Termomodernizacja to nie tylko przyklejenie styropianu na ścianach budynku. Nie na każdą ścianę się nadaje. Nie zawsze osiąga się zamierzony efekt, a ciepło jak uciekało tak ucieka. Często potrzeby jest też audyt energetyczny domu. Ogromnym problemem jest ocieplenie budynków stojących na działkach wydzielonych po obrysie, czy zabytkowych kamienic. Bardzo często też trzeba wejść na  sąsiedni teren, a to nie zawsze proste.  

Czytaj też: Wielki Brat patrzy - prywatną kamerą nie wolno obserwować drzwi ani domu sąsiada>>
 

Formalności zależą od wysokości budynku

Prawo budowlane przewiduje, że budynek o wysokości do 12 m można ocieplić  bez pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia.  Te wyższe, tj.  posiadające 12 m i więcej, lecz nie wyższe niż 25 m potrzebują już  zgłoszenia (art. 29 ust. 2 pkt 4, art. 30 ust. 1 pkt 2c prawa budowlanego). Natomiast budynki wysokości powyżej 25 m wymagają  pozwolenia na budowę. 

Sprawdź odpowiedzi na pytania ekspertów w LEX:

 

 

Prace związane z dociepleniem budynku nie są robotami, które co do zasady można zakwalifikować jako budowę, czy też przebudowę obiektu budowlanego. Są to czynności, które polegają jedynie na wykonaniu dodatkowej okładziny zewnętrznej wykonanej np. ze styropianu, stanowią modernizację budynku i swym charakterem są zbliżone do remontu (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 6.06.2019 r., II SA/Go 246/19). 

Czytaj też: Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków - obowiązki właścicieli i zarządców budynków oraz JST >>>

Sprawdź: Jak uzyskać dopłatę do termomodernizacji? - poradnik dla mieszkańca >>>

- W ramach termomodernizacji często inwestor planuje wykonanie także innych prac, na które będzie już wymagane stosowne zezwolenie. W przypadku budynków wielorodzinnych najczęściej w ramach docieplenia obiektu wspólnoty mieszkaniowe decydują się na takie roboty jak: wymiana starych balkonów, czy otworów okiennych (często wraz ze zmianą ich parametrów, czy wręcz zamurowaniem lub wykuciem nowego). Takie roboty budowlane będą stanowiły o przebudowie obiektu w zakresie przegród zewnętrznych i elementów konstrukcyjnych i tym samym nie są zwolnione spod przepisów prawa budowlanego, czyli będą wymagać decyzji o pozwoleniu na budowę - wyjaśnia Joanna Maj, radca prawny w Urzędzie Miasta w Sosnowcu. 

PN-EN 13163:2013-05P - Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie -- Wyroby ze styropianu (EPS) produkowane fabrycznie -- Specyfikacja >>

Styropian na ścianach? Nie zawsze

Styropian jest zdecydowanie najpopularniejszym materiałem stosowanym przy dociepleniach obiektów, ale praktycznie mało który inwestor wie, że nie w każdym przypadku będzie mógł mieć zastosowanie.  Ocieplenie ściany oddzielenia przeciwpożarowego musi zostać bowiem wykonane z materiałów niepalnych. Co jasno wynika z przepisów. 

Sprawdź też:

 

 

Zgodnie z par. 232 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, ściany i stropy stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a występujące w nich otwory - obudowane przedsionkami przeciwpożarowymi lub zamykane za pomocą drzwi przeciwpożarowych bądź innego zamknięcia przeciwpożarowego. O tym, które z materiałów budowlanych można zaliczyć do materiałów niepalnych, decydują regulacje zawarte w załączniku nr 3 do wspomnianego rozporządzenia, dotyczącego palności wyrobów budowlanych.

- W świetle tych przepisów jako niepalne mogą być klasyfikowane jedynie wyroby oznaczone klasą A1 i A2. Wyroby oznaczone innymi klasami muszą zostać uznane za wyroby palne w rozumieniu rozporządzenia. Styropian nie może zostać zaliczony do grupy materiałów niepalnych, w szczególności zaś nie można utożsamiać faktu samogaśnięcia styropianu z jego niepalnością. Niewątpliwie styropian w świetle przywołanych przepisów nie jest materiałem niepalnym. Zasadniczo jest on klasyfikowany w najniższej klasie reakcji na ogień F, a przy zastosowaniu odpowiednich dodatków do klasy E - tłumaczy Joanna Maj. 

WZORY DOKUMENTÓW:

 

Według niej styropian jest więc wprawdzie materiałem samogasnącym, lecz wciąż palnym.  Może się więc okazać, że ocieplenie styropianem będzie  samowolą budowlaną. Co wtedy?  

