Przedmiotem sporu były dwie umowy sprzedaży dwóch mercedesów. Stroną powodową była spółka z o.o. Auto Idea, od której małżonkowie Mariusz i Jolanta H. te auta nabyli. Koszt samochodów wynosił 322 tys. zł każdy.

Dwie kolejne umowy inwestycyjne małżonkowie H. zawarli z Centrum Inwestycji, które miało spłacić w ich imieniu cenę samochodów. Centrum zapłaciło za auta, spółka Auto Idea przeniosło własność samochodów na Jolantę i Mariusza H.

Pozwany musi zwrócić pieniądze

To zagadnienie zawiera:

{"dataValues":[34,33,1,1,1],"dataValuesNormalized":[10,10,1,1,1],"labels":["Orzeczenia i pisma urz\u0119dowe","Komentarze i publikacje","Akty prawne","Procedury","Pytania i odpowiedzi"],"colors":["#EA8F00","#007AC3","#85BC20","#E5202E","#940C72"],"maxValue":70,"maxValueNormalized":20}

Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX

Po kilku miesiącach okazało się, że Centrum Inwestycji ogłosiło upadłość i co więcej - nie było bankiem, więc nie mogło prowadzić działalności finansowej, o czym orzekł Sąd Apelacyjny w Białymstoku w prawomocnym wyroku. Spółka Auto idea musiała zwrócić syndykowi masy upadłościowej ceny aut.

Czytaj: Dwie zgody na wysłanie spamu do klientów

Wobec tego wystąpiła do sądu o zwrot pieniędzy od małżeństwa, ale oni tymczasem auta sprzedali.

Roszczenie zasadne

Sąd Okręgowy uwzględnił roszczenie spółki na podstawie art. 410 kc i art. 405 kc (świadczenie nienależne i bezpodstawne wzbogacenie). Powódka nie osiągnęła celu świadczenia, a pozwany bezpodstawnie się wzbogacił.

Sąd Apelacyjny w wyniku apelacji pozwanych, podzielił ustalenia faktyczne sądu I instancji i trafność rozstrzygnięcia. Dodał, że umowa inwestycyjna między małżeństwem H. a Centrum była od początku nieważna, bo taka umowa to czynność bankowa, do której nie miało prawa Centrum.

W skardze kasacyjnej pozwani m.in. zarzucili naruszenie procedury cywilnej (art. 82 kpc i art. 85 kpc). Kwestionowali m.in. związanie sądów wyrokiem, który zapadł w sprawie nieważności umowy inwestycyjnej.

SN oddalił skargę pozwanych. Jak uzasadniał sędzia sprawozdawca Karol Weitz sąd drugiej instancji nie złamał prawa, czując się związany prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w sprawie Centrum Inwestycyjnego, wszystkie oceny zawarte w tym wyroku wiążą przypozwanych - małżeństwo H.

Prawdą jest zatem, że umowa inwestycyjna byłą nieważna i ta zasada przenosi się na roszczenia Auto Idea.

- Świadczenie nienależne nie mogło powodować ze zwolnienia z zapłaty ceny aut - podkreślił sędzia Weitz.

Sędzia Grzegorz Misiurek dodał, że pozwany był interwenientem ubocznym w pierwszej sprawie z Centrum i wtedy mógł podnosić zarzuty dotyczące stanu faktycznego i przebiegu procesu. Zgłaszanie tych zarzutów obecnie, jest kwestionowaniem podstaw prawomocnego rozstrzygnięcia.

Czytaj: Sąd: Sam weksel in blanco to za mało, by uwzględnić powództwo

 

Sygnatura akt IV CSK 557/17 i IV CSK 546/17, wyroki SN z 20 września 2018 r.