Dyrektywa 91/271 w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych ma na celu ochronę środowiska przed niekorzystnymi skutkami odprowadzania ścieków komunalnych (ścieków bytowych i ścieków przemysłowych). Stanowi ona między innymi, że państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie aglomeracje o równoważnej liczbie mieszkańców ponad 15.000 były wyposażone w system zbierania ścieków komunalnych najpóźniej do dnia 31 grudnia 2000 r. Ponadto aglomeracje te muszą oczyszczać ścieki komunalne przed ich odprowadzeniem.

Uznając, że 30 aglomeracji greckich o równoważnej liczbie mieszkańców ponad 15.000 nie było wyposażonych ani w systemy zbierania ścieków, ani w systemy oczyszczania, Komisja wniosła w 2006 r. do Trybunału Sprawiedliwości skargę przeciwko Grecji o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Wyrokiem z dnia 25 października 2007 r. w sprawie C-440/06 Trybunał stwierdził, że Grecja uchybiła ciążącym na niej zobowiązaniom, gdyż 23 aglomeracje nie były jeszcze wyposażone w systemy zbierania lub oczyszczania ścieków komunalnych.

Stojąc na stanowisku, że Grecja nadal nie wykonała wyroku z 2007 r. w 6 z 23 wchodzących w rachubę aglomeracji (mianowicie w aglomeracjach: Lefkimmi, Markopoulo, Koropi, Nea Makri, Rafina i Artemida), Komisja postanowiła w 2014 r. wnieść przeciwko Grecji nową skargę o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. W tych ramach Komisja wniosła do Trybunału o zasądzenie od Grecji zapłaty na rzecz Komisji okresowej kary pieniężnej w wysokości 47.462,40 EUR za każdy dzień opóźnienia w wykonaniu wyroku z 2007 r., jak również ryczałtu w wysokości 5191,20 EUR za każdy dzień od dnia ogłoszenia wyroku z 2007 r. do jego pełnego wykonania.

W ogłoszonym wyroku Trybunał stwierdził, że Grecja uchybiła spoczywającemu na niej obowiązkowi wykonania wyroku z 2007 r., gdyż w momencie upływu terminu wyznaczonego przez Komisję na wykonanie tego wyroku (25 kwietnia 2011 r.) sześć spornych aglomeracji nadal nie było wyposażonych w systemy zbierania lub oczyszczania ścieków komunalnych.

W celu zapewnienia pełnego wykonania wyroku z 2007 r., Trybunał postanowił nałożyć na Grecję kary pieniężne w postaci okresowej kary pieniężnej i ryczałtu.

W odniesieniu do okresowej kary pieniężnej Trybunał orzekł, że brak lub niedostateczność systemów zbierania lub oczyszczania ścieków komunalnych może doprowadzić do szkód w środowisku, co należy zatem uznać za szczególnie poważną sytuację. Niemniej jednak Trybunał uwzględnił jako okoliczność łagodzącą to, że szkody dla środowiska – z uwagi na stosunkowo niewielką liczbę aglomeracji, w których sytuacja nie została jeszcze uregulowana – są mniejsze aniżeli szkody stwierdzone w 2007 r. Podobnie Trybunał uwzględnił wysiłki podjęte przez Grecję i uznane przez Komisję.

Odnośnie do celów obliczenia okresowej kary pieniężnej Trybunał stwierdził także, że czas trwania naruszenia zarzucanego Grecji – niemalże osiem lat od momentu ogłoszenia wyroku z 2007 r. – jest istotny. Wreszcie Trybunał wziął pod uwagę zmniejszenie zdolności płatniczej Grecji, gdyż produkt krajowy brutto tego kraju rzeczywiście zmniejszył się od tamtego czasu. Z tych wszystkich względów Trybunał uznał za wskazane nałożenie na Grecję, począwszy od dzisiejszego dnia, degresywnej okresowej kary pieniężnej w wysokości 20.000 EUR za każdy dzień, czyli 3,64 mln EUR za każde pół roku zwłoki, przy czym rzeczywistą kwotę okresowej kary pieniężnej należy obliczać co sześć miesięcy z uwzględnieniem za każdym razem równoważnej liczby mieszkańców dostosowanej do wyroku z 2007 r.

W odniesieniu do ryczałtu, który ma zapewnić skuteczną prewencję przed przyszłym powtarzaniem się analogicznych naruszeń prawa Unii, Trybunał uznał za wskazane – z powodów praktycznie identycznych co powody, które doprowadziły do nałożenia okresowej kary pieniężnej – zasądzenie od Grecji zapłaty kwoty 10 mln EUR.

Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 15 października 2015 r. w sprawie C-167/14 Komisja przeciwko Grecji.

 

(curia.europa.eu)