowych składek na FP.
Zleceniodawca nie ma również obowiązku opłacania składek na FGŚP za zleceniobiorcę, który z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia podlega dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 9 i 10 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) – dalej u.o.r.p.). Jest to konsekwencją tego, że składki na FGŚP opłaca się tylko za pracowników w rozumieniu art. 10 u.o.r.p., a za takiego pracownika uważa się tylko zleceniobiorcę podlegającego obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Nadmienić jednocześnie trzeba, że składki na FGŚP za zleceniobiorcę podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym zleceniodawca opłaca tylko wówczas, gdy jest przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 2 ust. 1 u.o.r.p., prowadzącym działalność gospodarczą wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą również na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oddziałem banku zagranicznego, oddziałem instytucji kredytowej lub oddziałem zagranicznego zakładu ubezpieczeń bądź oddziałem lub przedstawicielstwem przedsiębiorcy zagranicznego. Nie ma przy tym znaczenia wysokość osiąganego przez zleceniobiorcę wynagrodzenia.
Magdalena Kostrzewa,
autorka współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 15.07.2016 r.
Czy od wynagrodzeń osób, z którymi zawarto umowy zlecenia, należy odprowadzać składki na FP i FGŚP?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoPrzedsiębiorca zawarł umowę zlecenia ze zleceniobiorcami, którzy: równocześnie zatrudnieni są na etacie u innego pracodawcy, gdzie osiągają co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, bądź równocześnie zatrudnieni są na podstawie umów zlecenia u innych podmiotów, gdzie osiągają wynagrodzenie równe co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę.Czy od wynagrodzeń tych osób z tytułu umowy zlecenia należy odprowadzać składki na FP i FGŚP? Czy ewentualny obowiązek zapłaty uzależniony jest od wysokości wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia?
