Podmioty wprowadzające na rynek: opony, oleje smarowe, opakowania lub produkty w opakowaniach, foliowe torebki jednorazowe, sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie lub akumulatory muszą do 11 września złożyć roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami w Bazie Danych o Odpadach (BDO). Dotychczas sprawozdania papierowe zwykle składały za nie organizacje odzysku, czyli firmy wyspecjalizowane w odzyskiwaniu z rynku zużytych opakowań i produktów. Teraz jednak sprawozdania są elektroniczne, i trzeba je wysłać z konta danej firmy w BDO. By było inaczej, konieczna jest zmiana przepisów.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Już 8 września w LEX specjalne szkolenie on-line o module sprawozdawczości BDO. Adriana Ogonowska omów szczegółowo zasady dotyczące składania sprawozdań w systemie BDO. Chcesz wziąć udział, zarejestruj się tutaj >>
-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Obowiązek dla wielu firm

Obowiązek złożenia sprawozdania do 11 września mają m.in.: producenci, importerzy opakowań z papieru lub tektury, tworzyw sztucznych, szkła, drewna itd., przedsiębiorstwa wprowadzające produkty w opakowaniach i eksportujące je, dostawy produktów w opakowaniach, np. mleczarnie, wytwórnie napojów i wody mineralnej, producenci lub dystrybutorzy kosmetyków, właściciele sklepów, w których oferowane są torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, wprowadzający opony, oleje smarowe, akumulatory, komisy samochodowe, dealerzy samochodowi, sklepy, oferujące m.in. sprzęt komputerowy i urządzenia AGD oraz RTV lub autoryzowani przedstawiciele, producenci urządzeń elektronicznych z dziedziny medycyny, automatyki przemysłowej, energetyki, producenci i importerzy baterii i akumulatorów. W tym roku po raz pierwszy sprawozdanie składane jest elektronicznie w Bazie Danych o Odpadach (BDO). I okazuje się, że nie za wszystkich organizacje odzysku mogą złożyć sprawozdanie zbiorcze. Takiej możliwości nie mają wprowadzający opakowania wielomateriałowe, po środkach niebezpiecznych oraz sprzęt elektryczny oraz elektroniczny.

 

Jedni mają łatwiej, inni trudniej

 -  Problem sprawozdawczy generuje m.in. zapis w art. 45a ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi – wyjaśnia Artur Domaszewicz z serwisu odpady-help.pl.  - Zgodnie z nim bowiem organizacja samorządu gospodarczego jest bowiem zobligowana do złożenia sprawozdania za opakowania wielomateriałowe oraz po środkach niebezpiecznych oddzielnie dla każdego wprowadzającego produkty, którego reprezentuje – dodaje Domaszewicz.  Zbiorcze może złożyć tylko za wprowadzających opakowania jednomateriałowe,  oleje i opony.  Z kolei w przypadku podmiotów wprowadzających sprzęt elektryczny i elektroniczny nie wystarczy złożenie sprawozdania zbiorczego przez organizację odzysku.  Zgodnie bowiem z art. 74 ust. 6 ustawy o odpadach organizacja także „przedkłada sprawozdanie (…) oddzielnie dla każdego wprowadzającego sprzęt i autoryzowanego przedstawiciela, dla których wykonywała obowiązki”. W takich sytuacjach, niestety, system BDO nie umożliwia złożenia sprawozdania za firmę z konta organizacji. Wymaga przesłania sprawozdania z konta wytwórcy poprzez uzyskanie dostępu na poziomie użytkownika głównego.

 

Ustawa o odpadach. Komentarz

Daria Danecka, Wojciech Radecki

Sprawdź  

API rozwiązało problem częściowo

Jeszcze do niedawna niektóre z organizacji prosiły swoich klientów o przypisanie ich pracowników jako użytkowników głównych konta BDO klienta. - Konieczność przypisywania do konta w BDO użytkownika  głównego spoza firmy budzi spore kontrowersje i nie wydaje się dobrym rozwiązaniem, ponieważ przekazuje się dostęp do wszystkich informacji na koncie BDO firmy oraz daje praktycznie nieograniczone uprawnienia umożliwiające nawet złożenie wniosku o wykreślenie firmy z rejestru BDO – wyjaśnia Artur Domaszewicz. Wówczas organizacja otrzymuje też wiele innych informacji, np. dane pracowników. Na stronie BDO czytamy jednak, że przedsiębiorca może nadać uprawnienia użytkownika podrzędnego, co pozwoli na przygotowanie sprawozdania, bez nadania zbędnych uprawnień. Wówczas jednak wysłać sprawozdanie będzie musiał sam przedsiębiorca. Na wniosek przedsiębiorców pod koniec sierpnia  Instytut Ochrony Środowiska udostępnił aplikację (API), która umożliwi złożenie organizacjom oddzielnie sprawozdań za podmioty zarejestrowane w BDO. To jednak nie rozwiązuje całego problemu, podmioty muszą organizacjom przekazać indywidualny klucz API (ClientID i ClientSecret).

