Zgodnie z art. 5 ust. 1 Prawa budowlanego - dalej pr. bud., obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając m.in. odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej. Zasady sytuowania budynków na działce budowlanej reguluje zasadniczo rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - dalej r.w.t. Przepisy rozporządzenia, zgodnie z dyspozycją § 2 r.w.t., należy stosować przy projektowaniu, budowie, i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków, a także do związanych z nimi urządzeń budowlanych. Szereg dodatkowych uwarunkowań w zakresie sytuowania obiektów budowlanych w zależności od ich rodzaju lub szczególnego otoczenia statuują przepisy odrębne.

Sytuowanie budynku
Jeżeli chodzi o budynki, to zgodnie z rozporządzeniem, przy ich usytuowaniu na działce budowlanej przede wszystkim bierze się pod uwagę wymaganie, iż powinny zostać zachowane odpowiednie odległości zabudowy od granicy działki. W przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę granicy, odległość od tej granicy powinna być nie mniejsza niż 4 m. Wymagane w rozporządzeniu wymiary należy rozumieć jako uzyskane z uwzględnieniem wykończenia powierzchni elementów budynku, a w odniesieniu do szerokości drzwi - jako wymiary w świetle ościeżnicy. Określone w rozporządzeniu odległości budynków od innych budynków, urządzeń budowlanych lub granicy działki budowlanej mierzy się w poziomie w miejscu ich najmniejszego oddalenia. Dla budynków istniejących dopuszcza się przyjmowanie odległości od innych budynków, bez uwzględnienia grubości warstw izolacji termicznej, tynków lub okładzin zewnętrznych, przy czym nie dotyczy to ściany budynku usytuowanej bezpośrednio przy granicy działki.

W przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę granicy, wymagana odległość wynosi 3 m.

Odległość od granicy z sąsiednią działką budowlaną nie może być mniejsza niż: 1,5 m do okapu, gzymsu, balkonu lub daszku nad wejściem, a także do takich części budynku jak galeria, taras, schody zewnętrzne, pochylnia lub rampa; 4 m do zwróconego w stronę tej granicy otworu okiennego umieszczonego w dachu lub połaci dachowej.

Rozporządzenie nie przewiduje sytuacji, w której budynek nie stoi równolegle do granicy. Należy przyjąć, że w przypadku ściany bez otworów odległości te będą liczone od tej części domu, która znajduje się najbliżej granicy (czyli od najbliższego granicy narożnika, ryzalitu, wykusza). W przypadku ściany z otworami trzeba zachować odległość 4 m wg tej samej zasady co w zdaniu poprzedzającym. Przy nierównoległym do granicy usytuowaniu budynku pozostała część ściany (mur bez otworów) nie może stać bliżej niż 3 m do granicy działki. Również w przypadku okien połaciowych odległość od zewnętrznej krawędzi otworu okiennego do granicy działki nie może być mniejsza niż 4 m.

Przepisy dopuszczają sytuowanie budynku w odległości mniejszej niż wyznaczona dla budynków zwróconych ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę granicy działki. Dopuszcza się odległość 1,5 m od granicy z sąsiednią działką budowlaną lub bezpośrednio przy granicy, jeżeli spełnione zostaną następujące warunki:
· wynika to z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
· decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Prawo budowlane. Komentarz
Kamil Buliński, Arkadiusz Despot-Mładanowicz, Tomasz Filipowicz, Artur Kosicki, Alicja Plucińska-Filipowicz, Mariusz Rypina, Marek Wierzbowski, Mirosław Wincenciak
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł



Możliwość przybliżenia domu do granicy w ww. przypadkach nie będzie zależała, inaczej niż kiedyś, ani od zgody sąsiada, ani od podobnego usytuowania budynku na sąsiedniej działce., choć niewątpliwie okoliczności te będą brane przez urzędników pod uwagę przy wydawaniu pozwoleń na budowę. Obowiązujące uprzednio przepisy dotyczące pisemnej zgody właściciela nieruchomości sąsiadującej zostały zakwestionowane i uchylone na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 1999 r.

W zabudowie jednorodzinnej dopuszcza się:
· sytuowanie budynku ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną lub w odległości mniejszej niż 3 m, lecz nie mniejszej niż 1,5 m, na działce budowlanej o szerokości mniejszej niż 16 m,
· sytuowanie budynku bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną, jeżeli będzie on przylegał całą powierzchnią swojej ściany do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce lub do ściany budynku projektowanego, dla którego istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę, pod warunkiem że jego część leżąca w pasie o szerokości 3 m wzdłuż granicy działki będzie miała długość i wysokość nie większe niż ma budynek istniejący lub projektowany na sąsiedniej działce budowlanej,
· rozbudowę budynku istniejącego, usytuowanego w odległości mniejszej niż 4 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy lub 3 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy od granicy z sąsiednią działką budowlaną, jeżeli w pasie o szerokości 3 m wzdłuż tej granicy zostaną zachowane jego dotychczasowe wymiary, a także nadbudowę tak usytuowanego budynku o nie więcej niż jedną kondygnację, przy czym w nadbudowanej ścianie, zlokalizowanej w odległości mniejszej niż 4 m od granicy nie może być otworów okiennych lub drzwiowych,
· sytuowanie budynku gospodarczego i garażu o długości mniejszej niż 5,5 m i o wysokości mniejszej niż 3 m bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną lub w odległości nie mniejszej niż 1,5 m ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych.

Serwis Budowlany
Artykuł stanowi fragment komentarza praktycznego, opublikowanego w programie Serwis Budowlany
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami