Wprowadzenie zmian w ustawie z 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków wynika z konieczności implementacji postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z 19 maja 2010 roku. Nowela ma też poprawić skuteczność systemu oceny efektywności energetycznej budynków w Polsce, co w konsekwencji ma wpłynąć na poprawę jakości powietrza. Autorzy nowelizacji chcą też wprowadzić zmiany korygujące istniejące mechanizmy w obszarze sporządzania i przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji.

Cztery zmiany wynikające z dyrektywy

W zakresie zmian niezbędnych do przeprowadzenia prawidłowej implementacji dyrektywy 2010/31/UE, w projekcie przewidziano następujące rozwiązania:

  • dotyczące strategii wspierania renowacji budynków: projekt długoterminowej strategii przygotowuje minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, na podstawie upoważnienia określonego w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków;
  • zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków dotyczące wymagań w zakresie kontroli systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji, rozszerzające zakres systemów objętych obowiązkiem kontroli,
  • umożliwienie powszechnego dostępu do podstawowych informacji zawartych w świadectwach charakterystyki energetycznej gromadzonych w Centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków,
  • wprowadzenie obowiązku montażu w odpowiednich budynkach systemów automatyki i sterowania. To umożliwi m.in. stałe monitorowanie, rejestrowanie, analizowanie i dostosowywanie zużycia energii, wykrywanie utraty efektywności systemów technicznych budynku oraz informowanie osoby odpowiedzialnej za zarządzanie infrastrukturą techniczną budynku o możliwościach poprawy efektywności energetycznej.

Powstanie centralny system informacji rynku energii. Inteligentne liczniki będą powszechne>>
 

Świadectwa energetyczne budynków

W zakresie zmian niezbędnych do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu oceny energetycznej budynków w projekcie przewidziano następujące rozwiązania:

  1. wprowadzenie obowiązku sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dla nowobudowanych budynków z chwilą ich oddawania do użytkowania,
  2. wprowadzenie mechanizmów gwarantujących przekazywanie świadectw charakterystyki energetycznej w związku ze sprzedażą lub wynajmem budynków lub części budynków,
  3. uzależnienie obowiązku przeprowadzania regularnych kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji od dokonania zmian mających wpływ na ich efektywność energetyczną,
  4. doprecyzowanie regulacji dotyczących weryfikacji świadectw charakterystyki energetycznej przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa,
  5. umożliwienie funkcjonowania świadectw charakterystyki energetycznej budynków lub części budynków oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji również w postaci elektronicznej.


Zmiany mają wyeliminować wątpliwości i zwiększyć skuteczność przepisów

Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii wyjaśnia, że projektowana regulacja przez doprecyzowanie obecnych przepisów przyczyni się do zwiększenia ich skuteczności oraz wyeliminuje wątpliwości interpretacyjne dotyczące obowiązków związanych z przekazywaniem tzw. paszportów energetycznych budynków, jak również związane z kontrolą systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji w budynkach. Doprecyzowanie  systemu sankcji, pozwolą ministrowi na poprawę efektywności działania systemu weryfikacji świadectw charakterystyki energetycznej oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji.
Projektowana regulacja zawiera też przepisy, których celem jest wyeliminowanie dokumentów niebędących świadectwami w rozumieniu przepisów ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, tj. dokumentów sporządzonych bez wykorzystania centralnego rejestru charakterystyki energetycznej.
Zarówno świadectwa charakterystyki energetycznej budynków jak i protokoły z kontroli mają mieć postać elektroniczną. Założenia projektu przewidują wprowadzenie powszechnego dostępu do części informacji gromadzonych w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków. obejmują też zmiany w zakresie obowiązku kontroli systemów ogrzewania i klimatyzacji oraz połączonych systemów ogrzewania i wentylacji oraz klimatyzacji i wentylacji w budynkach.

Projekt zmiany ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i zmianie innych ustaw rząd planuje przyjąć w II kwartale 2021 r. Na razie informacja o tym trafiła do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

 

Paszport energetyczny, obowiązek, którego nikt nie egzekwuje

Mariola Berdysz, architekt, inżynier budowlany, dyrektor fundacji "Wszechnica Budowlana" pozytywnie ocenia zmiany zmierzające do wprowadzenia instrumentów umożliwiających egzekwowanie obowiązków w zakresie sporządzania świadectw energetycznych.

 - Wyeliminowanie z zapisów Prawa budowlanego w 2015 roku obowiązku przedkładania świadectwa charakterystyki energetycznej do nadzoru budowlanego przy oddaniu budynku do użytkowania spowodowało, że obowiązek ten nie był realizowany. Podobnie działo się w przypadku sprzedaży i najmu lokalu czy budynku. Zmiana ta wpisuje się również w planowane zmiany dotyczące szczegółowego zakresu projektu budowlanego, w której od 1 lipca tego roku planuje się doprecyzowanie zawartości charakterystyki energetycznej budynków w projektach budowlanych – komentuje Mariola Berdysz.

Ekspertka wskazuje też, że wymóg przeprowadzania kontroli efektywności instalacji grzewczych z kotłami i instalacji klimatyzacji, po wprowadzeniu przepisu zwalniającego z obowiązku przeprowadzania tych kontroli w przypadku gdy „nie dokonano zmian mających wpływ na ich efektywność energetyczną” spowodowało, że po pierwszej kontroli w obiekcie, kolejne nie były już wykonywane.

- Nie ma także w obecnym brzmieniu ustawy przepisów pozwalających na skuteczne egzekwowanie tych obowiązków – dodaje Mariola Berdysz. Uważa, że projektowana zmiana dotycząca wprowadzenia obowiązku stosowania w budynkach systemów regulacji, pociągnie za sobą konieczność zmian przepisów techniczno-budowlanych, które od 19 września 2020 r. wskazują jedynie na obowiązek rozważenia możliwości technicznych i racjonalności ekonomicznej takich rozwiązań, a przepisy przejściowe tak naprawdę decyzje o wprowadzeniu takich rozwiązań oddają w ręce inwestora.

- To jest rozwiązanie dość kuriozalne jak na przepisy techniczno-budowlane – wskazuje dyrektor fundacji "Wszechnica Budowlana".