Opublikowana 9 maja 2023 r. ustawa o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz.U. Poz. 877) ogranicza stosownie plastikowych opakowań i produktów jednorazowych. M.in. przez ustalenie opłat za dołączane do napojów czy potraw kubki i pudełka czy nawilżane chusteczki
Obowiązkowe 20 lub 25 groszy...
Właśnie ukazał się projekt rozporządzenia podający konkretne kwoty. I o ile przepisy zostaną przyjęte bez zmian, za kubek na napoje, w tym jego pokrywkę czy wieczko, dopłacić trzeba będzie 20 groszy. Do pojemników na żywność doliczona zaś zostanie opłata w wysokości 25 groszy. Te przepisy miałyby wejść w życie 1 stycznia 2024 r.
Czytaj też: Obowiązkowe oznaczenia na produktach spożywczych wynikające z tzw. dyrektywy plastikowej >>
Przy czym trzeba pamiętać, że nie każde opakowanie czy kubek zostanie objęte tym obowiązkiem. Przykładowo „fabrycznie” pakowane dania w pudełkach czy jogurty w plastikowych kubkach dodatkową opłatą nie zostaną obciążone. Przedsiębiorca prowadzący sklep, hurtownię czy lokal gastronomiczny opłatę będzie musiał pobrać, o ile sam pakuje w takie opakowania produkty, napoje lub żywność. Nie unikną tego obowiązku także przedsiębiorcy dysponujący urządzeniami vendingowymi, nawet jeżeli są one umieszczone poza sklepem czy zakładem gastronomicznym.
Warto pamiętać, że to niejedyny obowiązek nałożony na firmy omawianą nowelizacją. Prowadzący sklepy i obiekty handlowe będą również musieli zapewnić dostępność opakowań alternatywnych do tych z tworzyw sztucznych (np. papierowych, metalowych) lub udostępnić opakowania wielokrotnego użytku.
Czytaj w LEX: Opakowania wielomateriałowe >>
… i ewidencja
Pobrane kwoty przedsiębiorca przekaże na konto urzędu marszałkowskiego, podobnie, jak przy reklamówkach. Skąd będzie wiadomo, ile zapłacić? Otóż zobowiązane do tego, firmy mają prowadzić ewidencję, jak mówi ustawa w postaci papierowej albo elektronicznej, ewidencję liczby nabytych i wydanych użytkownikom końcowym produktów jednorazowych. Jeśli zaś przedsiębiorca prowadzi więcej niż jeden sklep, hurtownię lub zakład gastronomiczny, to musi taką ewidencję prowadzić dla każdego obiektu osobno. Obowiązkowo trzeba będzie także składać odpowiednie sprawozdania.
Produkujesz lub importujesz tez z opłatą
Ale nie tylko sklepy czy restauracje zostaną obciążone nowymi opłatami. Kolejny obowiązek będą mieli wprowadzający nie tylko opakowania na krajowy rynek, ale też inne produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku do znowelizowanej ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.
- Trzeba odróżnić te dwie grupy przedsiębiorców. W tym przypadku chodzi o importerów i wytwórców takich produktów czy też firmy sprowadzające je do Polski z UE. Czyli jeżeli prowadzący restaurację, sklep bądź hurtownia nabywa opakowania w Polsce, to tej opłaty płacić nie będzie. Zapłaci tylko wtedy, gdy np. sprowadza jednorazówki z Chin – mówi Joanna Wilczyńska, ekspert spółki Atmoterm SA, zajmującej się doradztwem środowiskowym.
Również do tych przepisów ukazał się na stronach Rządowego Centrum Legislacji projekt rozporządzenia. W tym przypadku opłata ma być ponoszona od kilograma opakowań i finansować zbieranie odpadów z tych jednorazówek. Ma wynosić 20 groszy za 1kg:
- pojemników na żywność,
- paczek i owijek wykonanych z elastycznych materiałów zawierających żywność przeznaczoną do bezpośredniego spożycia,
- pojemników na napoje o pojemności do trzech litrów,
- kubków na napoje, w tym ich pokrywek i wieczek,
- lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego.
To samo rozporządzenie przewiduje opłaty - 1 gr za sztukę dla:
- wyrobów tytoniowych z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne i takich filtrów sprzedawanych do używania z wyrobami tytoniowymi,
- chusteczek nawilżanych - zarówno do użytku osobistego, jak i domowego,
- balonów za wyjątkiem przemysłowych.
Także objęci tym obowiązkiem z tego rozporządzenia wytwórcy i importerzy nie unikną prowadzonej w odpowiedni sposób ewidencji i sprawozdawczości.