Proponowana ustawa ma uporządkować i usprawnić funkcjonowanie instytucji rynku finansowego, w szczególności w zakresie eliminacji barier dostępu do rynku finansowego, usprawnienia nadzoru nad rynkiem finansowym, ochrony klientów instytucji finansowych, ochrony akcjonariuszy mniejszościowych w spółkach publicznych oraz zwiększenia poziomu cyfryzacji w realizacji przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) obowiązków nadzorczych.
Zdaniem rządu zawarte w projekcie ustawy nowelizacje przepisów regulujących prawno-instytucjonalne otoczenie rynku finansowego znajdują uzasadnienie w konieczności ich dostosowania do różnych zachodzących na nim zdarzeń, a także podyktowane są potrzebą spełnienia niektórych postulatów zawartych w Strategii Rozwoju Rynku Finansowego (przyjętej w uchwale nr 114 Rady Ministrów z dnia 1 października 2019 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego – M.P. poz. 1027), w szczególności w zakresie ułatwienia funkcjonowania podmiotom nadzorowanym przez KNF poprzez uproszczenie procedur licencyjnych oraz obowiązków w zakresie raportowania, ale także w zakresie wzmocnienia ochrony inwestorów indywidualnych. Ponadto, projekt ustawy realizuje Strategię w zakresie stworzenia warunków regulacyjnych dla rozwoju rynku pożyczek papierów wartościowych.
Czytaj też: Strategia Rozwoju Rynku Kapitałowego – ujęcie prawne >>
Klient ma być lepiej chroniony
Zgodnie z komunikatem RM, aby chronić klientów instytucji finansowych, ograniczona zostanie m.in. możliwość:
- oferowania obligacji korporacyjnych wśród klientów detalicznych poza rynkiem regulowanym, alternatywnym systemem obrotu oraz platformami finansowania społecznościowego. Chodzi o wprowadzenie minimalnej wartości nominalnej takich obligacji (min. 40 tys. euro lub równowartość tej kwoty wyrażona w polskiej walucie). Wprowadzony zostanie także obowiązek sprzedaży obligacji klientom detalicznym wyłącznie za pośrednictwem firm inwestycyjnych;
- wprowadzania praw uczestnictwa alternatywnych spółek inwestycyjnych do obrotu wśród osób fizycznych, które są inwestorami profesjonalnymi. Chodzi także o zakaz zaciągania przez takie spółki pożyczek od osób fizycznych;
- wykorzystania autorytetu i pozycji Komisji Nadzoru Finansowego w celu pozyskania klientów.
Czytaj też: DORA – nowe obowiązki w sektorze bankowym >>
Ponadto będą wprowadzone zmiany dotyczące outsourcingu i podoutsourcingu bankowego, mające na celu uproszczenie procedur jego stosowania. Chodzi o umożliwienie bardziej efektywnego i elastycznego wykorzystywania outsourcingu przy zachowaniu gwarancji stabilnego i bezpiecznego funkcjonowania sektora bankowego. Banki hipoteczne w większym zakresie będą mogły powierzać wykonywanie czynności dotyczących działalności bankowej swoim spółkom matkom, w ramach outsourcingu.
Związek Banków Polskich w uwagach do projektu uznał, że zmiana nie spowoduje odformalizowania procedury zawierania umów przez banki, a wskazany w projekcie zakres obowiązków banków zakres obowiązków jest zatem istotnie szerszy niż standard europejski, co może spowodować wolniejszy rozwój polskiego sektora bankowego, a także niemożliwość sprawnego wdrażania najnowszych rozwiązań dla klientów.
Z kolei Rzecznik Finansowy przeanalizował proponowane zmiany w kontekście ryzyka po stronie konsumentów usług bankowych i wskazał, że liberalizacja outsourcingu bankowego (jeżeli nie wynika z nakazu transpozycji) nie może bowiem prowadzić do pogorszenia sytuacji nabywców usług finansowych. W jego opinii outsourcing usług bankowych per se tworzy określone ryzyka po stronie nabywcy usług finansowych, w tym konsumenta – osoby fizycznej, w szczególności dotyczące:
- identyfikacji wierzyciela (ryzyko po stronie nabywcy usług dotyczące właściwej identyfikacji podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie zobowiązania),
- dowodowe (ryzyko po stronie nabywcy usług związane z ograniczoną możliwością identyfikacji szkody oraz związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy szkodą a działaniem podmiotu, w szczególności w przypadku zlecania na zewnątrz czynności z zakresu bankowości elektronicznej),
- zdolności do zaspokojenia roszczenia (ryzyko po stronie nabywcy usług dotyczące faktycznej możliwości uzyskania zaspokojenia roszczeń od podmiotów, którym powierzono czynności i ryzyko proceduralne (ryzyko po stronie nabywcy usług dotyczące faktycznej możliwości dochodzenia roszczenia (ze względu na koszty lub specyfikę prawa obcego).
Banki mają świadczyć usługi maklerskie
Projekt przewiduje wprowadzenie możliwości świadczenia usług maklerskich przez banki, na podstawie jednolitej licencji bankowej. Rozwiązanie to wpłynie na zwiększenie liczby podmiotów, które świadczą usługi na rynku kapitałowym.
Dodatkowo banki powiernicze będą mogły udzielać pożyczek papierów wartościowych, co wpłynie na zwiększenie płynności polskiej giełdy. Przewidziane są także rozwiązania, które umożliwią notowanie nowych instrumentów na GPW (tzw. certyfikatów turbo), wzorem rozwiniętych rynków europejskich.
Autorzy projektu deklarują, że ułatwione zostanie funkcjonowanie podmiotów nadzorowanych przez KNF (m.in. banków, funduszy inwestycyjnych czy krajowych instytucji płatniczych). Chodzi o uproszczenie procedur licencyjnych oraz obowiązków dotyczących raportowania. Wzmocniona zostanie także ochrona inwestorów indywidualnych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.