Konieczna zmiana w przepisach

Organizacje odzysku mają więc techniczne możliwości składania sprawozdań za firmy, z którymi mają podpisane umowy. Pytanie, czy w przyszłym roku takie rozwiązanie wystarczy? – Dobrze, że udostępniono API, ale to nie jest idealne rozwiązanie, bo nie daje pełnej ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa. Klucz API też daje możliwość poznania pełnych danych dotyczących ewidencji i sprawozdawczości podmiotu. Dostęp poprzez klucz API nie pozwoli na wgląd do wniosków rejestrowych i aktualizacyjnych, oraz nie pozwoli założyć nowych miejsc prowadzenia działalności, a takie dodawać i usuwać kont użytkowników– tłumaczy Artur Domaszewicz. I wskazuje, że problem rozwiązałaby nowelizacja ustawy o odpadach. - Skoro system BDO umożliwia złożenie zbiorczych sprawozdań dla opakowań zwykłych to wydaje się możliwe zastosowanie takiego rozwiązania dla opakowań wielomateriałowych, po środkach niebezpiecznych czy sprzętu elektronicznego.  Wymagałoby to niewielkich zmian w ustawie o odpadach. Teraz nie ma już na to czasu, ale powinny zostać wprowadzone, by problemy nie pojawiały się przy sprawozdaniach za 2020 rok. Celem sprawozdawczości jest przekazanie rzetelnych danych o osiągniętych poziomach odzysku, a nie utrudnianie życia firmom, które i tak mają już dość wygórowanych formalności, nie tylko w dziedzinie ochrony środowiska -  podkreśla Domaszewicz.

Kolejny termin 31 października nie dla wszystkich

Warto pamiętać, że do 31 października 2020 r. sprawozdania roczne będą musiały złożyć podmioty wytwarzające odpady i gospodarujące odpadami, obowiązane do prowadzenia ewidencji odpadów. I tutaj też już są zgłaszane uwagi. Adam Małyszko, prezes FORS Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów, zwraca uwagę na istotny wyjątek. Zgodnie z art 237 ea ustawy o odpadach, wszyscy przedsiębiorcy którzy prowadzą stację demontażu lub strzępiarkę roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu  odpadami za 2019 r muszą złożyć  do 11 września 2020 r. - System  BDO również nie przewiduje możliwości składania sprawozdań w dwóch terminach dla różnych obszarów - wyjaśnia Adam Małyszko. Dodaje, że przedsiębiorcy prowadzący stacje demontażu przez ostatnie 15 lat składali sprawozdania oprócz wersji papierowej również w wersji elektronicznej,  zarówno do marszałka  województwa jak i do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. - I obecnie nie byłoby problemu, gdyby zakres wymaganych danych w module sprawozdawczości BDO nie różnił się o tych, jakie były w  dotychczasowych sprawozdaniach w wersji papierowej. Tymczasem pojawia się obligatoryjny obowiązek podania  danych, których możemy nie znać – tłumaczy Adam Małyszko. Artur Domaszewicz przyznaje, że te sprawozdania też mogą sprawić firmom kłopoty.

Sprawdź, jak złożyć sprawozdanie:

  • Opakowania wielomateriałowe oraz po środkach niebezpiecznych – sprawozdanie składa firma, tylko ze swojego konta, albo Porozumienie(Organizacja samorządu gospodarczego) jeśli otrzyma dostęp do podmiotu na poziomie użytkownika głównego lub poprzez klucz API.
  • Sprzęt elektryczny oraz elektroniczny – sprawozdanie składa i firma ze swojego konta (lub organizacja za firmę jeśli otrzyma dostęp do podmiotu na poziomie użytkownika głównego lub poprzez klucz API), i zbiorcze organizacja.
  • Baterie i akumulatory– sprawozdanie składa tylko firma, albo podmiot pośredniczący za firmę jeśli otrzyma dostęp do podmiotu na poziomie użytkownika głównego lub poprzez klucz API.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.