Kiedy przed dwoma laty wybuchła pandemia i trzeba było ograniczy wojaże, część podróżnych mogła odstąpić od umowy za pełnym zwrotem wpłaconej organizatorowi turystyki ceny. Niektórzy organizatorzy turystyki proponowali podróżnym za niezrealizowane imprezy turystyczne vouchery. Trzeba było je wykorzystać przed upływem terminu, co nie każdemu się udało, a cześć biur podróży nie oddawała pieniędzy, jeśli turysta nie zdoła zrealizować vouchera.

Zatem turysta, który przyjął voucher zamiast odstąpić od umowy i otrzymać zwrot wpłaconych środków, tracił i zostawał z niczym: ani nie miał wyjazdu, ani nie odzyskiwał pieniędzy.

Czytaj: 
Zwrot pieniędzy za odwołane wycieczki działa, ale z długim poślizgiem> >
UOKiK wymusza rozliczanie się biur podróży z covidowych voucherów>>
 

UOKiK nierychliwy, ale sprawiedliwy

I choć vouchery miały na celu pomoc organizatorom turystyki, to wydawało się logiczne, że nie powinno to się odbywać kosztem klientów, choć przepisy budziły pewne wątpliwości.

O sprawie było głośno rok temu. Radca prawny dr Piotr Cybula przypomina, że już na początku maja 2021 r. zwracał uwagę, że więcej argumentów przemawia za tym, że organizatorzy turystyki środki z niewykorzystanych voucherów powinni zwrócić podróżnym (przy założeniu, że pierwotna impreza turystyczna nie doszła do skutku z uwagi na wystąpienie okoliczności wskazanych w art. 47 ust. 4 lub 5 ustawy, a podróżny przyjął voucher). Podobne stanowisko zostało przedstawione w późniejszym zaleceniu Komisji (UE) 2020/648 z 13 maja2020 r. w sprawie bonów oferowanych pasażerom i podróżnym jako alternatywa dla zwrotu pieniędzy za odwołane imprezy turystyczne i usługi transportowe w kontekście pandemii Covid-19. Głosiło ono, że „organizatorzy powinni automatycznie zwrócić danemu (…) kwotę danego bonu nie później niż 14 dni po upływie okresu jego ważności, jeżeli bonu nie wykorzystano”.

Tymczasem branża turystyczna wyrażała stanowisko odmienne, podobnie jak Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii stało na stanowisku, że w takiej sytuacji podróżny nie ma automatycznie prawa do żądania zwrotu.

Czytaj w LEX: Prawo odstąpienia podróżnego od umowy o udział w imprezie turystycznej na tle ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych >>>

Turyści otrzymają zwrot pieniędzy

Klienci jednak nie odpuszczali i skarżyli się do UOKiK. W odpowiedzi na skargi Prezes UOKIK Tomasz Chróstny zbadał praktyki stosowane przez dwanaście biur podróży i uznał, że podróżni w takiej sytuacji powinni otrzymać zwrot środków za niewykorzystane vouchery („bony turystyczne”).

 

 

- W tych okolicznościach stanowisko UOKiK należy ocenić generalnie jako trafne. Szkoda jedynie, że informacja o stanowisku UOKiK w tej sprawie (abstrahując od działań wobec konkretnych organizatorów turystyki) pojawiło się tak późno, bo konsumenci potrzebowali jej znacznie wcześniej – komentuje dr Piotr Cybula.

Dla klientów wiadomość jest dobra, bo mogą odzyskać pieniądze, które wpłacili dwa lata temu na wakacyjne wyjazdy.

- Dzięki otwartej postawie przedsiębiorców udało się usunąć niezgodne z prawem postanowienia. Konsumenci mają prawo otrzymać zwrot środków finansowych za niewykorzystany voucher turystyczny – wyjaśnia Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.