Co wynika za konwencji ramowej ws. AI? Konferencja w UODO

Konwencja Rady Europy dotycząca sztucznej inteligencji, nie zastępuje RODO, ale wzmacnia ochronę danych – mówili uczestnicy konferencji „The Role of the Council of Europe’s Framework Convention on Artificial Intelligence in the Protection of Privacy and Personal Data – Legal, Ethical, and Social Challenges in the AI Era”. Wydarzenie Urzędu Ochrony Danych Osobowych odbyło się pod patronatem Prawo.pl.

– Organizacje korzystają ze sztucznej inteligencji, jednak nadal podchodzą do tego ostrożnie. Większość podmiotów nie jest w stanie ocenić powiązania pomiędzy sztuczną inteligencją a przetwarzaniem danych osobowych – mówił otwierający konferencję Mirosław Wróblewski, prezes UODO, który zaprezentował wyniki badania przeprowadzonego przez Urząd w ostatnich miesiącach. Badanie wykazało, że największe bariery dotyczące AI mają charakter organizacyjny i kompetencyjny – zarówno na szczeblu zarządczym, jak i operacyjnym. Na pytanie o oczekiwania wobec regulatora, większość ankietowanych wskazała na praktyczne wytyczne w zakresie korzystania z AI zgodnie z RODO.

Konwencja ramowa Rady Europy ws. AI

Prof. Wojciech Wiewiórowski, Europejski Inspektor Ochrony Danych, wprowadził uczestników w temat pierwszego na świecie traktatu międzynarodowego dotyczącego AI – konwencji ramowej Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji. – Cel niniejszej konwencji jest bez wątpienia kluczowy. Ma ona zapewnić, aby rozwój i wykorzystanie systemów sztucznej inteligencji były w pełni zgodne z prawami człowieka, demokracją i praworządnością, a jednocześnie sprzyjały postępowi technologicznemu – podkreślił.

Zastrzegł jednak, że konwencja wymaga ratyfikacji (w tym przez trzy państwa należące do UE), a proces jej wdrażania może wydawać się powolny, biorąc pod uwagę tempo rozwoju technologii. – Jeszcze większym wyzwaniem będzie sposób, w jaki państwa, które ratyfikowały konwencję, będą ją interpretować i wdrażać. Konwencja daje dużą swobodę interpretacyjną – zaznaczył prof. Wiewiórowski.

W panelu dotyczącym kluczowych aspektów ochrony danych osobowych w świetle konwencji ramowej o AI dodał: – Konwencja została zaplanowana jako instrument globalny. Mamy na świecie różne podejścia, potrzebujemy wspólnych ram interpretacyjnych. I moim zdaniem właśnie konwencja odgrywa rolę takiego środka, który daje nam uniwersalne słownictwo – stwierdził.

Uczestnicy dyskutowali m.in. o relacjach między konwencją ramową Rady Europy a unijnym AI Act oraz o zmianach, jakie ma przynieść pakiet uproszczeń Omnibus. Omówili także wprowadzoną przez konwencję metodologię oceny wpływu systemów AI na prawa człowieka, demokrację i praworządność – HUDERIA (Human Rights, Democracy and Rule of Law Impact Assessment).

Konwencja 108+ komplementarna z RODO

Caroline Gloor Scheidegger, przedstawicielka Rady Europy, mówiła o tzw. konwencji 108+, czyli zaktualizowanej konwencji RE o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych. – Konwencja 108+ razem z konwencją ramową ws. AI zapewnia ramy prawne wykorzystania technologii cyfrowych, które mogą być niekorzystne dla praw człowieka i demokracji – podkreśliła, dodając, że komitet konsultacyjny konwencji 108+ opracowuje i publikuje wytyczne dotyczące m.in. dużych modeli językowych AI.

– Jasne jest, że Konwencja 108+ pozostaje globalnym punktem odniesienia dla ochrony danych osobowych, a ramowa konwencja o AI jej nie zastępuje. Rozszerza ochronę na dane nieosobowe i inne skutki AI, które wykraczają poza klasyczne reżimy ochrony danych. Oba instrumenty są zatem komplementarne i powiązane. RODO pozostaje złotym standardem w zakresie przetwarzania danych osobowych – dodał Thomas Schneider, wiceprzewodniczący Komitetu Rady Europy ds. AI.