Rada Miasta podjęła uchwałę w sprawie zmiany statutu szpitala. Prokurator okręgowy zaskarżył uchwałę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Podniósł, iż organ zaniechał właściwej publikacji uchwały. W ocenie skarżącego, uchwała powinna zostać opublikowana w wojewódzkim dzienniku urzędowym, lecz tak się nie stało.
Postępowanie z odpadami komunalnymi w szpitalach czytaj tutaj>>
Odmienne stanowisko
Rada Miasta wniosła zaś o oddalenie skargi. W jej ocenie, uchwała jako akt kierownictwa wewnętrznego nie podlega ogłoszeniu w dzienniku urzędowym województwa. Zdaniem rady, uchwała nie mogła zostać uznana za akt prawa miejscowego.
WSA uznał skargę za zasadną. W związku z tym stwierdził nieważność uchwały w całości. Sąd administracyjny przyznał rację skarżącemu. Zaskarżona uchwała nie miała bowiem charakteru wyłącznie wewnętrznego. Stanowiła ona akt prawa miejscowego i konieczne było jej opublikowanie, zgodne z przepisami prawa.
Uprawnienia i obowiązki ordynatora szpitala czytaj tutaj>>
Ważny wyrok
WSA odwołał się przy tym do wyroku NSA z dnia 11 września 2012 r. w sprawie II OSK 1818/12 (LEX nr 1350484). W orzeczeniu tym przyjęto, że uchwała w sprawie nadania statutu (nadania mu nowego brzmienia) zakładowi opieki zdrowotnej, wydana na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego zawartego w art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. Nr 112, poz. 654 ze zm.), jest aktem prawa miejscowego. WSA podzielił przytoczony pogląd NSA i stwierdził nieważność uchwały.
Prokuratura wkracza w sprawy handlu długami szpitali czytaj tutaj>>
Skarga kasacyjna
Miasto wniosło następnie skargę kasacyjną. Podniesiono w niej, że statuty podmiotów leczniczych i uchwały rady gminy w sprawie ich nadania (zmiany) nie są aktami prawa miejscowego, a więc nie podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Wniesiono o przedstawienia tego zagadnienia prawnego składowi 7 sędziów NSA.
NSA oddalił skargę. Podkreślił, że zaskarżony wyrok był trafny. Zakwestionowana przez prokuratora skarga była aktem prawa miejscowego, a więc podlegała - dla swej ważności - ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym. NSA wyjaśnił, że akty prawa miejscowego są ustanawiane przez organy samorządu terytorialnego i terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. Akty te są źródłami prawa powszechnie obowiązujące na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Zasady i tryb wydawania tych aktów prawnych określa ustawa. Powyższe wynika z przepisów Konstytucji.
Szpitale powiatowe apelują do ministra o pomoc, bo wpadają w coraz większe długi czytaj tutaj>>
Lokalne prawo
Gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Jest to możliwe na podstawie upoważnień ustawowych. W ustawie zawarte więc musi być wyraźne upoważnienie dla lokalnego prawodawcy. Akty prawa miejscowego nie mogą zostać wydawane bez wyraźnego upoważnienia ustawowego - przypomniał NSA.
NSA wskazał, że brak jest ustawowej definicji aktu prawa miejscowego. Przyjmuje się jednak, że taki charakter mają przepisy zawierające normy generalne i abstrakcyjne. Kluczowe jest więc to, czy uchwalane przepisy (wyznaczające adresatom pewien sposób zachowania się) kierowane są do osób spełniających określone cechy. Ważne jest też to, czy wydawane akty dotyczą zachowań powtarzalnych czy też nie.
Pięćdziesiąt szpitali generuje 80 proc. długów czytaj tutaj>>
Konieczne ogłoszenie
Akt prawa miejscowego wymaga dla jego wejścia w życie stosownego ogłoszenia. Powyższe wynika z treści art. 88 Konstytucji. NSA zauważył, że akty powszechnie obowiązujące powinny być jawne, aby każdy mógł zapoznać się z jego postanowieniami. Adresatami aktu o charakterze prawa miejscowego są bowiem mieszkańcy danej jednostki samorządu terytorialnego lub osoby tam przebywające. Na tę kwestię zwrócono uwagę w wyroku NSA z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie II OSK 674/11 (LEX nr 1083680). Jeśli więc dany akt zawiera choćby jedną normę o charakterze generalnym i abstrakcyjnym, to podlega on obowiązkowi publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Szpital nie odpowiada za nagły zgon pacjenta czytaj tutaj>>
Charakter uchwały
NSA wskazał, że regulacje statutowe, które wynikają z zaskarżonej uchwały są adresowane do podmiotu leczniczego, któremu nadawany jest statut oraz do potencjalnych pacjentów tej placówki. Adresatem aktu w zakresie regulacji dotyczących rodzaju oferowanych świadczeń medycznych jest więc abstrakcyjny podmiot spoza struktury organizacyjnej szpitala - wskazał NSA. Uchwała nie ma więc charakteru wyłącznie informacyjnego.
Analogiczne zapatrywanie co do znaczenia prawnego uchwał dotyczących zmiany statutów podmiotów leczniczych wynika z wyroku NSA z dnia 18 września 2012 r. w sprawie II OSK 1848/12 (LEX nr 1251864). Pogląd ten jest ugruntowany w orzecznictwie. Jest on trafny. Skoro więc zaskarżona uchwała nie została prawidłowo ogłoszona, to skarga prokuratora słusznie została oceniona jako zasadna. Brak właściwej publikacji to istotne naruszenie prawa - wyjaśnił NSA.
Jednoznaczna sprawa
Jednocześnie brak było podstaw do przedstawienia spornego zagadnienia powiększonemu składowi Naczelnego Sądu Administracyjnego. Omawiana kwestia nie może być bowiem oceniona jako „budząca poważne wątpliwości” w rozumieniu przepisu art. 187 § 1 p.p.s.a. Bez wątpienia uchwała w sprawie nadania statutu zakładowi opieki zdrowotnej, wydana na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego zawartego w art. 42 ust. 4 u.d.l., jest aktem prawa miejscowego i powinna być opublikowana w wojewódzkim dzienniku urzędowym -powtórzył NSA i oddalił wniesioną skargę.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2018 r., II OSK 2322/16, LEX nr 2576974.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
