Komisja Prawa Pracy, działająca w ramach Związku Pracodawców Business Centre Club, zwraca się do rządu o podjęcie pilnej inicjatywy ustawodawczej, mającej na celu wprowadzenie zmian do art. 15g ustawy  o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: ustawa w sprawie COBVID-19). Do najpilniejszych zmian zalicza przyśpieszenie rozpoznawania wniosków o dofinansowanie wynagrodzeń złożonych w trybie  art. 15g.

- Znaczna część przedsiębiorców nie otrzymała jeszcze dofinansowania zgodnie ze złożonymi wnioskami. Dotyczy to w szczególności dużych firm. Wiele z nich choć zawnioskowało o pomoc już w kwietniu 2020 r. nadal nie otrzymało żadnej informacji o jej przyznaniu – czytamy w apelu komisji, która przy tej okazji postuluje odformalizowanie postępowania o przyznanie tej pomocy i przyspieszenie rozpatrywania składanych wniosków, bo – jak podkreśla w apelu - tylko szybko udzielona pomoc stanowi realną pomoc dla przedsiębiorców.

Zobacz procedurę w LEX: Dofinansowanie wynagrodzeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) >

Wśród rekomendowanych zmian jest też zmniejszenie progu procentowego spadku obrotów gospodarczych, które uprawniają do ubiegania się o pomoc.

 

Zgodnie z obowiązującym art. 15g, przedsiębiorca aby wystąpić o dofinansowanie musi odnotować określony w tym przepisie spadek obrotów gospodarczych w ujęciu ilościowym lub wartościowym. Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

  • nie mniej niż o 15 proc., obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także trzydzieści kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, lub
  • nie mniej niż o 25 proc., obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także trzydzieści kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.

Sprawdź w LEX: Czy nowe wersje tarczy antykryzysowej (lub innych wprowadzonych ustaw/przepisów) pomagają/usprawniają pracodawcy proces zwolnień indywidualnych? >

Jak podkreśla Komisja Prawa Pracy ZP BCC, pomoc przewidziana w art. 15g  miała w założeniu działać prewencyjnie i pomóc w utrzymaniu miejsc pracy, w szczególności w przypadku dużych podmiotów. W praktyce jednak, zanim taki przedsiębiorca osiągnie wymagany omawianym przepisem spadek obrotów gospodarczych, rozpoczyna on działania zmierzające do ograniczania kosztów prowadzonej działalności, co wiąże się najczęściej ze zmniejszeniem zatrudnienia personelu, często w trybie zwolnień grupowych. - Utrzymujący się spadek w wysokości 25 proc. obrotów miesięcznie oznacza, że duży przedsiębiorca w ciągu czterech miesięcy będzie musiał zamknąć działalność gospodarczą i na taki spadek przedsiębiorcy nie mogą sobie pozwolić – podkreśla komisja. Zwraca uwagę, że ustanowiony próg spadku obrotów jest zbyt wysoki dla dużych przedsiębiorców i właściwym rozwiązaniem byłoby uzależnienie spadku obrotów od wielkości przedsiębiorcy, ustanawiając niższe progi spadku obrotów dla średnich i dużych przedsiębiorców, a wyższe (dotychczasowe) progi spadku obrotów pozostałyby właściwe dla małych przedsiębiorców.

Zobacz procedurę w LEX:  Łączenie różnych formy pomocy – zwolnienie ze składek ZUS i pomoc ze środków FP, FGŚP >

 


Spadek obrotów a spadek kontraktów

Ponadto komisja rekomenduje również uzupełnienie kryteriów spadku obrotów w odniesieniu do przedsiębiorców realizujących kontrakty długoterminowe z odroczonym terminem płatności. Bo, jak tłumaczy, w przypadku przedsiębiorców, których działalność opiera się na zawieraniu umów w ramach, których dostawa towaru/usługi wiąże się z powstaniem przychodu w momencie dostawy, podstawowym miernikiem dla oceny ich sytuacji, jest spadek ilości kontraktów czy bieżących przychodów. - Nie należy jednak zapominać, że istnieją przedsiębiorcy o wieloletnich cyklach produkcyjnych, w których działalność wpisane są przedpłaty czy zaliczki, tj. systematyczne wpłaty na poczet ceny przez cały okres realizacji kontraktu zgodnie z przyjętym harmonogramem. Chodzi o takie sytuacje, gdy zawarcie umów dokonywane jest z wieloletnim wyprzedzeniem w stosunku do realizacji przedmiotu mowy (przemysł stoczniowy) czy umowy poprzedzające finalne umowy sprzedaży dokonywane w jedno, dwuletnim okresie czasu (działalność deweloperska).