Wówczas inwestor popełnia samowolę, którą da się wyprostować. W przypadku wykonania ściany oddzielenia przeciwpożarowego ze styropianu, przywrócenie jej do stanu zgodnego z prawem może nastąpić na dwa sposoby, albo poprzez uzyskanie zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych w trybie określonym w art. 9 Prawa budowlanego, albo – alternatywnie - poprzez nakazanie demontażu warstwy styropianu. 

Działka po obrysie budynku i wejście na cudzy teren 

Wiele budynków stoi na małych działkach. Ocieplenie takich budynków jest trudne. - Taki budynek będzie wystawał 10- 12 cm poza działkę, czyli wchodzi na cudzy teren albo w pas drogowy - mówi Mariola Berdysz, architekt, dyrektor fundacji  "Wszechnica Budowlana". 

Częstym i też ciężkim do "przeskoczenia" problemem jest wejście w teren działki sąsiedniej, do której inwestor nie posiada tytułu prawnego, najczęściej rusztowaniem, które przez kilka tygodni, a czasem nawet miesięcy zajmuje teren.  - W przypadku gdy elewacja znajduje się w zbliżeniu do granicy, a czasem w jej ostrej granicy, nie można wykonać prac z terenu działki inwestora. Jeżeli nie ma porozumienia między zainteresowanymi stronami, inwestor może wystąpić do właściwego miejscowo organu administracji architektoniczno – budowlanej o zgodę w trybie art. 47 prawa budowlanego.  - Określony w tym przepisie zakres dopuszczalnej ingerencji dotyczy możliwości prowadzenia prac budowlanych, bez uzależnienia od tego czy konieczne na ich wykonanie jest uzyskanie stosownej zgody budowlanej. Przepis mówi bowiem ogólnie o wykonywaniu robót budowlanych i nie zawęża zakresu stosowania tego przepisu tylko do robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem - podkreśla Joanna Maj.

Sprawdź PROCEDURĘ w LEX: Uzyskanie pozwolenia wejścia na teren sąsiada >>>

Czytaj też: Filipowicz Michał, Wstęp na działkę sąsiednią w celu wykonania prac wykończeniowych budynku >>>

  

Zabytki ociepla się od środka 

Osoby, które mieszkają w zabytkowej kamienicy albo na obszarze wpisanym do rejestru zabytków mają podwójnie trudno. - Ocielenie elewacji nie jest możliwe. W tym wypadku ściany budynku ociepla się od środka. A to nie takie proste. Nikt nie chce zmniejszać powierzchni lokalu, nie każdy też chce wpuścić ekipę budowlaną do swojego mieszkania - mówi Mariola Berdysz. 

Oczywiście można prawnie wymusić właściciela lokalu by pozwolił ocieplić ściany, ale to trwa, poza tym konfliktuje mieszkańców. 

Pośpiech złym doradcą

Nie każda termomodernizacja kończy się sukcesem.  - Osobiście znam przykłady, które przeprowadzane były bez odpowiedniego przygotowania i w efekcie nie spełniły oczekiwań, a w skrajnych przypadkach wymagały natychmiastowej naprawy - mówi Mariusz Okuń, rzeczoznawca budowlany. 

Czytaj też: Termomodernizacja do poziomu budynku pasywnego >>>

Czytaj też: Montaż rolet i żaluzji – stawka VAT na przykładach >>>

I wyjaśnia, że projekt powinien być podzielony na etapy i realizowany przy udziale kompetentnych osób – inżynierów. Takie działania pozwolą na optymalizację i uchronią przed wydatkowaniem zbędnych kosztów.  - Powinniśmy zacząć od wykonania chociaż wstępnego audytu energetycznego, który będzie zawierał analizę techniczno-ekonomiczną dotyczącą użytkowania energii w badanym budynku oraz określi możliwości i środki służące do jego poprawy - mówi. 

 


Może się bowiem okazać, że ocieplimy ściany a rachunki dalej będą wysokie, bo ciepło będzie np. uciekało poprzez dach.  Według Mariusza Okunia niezbędnym minimum przy planowanej termomodernizacji jest wykonanie analizy cieplno-wilgotnościowej przegród zewnętrznych i dopiero na jej podstawie przestąpić do kolejnego etapu jakim będzie wybór technologii i zakupu właściwego materiału izolacyjnego.  Jest jeszcze szereg zagadnień związanych z fizyką budowli chociażby wspominamy - współczynnik przenikania ciepła U, opór cieplny R, współczynnik przewodzenia ciepła λ, punkt rosy czy zagadnienia związane z właściwą wentylacją itd. Podobna sytuacja może mieć miejsce w przypadku stolarki okiennej czy drzwiowej (współczynnik przenikania ciepła u) itd. oraz zastosowanych źródeł ciepła (CEEB), racjonalny inwestor zapewne skorzysta ze wsparcia technicznego na etapie przygotowawczym jak i samej realizacji.