Zakup pojazdu ułatwiającego codzienne życie nie daje osobie niepełnosprawnej prawa do ulgi. 

Stanowisko organów podatkowych jest restrykcyjne. Wynika z niego, że osoby niepełnosprawne nie odliczą w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych wydatków na skuter trójkołowy albo czterokołowy ani hulajnogę elektryczną. Fiskus uznaje, że są to przedmioty codziennego użytku. Niepełnosprawni mogliby natomiast odliczyć koszty przystosowania takich pojazdów do swoich potrzeb.

Czytaj również: Ulga rehabilitacyjna na zakup laptopa i telefonu >>

Skuter nie jest wózkiem inwalidzkim

Potwierdzeniem tego jest interpretacja z 5 stycznia 2024 r. (nr 0112-KDIL2-1.4011.669.2023.2.MB). Sprawa dotyczyła zmarłego już mężczyzny, który miał orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Z wnioskiem o interpretację wystąpiła jego żona, która zapytała o prawidłowość wspólnego rozliczenia za 2022 r., w którym małżonkowie odliczyli wydatki na zakup czterokołowego skutera. Kobieta napisała, że skuter inwalidzki pełnił funkcję stabilnego czterokołowego wózka inwalidzkiego i umożliwiał jej mężowi samodzielne poruszanie się. Ułatwiał wykonywanie czynności życiowych np.: dojazd po zakupy, spacer, kontakt ze środowiskiem i rehabilitację.

Zapytała, czy osoba niepełnosprawna może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej na zakup skutera. Chodzi o możliwość zastosowania art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem odliczeniu podlegają wydatki poniesione na zakup, naprawę lub najem indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiedział, że nie, ponieważ skuter to nie wózek inwalidzki. 

- Wózek inwalidzki został odrębnie, wprost zdefiniowany w przepisach ustawy Prawo o ruchu drogowym. Pomimo wielu podobieństw pomiędzy elektrycznym skuterem czterokołowym a wózkiem inwalidzkim, nie można utożsamiać tych dwóch pojazdów. Z analizy przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym wynika, że elektryczny skuter czterokołowy – nawet jeśli jest wykorzystywany przez osobę niepełnosprawną i pełni funkcję czterokołowego wózka inwalidzkiego – wpisuje się w definicję pojazdu mechanicznego.- stwierdził dyrektor KIS. 

Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2023 r., poz. 1047 ze zm.) definiuje m.in.:

  • czterokołowiec – pojazd samochodowy przeznaczony do przewozu osób lub ładunków, z wyłączeniem samochodu osobowego, ciężarowego i motocykla, którego masa własna nie przekracza: a) w przypadku przewozu rzeczy 550 kg,  b) w przypadku przewozu osób 400 kg (art. 2 pkt 42b)
  • czterokołowiec lekki – czterokołowiec, którego masa własna nie przekracza 350 kg i konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h (art. 2 pkt 42c);
  • wózek inwalidzki – pojazd konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się osoby niepełnosprawnej, napędzany siłą mięśni lub za pomocą silnika, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do prędkości pieszego (art. 2 pkt 48);
  • urządzenie transportu osobistego – pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe (art. 2 pkt 47c).

Dyrektor KIS uznał, że wydatek poniesiony przez kobietę i jej męża na zakup elektrycznego skutera inwalidzkiego czterokołowego nie stanowi wydatku, o którym mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy PIT, tj. wydatku na zakup indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. To oznacza, że małżonkowie nie mają prawa do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej za 2022 r. wydatku na zakup elektrycznego czterokołowego skutera inwalidzkiego.

 

Meritum Podatki 2024 ebook

Aleksander Kaźmierski

Sprawdź  

Skarbówka zmienia zdanie

Wcześniej fiskus zgadzał się na odliczenie wydatków na zakup skutera, ale szef Krajowej Administracji Skarbowej z urzędu zmienił interpretację 21 listopada 2022 r. (nr DOP3.8222.340.2020.CNRU). Może to zrobić nawet po latach, na podstawie art. 14e par. 1 pkt 1 ordynacji podatkowej, jeśli stwierdzi nieprawidłowość interpretacji. 

Z pytaniem wystąpił w 2019 r. mężczyzna, który cierpi na niedowład lewostronny kończyn i posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności przyznane na stałe. Kupił skuter trójkołowy elektryczny, który osiąga prędkość do 25 km i umożliwia mu przemieszczanie się poza domem, co ułatwia wykonywanie czynności życiowych. Mężczyzna nie może jeździć na rowerze ze względu na niesprawną nogę. Według instrukcji skuter przeznaczony jest dla osób starszych. Nie ma informacji, że jest skuterem inwalidzkim. Z informacji uzyskanych od firmy sprzedającej wynika, że jest przeznaczony również dla osób, które mają problem z poruszaniem się.

Dyrektor KIS uznał najpierw stanowisko podatnika za prawidłowe, a w 2022 r. zmienił zdanie. Stwierdził, że wydatki na nabycie pojazdu mechanicznego przystosowanego dla potrzeb osoby niepełnosprawnej nie podlegają odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 7a pkt 2 ustawy PIT odliczeniu od dochodu podlegają jedynie wydatki na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, a nie sam ich zakup.

Wydatek na zakup skutera trójkołowego elektrycznego nie stanowi również wydatku, o którym mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy PIT, tj. wydatku na zakup indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

- Skuter trójkołowy elektryczny marki X. jest przedmiotem powszechnego użytku. Gdyby zatem nie stanowił pojazdu mechanicznego, to i tak, wobec braku cech indywidualnych dostosowanych do potrzeb konkretnej osoby niepełnosprawnej, nie spełniłby warunku do zaliczenia go do sprzętu lub urządzenia, o których mowa w powołanym art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy PIT - stwierdził szef KAS. 

Hulajnoga bez prawa do odliczenia

Z interpretacji wynika generalny wniosek, że o prawie do odliczenia wydatków decyduje to, czy sprzęt jest przystosowany do indywidualnych potrzeb osoby niepełnosprawnej. Podobne stanowisko organy podatkowe zajmują w sprawie m.in. ulgi rehabilitacyjnej na zakup sprzętu elektronicznego, np. laptopów. Podatnik musiałby więc udowodnić, że dany pojazd czy sprzęt nie jest przedmiotem codziennego użytku, ale jest dostosowany do jego sytuacji - mówi Agata Malicka, współwłaścicielka biura rachunkowego. 

Taki wniosek wynika też z interpretacji zmienionej przez szefa KAS 18 listopada 2022 r. na niekorzyść podatnika (nr DOP3.8222.342.2020.CNRU). Szef KAS stwierdził, że hulajnoga elektryczna z siodełkiem nie spełnia wymogów hulajnogi elektrycznej, o której mowa w art. 2 pkt 47b powołanej ustawy prawo o ruchu drogowym, a wpisuje się raczej w definicję motoroweru, określoną w art. 2 pkt 46 tej ustawy.

- Wydatki na nabycie pojazdu mechanicznego przystosowanego dla potrzeb osoby niepełnosprawnej nie podlegają odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 7a pkt 2 ustawy PIT odliczeniu od dochodu podlegają jedynie wydatki na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, a nie sam ich zakup - stwierdził szef KAS.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.