Czytaj w LEX: Pomoc udzielana z FGŚP przedsiębiorcom w związku z epidemią >

- Obecna konstrukcja art. 15g nie jest dostosowana do tych przedsiębiorców, u których cykl produkcyjny jest wieloletni (np. dwuletni) a zapłata wynagrodzenia następuje po jego zakończeniu. Ustawodawca de facto wykluczył z możliwości pozyskania dofinansowania przedsiębiorców, którzy otrzymują takie odroczone płatności – twierdzi BCC. Przykładem jest dwuletni cykl produkcyjny, gdy otrzymane przez takich przedsiębiorców płatności w 2020 r. za kontrakty zawarte np. w 2018 r. nie jest miarodajne (obrót wartościowy), podobnie jak to, że nie zawarli oni żadnej umowy w 2019 r. (obrót wartościowy). Zgodnie z cyklem produkcyjnym powinni bowiem zawrzeć umowy w 2020 r., a brak nowych kontraktów oznacza załamanie działalności gospodarczej w przyszłości, co jest łatwo przewidywalne. Dlatego zdaniem komisji, kryteria wskazane w art. 15g są niemiarodajne. - W przypadku branż, w których realizacja umów zakłada przesunięcie w czasie pomiędzy zawarciem umowy z kontrahentem, a momentem sprzedaży/dostawy, spadek obrotów winien być definiowany jako spadek finalnej wartości umów przyrzeczonych (lub umów o podobnym charakterze) wynikających z zawarcia umów przedwstępnych, którym towarzyszy wpłata zaliczki w cyklu produkcyjnym – czytamy w apelu.

 


Agencje pracy poza dofinansowaniem

Pracodawcy postulują też umożliwienie skorzystania z dofinansowania przewidzianego w art. 15g ustawy w sprawie COVID-19 agencjom pracy.

Obecnie przepis nie jest dostosowany do specyficznych usług, jakimi jest praca tymczasowa, cechująca się trójstronnym stosunkiem prawnym. To nie po stronie agencji pracy leży określenie wymiaru czasu pracy oraz wynagrodzenia za wykonywanie pracy przez pracownika tymczasowego. Agencja pracy jest raczej wykonawcą postanowień i decyzji leżących w domenie pracodawcy użytkownika, który końcowo również ponosi koszt wynagrodzenia pracownika tymczasowego (w tym powinien ponosić koszt wynagrodzenia przestojowego). Wynagrodzenie i czas pracy pracownika tymczasowego są związane z sytuacją u pracodawcy użytkownika, a w mniejszym stopniu z sytuacją, jaka ma miejsce w agencji pracy. Pracownik tymczasowy podporządkowany jest regulacjom dotyczącym czasu pracy oraz wynagrodzenia, jakie obowiązują u pracodawcy użytkownika, a nie w zatrudniającej go agencji pracy.

Sprawdź w LEX: Czy podmioty lecznicze mogą skorzystać z tarczy finansowej w związku ze zmniejszeniem dochodów? >

Jeśli pracodawca użytkownik zawrze porozumienie w trybie art. 15g, powinno ono obejmować również pracowników tymczasowych wykonujących u niego pracę, a agencja pracy powinna być jedynie wykonawcą takiego porozumienia. Dlatego, jak twierdzi komisja, należałoby przyjąć, że agencja może być wykonawcą porozumienia zawartego przez pracodawcę użytkownika, który spełnia wymagania określone w art. 15g i na mocy takiego porozumienia (które zawarł pracodawca użytkownik, ale jednocześnie, które obejmuje pracowników tymczasowych) agencja pracy może otrzymać dofinansowanie dla pracowników tymczasowych skierowanych do tego pracodawcy użytkownika.

Czytaj również: Pracownicy tymczasowi bez wsparcia ze strony państwa

Dłuższy okres dofinansowania i obniżenie wynagrodzenia bez porozumienia

Komisja Prawa Pracy ZP BCC proponuje także rozszerzenie art. 15g o procedurę na wypadek braku porozumienia ze stroną społeczną oraz o możliwość wydłużenia okresu dofinansowania.

Czytaj w LEX: Nowe uprawnienia pracodawców w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii >

- Komisja stoi na stanowisku, że regulacja zawarta w art. 15g powinna przewidywać, że jeżeli warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie zostaną ustalone w terminie wskazanym w ustawie ze stroną społeczną lub przedstawicielami pracowników, to pracodawca ustala je samodzielnie – czytamy w rekomendacjach. Obecnie, według BCC, wielu pracodawców znajduje się w sytuacji, w której pomimo złej sytuacji finansowej, z uwagi na brak zgody pracowników, nie może wprowadzić obniżonego wymiaru czasu pracy czy przestoju.

Czytaj w LEX: Wsparcie z FGŚP w przypadku nieobjęcia przestojem, przestojem ekonomicznym lub obniżeniem wymiaru czasu pracy >

Postulowane jest też stworzyć dla części przedsiębiorców możliwości dłuższego korzystania ze wsparcia przewidzianego w ustawie niż tylko w okresie trzech miesięcy.