Z danych Związku Rzemiosła Polskiego wynika, że w Polsce działa ok. 300 tys. mikro, małych i średnich przedsiębiorstw rzemieślniczych. Obecnie u pracodawców-rzemieślników szkoli się około 60 tys. uczniów w ponad 130 zawodach, m.in. blacharz, mechanik samochodowy, monter, stolarz, tokarz, kaletnik, kominiarz, optyk, fryzjer.  Za sprawą nowej ustawy, nad którą prace rozpoczęło Ministerstwo Rozwoju, powinna się zwiększyć zarówno liczba rzemieślników, jak i szkolnych przez nich uczniów. Jej projekt ma być gotowy po wakacjach.  Prace nad nim koordynuje nowo powstały wydział rzemiosła i kwalifikacji zawodowej oraz specjalny zespół złożony z przedstawicieli różnych środowisk społecznych, w tym przedstawicieli ZRP.

Czytaj również: Rzemieślnicy mogą zakładać spółki >>

 

Co planuje Ministerstwa Rozwoju dla rzemieślników

- Projekt ustawy o rzemiośle będzie zawierał rozszerzenie katalogu zawodów rzemieślniczych i regulację systemu kwalifikacji zawodowych. To duży krok w stronę wzmocnienia sektora MŚP. Chcemy dostosować rzemiosło do realiów XXI w. np. przez dodanie nowych zawodów, a także popularyzacja rzemiosła jako dobrego wyboru dla młodych. Chodzi o to, aby rodzice i ich dzieci zrozumieli, że wyższe wykształcenie może iść w parze z fachem w ręku, z tytułem zawodowym mistrza w danej dziedzinie - powiedziała PAP wiceminister rozwoju Olga Semeniuk. - Obowiązująca ustawa o rzemiośle z 1989 r. nie przystaje do rzeczywistości, ale też czas koronawirusa zweryfikował potrzeby polskich usług i polskiego przemysłu - dodała.

Sprawdź w LEX: Czym się różni praca konserwatora w szkole od pracy rzemieślnika zatrudnionego w tej samej szkole? >

Projekt ma zwierać katalog tzw. zawodów obligatoryjnych, w przypadku których konieczny jest dualny system kształcenia mistrz - uczeń. Chodzi o zawody związane z bezpieczeństwem, higieną pracy czy projektami konstruktorskimi. Z drugiej strony resort chce wprowadzić nieobligatoryjność kształcenia rzemieślniczego dla zawodów związanych np. z estetyką czy z modą. - Taka osoba będzie mogła być rzemieślnikiem nie jedynie na podstawie uzyskanego w Polsce tytułu mistrza, ale też po uzyskaniu dyplomu ukończeniu odpowiednich kursów np. w krajach UE - wyjaśnia wiceminister Semeniuk. Resort rozważa też wprowadzenie kwalifikacji młodszy czeladnik lub pomocnik czeladnika, potwierdzającej umiejętności praktyczne. O takie zmiany od lat postuluje ZRP.

Czytaj również: Co zrobić, by przyjmować płatności bonem turystycznym >>

Jak ma wyglądać nowy system kształcenia

Nowa ustawa ma określać to,  jak powinny wyglądać zajęcia praktyczne i teoretyczne, kto powinien przygotować programy nauczania,  ile godzin zajęć praktycznych powinni mieć uczniowie. Co ważne ma  dopuszczać prowadzenie zajęć teoretycznych on-line. - To rzemieślnicy tak naprawdę uczą mistrzów. Powinni więc przygotować program kształcenia, bo najlepiej wiedzą, jakich cech charakteru, jakich umiejętności od danego ucznia należy wymagać - podkreśla Olga Semeniuk.

Jej zdaniem obowiązująca ustawa zawiera bardzo ogólne przepisy dotyczące kształcenia. Nie ma w niej np. szczegółowych zapisów dotyczących zdobywania poszczególnych stopni zawodowych czy wynagrodzenia dla młodego pracownika. - W nowych rozwiązaniach przewidujemy takie zapisy. Jeśli dana firma zdecyduje się, aby wziąć do siebie uczniów szkoły branżowej, to może uzyskać zwrot pieniędzy za przygotowywanie ich do egzaminu mistrzowskiego - mówi.

Sprawdź w LEX: Czy pracodawca niebędący rzemieślnikiem może otrzymać dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianego pracownika? >

Dualny system kształcenia polega na tym, że uczeń w szkole branżowej zdobywa wiedzę teoretyczną, a praktykę odbywa w zakładzie. Według ZRP obecnie w około 23 tysiącach  zakładów rzemieślniczych przygotowanie zawodowe (naukę zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy) realizuje ok. 53 tys. osób na podstawie umowy o pracę. Jednocześnie  funkcjonują niepubliczne rzemieślnicze szkoły zawodowe, w których kształci się ok. 6 tys. uczniów - są oni jednocześnie pracownikami młodocianymi. Gdy mistrz zrealizuje z uczniem program - uczeń przystępuje do egzaminu. Jeżeli go zda i otrzyma tytuł mistrza, staje się samodzielnym rzemieślnikiem, co de facto daje również możliwość założenia własnego przedsiębiorstwa.

Zobacz procedurę w LEX: Wybór opodatkowania w formie karty podatkowej >