Na mocy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 870), lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzają kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Ustawa ta nadaje także uprawnienia Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych oraz płatnikom, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, do kontrolowania ubezpieczonych co do prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy zgodnie z ich celem.

Czytaj również: W 2022 r. ZUS obniżył i cofnął świadczenia chorobowe na kwotę 153,4 mln zł >

Zobacz procedury w LEX:

 

Ile kontroli przeprowadził ZUS i ile zaświadczeń o niezdolności do pracy zakwestionował

W IV kwartale 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził 111 tys. kontroli osób posiadających zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy (w okresie od stycznia do grudnia 2022 r. - 429,9 tys. kontroli). W konsekwencji w okresie od października do grudnia 2022 r. wydanych zostało 7,3 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych. W całym 2022 roku wydanych został 23,8 tys. takich decyzji. Natomiast kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków tylko w IV kwartale 2022 r. osiągnęła 7 107,3 tys. zł. W okresie od stycznia do grudnia 2022 r. została wstrzymana dalsza wypłata zasiłków w łącznej wysokości 21 989,8 tys. zł.

- Najczęściej osoby na zwolnieniu lekarskich pracują - mówi Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. I jako przykład podaje kobietę, która będąc na zwolnieniu, pojechała jako opiekunka na wycieczkę klasową swojego dziecka.  Zdaniem Żebrowskiego, innym klasycznym przykładem jest chory ze schorzeniem kręgosłupa, który dźwigał ze szwagrem szafę po schodach. Drugi zaś, również z historią kręgosłupową, niósł cegły na budowie domu córki.

Podczas kontroli zastano też pana (stolarza) ze złamaną ręką, jak heblował sztachety, a kontrolującym powiedział, że to rehabilitacja.

- Zwolnienia lekarskiego nie można wykorzystywać jak urlopu albo w jego czasie pracować. Zwolnienia nie można też wykorzystywać na inne aktywności, które mogłyby wydłużyć okres niezdolności do pracy – przypomina Paweł Żebrowski. I dodaje: - Należy pamiętać, że zwolnienie jest po to, aby dojść do zdrowia i wrócić do pracy.

Czytaj też: Potrącenia z zasiłku chorobowego >

Czytaj też: Zasiłek chorobowy przedsiębiorcy – poradnik krok po kroku >

Czytaj też: Obliczanie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przy zmianie etatu >