Dodatkowym źródłem dofinansowania dla podmiotów medycznych może być program PFRON ogłoszony w maju br. „Dostępna przestrzeń publiczna”. Wnioski w nim można składać do 15 lipca 2023 r. W jego module D podmioty te mogą starać się o dofinansowanie maksymalnie w wysokości 100 tys. zł.

Konieczny jest wkład własny w wysokości co najmniej 20 proc. wartości kosztów kwalifikowalnych. Podmioty medyczne mogą wnioskować, pod warunkiem, że przestrzeń gabinetów i sanitariatów spełnia standardy dostępności.

Katalog jest otwarty, jednak w szczególności mogą starać się o dofinansowanie do:

  • wyposażenia podmiotu leczniczego w urządzenia niezbędne do prowadzenia właściwej opieki ginekologicznej osób z niepełnosprawnościami np. zakup fotela ginekologicznego do badania osoby z niepełnosprawnością np. z regulowaną wysokością, wagi krzesełkowej lub platformowej, podnośnika sufitowego lub mobilnego, leżanki z regulacją wysokości;
  • obsługi osób korzystających z usług z wykorzystaniem środków wspierających komunikowanie się, o których mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się lub przez wykorzystanie zdalnego dostępu online do usługi tłumacza przez strony internetowe i aplikacje;
  • instalacji urządzeń lub innych środków technicznych do obsługi osób słabosłyszących, w szczególności pętli indukcyjnych, systemów FM lub urządzeń opartych o inne technologie, których celem jest wspomaganie słyszenia;
  • zapewnienia na stronie internetowej informacji o zakresie jej działalności – w postaci elektronicznego pliku zawierającego tekst odczytywalny maszynowo, nagrania treści w polskim języku migowym oraz informacji w tekście łatwym do czytania;
  • wyposażenia toalety lub łazienki (np. armatura, poręcze, DSO, krzesełko prysznicowe, podnośnik mobilny), pod warunkiem, że pomieszczenia spełniają warunki dostępności, to jest posiadają odpowiednią powierzchnię i przestrzeń manewrową;
  • wykonania komfortki, czyli przewijaka dla osób dorosłych;
  • gkosztów doradztwa w zakresie dostępności w trakcie realizacji projektu.

Budżet programu PFRON na ten rok dla jednostek medycznych to 6,664 mln zł. Na lata 2023-2027 budżet w module D przewiduje 25 mln zł. Szczegóły programu na stronie PFRON.

 

Dostępność przestrzeni i usług

Ustawa z 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami zobowiązuje podmioty publiczne, w tym także placówki ochrony zdrowia, jak szpitale czy przychodnie, do zapewnienia dostępności tej grupie pacjentów. Dodatkowo obowiązuje ustawa z 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych oraz ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o polskim języku migowym i innych środkach komunikowania się.

Chodzi o dostępność architektoniczną, cyfrową i informacyjno-komunikacyjną. Dostępność daje możliwość skorzystania z usług placówki medycznej każdemu w równym stopniu. Tymczasem "Raport o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami przez podmioty publiczne w Polsce według stanu na 1 stycznia 2021 roku” przygotowany przez GUS na zlecenie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wskazał jak wiele jeszcze jest do zrobienia w tej przestrzeni.

Wynika z niego, że co prawda przychodnie są najbardziej dostępne dla osób ze szczególnymi potrzebami spośród badanych instytucji publicznych, jednak dane nie są miarodajne. Na ankietę GUS odpowiedziały jedynie 1 134 Samodzielne Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, czyli ok. 4 proc. ze wszystkich 27,3 tys. SP ZOZ działających na terenie Polski. 

Poza tym ich dostępność ogranicza się najczęściej tylko do podjazdu, windy i dostosowanej toalety. Placówki ochrony zdrowia często nie prowadzą stron internetowych, nie umożliwiają zdalnej rejestracji i są zamknięte dla psów przewodników.

 

Pies przewodnik może wejść do szpitala

Tymczasem warto pamiętać, że prawo do wejścia do placówki ochrony zdrowia z psem asystującym zapewnia ustawa z 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Art. 2 pkt. 11 ustawy mówi, że pies asystujący jest odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony, w szczególności jest to pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie z niepełnosprawnością aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.

Czytaj także na Prawo.pl: Resort zdrowia chce sprawdzić dostępność do świadczeń dla kobiet z niepełnosprawnością>>

Często problemem dla pacjenta na wózku lub innymi szczególnymi potrzebami problemem jest zwykłe zważenie się w placówce medycznej. Pisaliśmy o tym na Prawo.pl: Pacjenci na wózkach ważą się u weterynarza i w masarniach>>

Ginekologia trudno dostępna dla kobiet z niepełnosprawnością

Kobiety zaś mają ogromne trudności by swobodnie skorzystać z dostosowanego fotela ginekologicznego. Aż 22 proc. kobiet z niepełnosprawnościami nigdy nie było u ginekologa, a 64 proc. z nich przyznaje, że zdarzyło im się zrezygnować z wizyty z powodu braku dostosowania infrastruktury do ich potrzeb. Pacjentki skarżyły się też do Rzecznika Praw Pacjenta. Inne bariery utrudniające wizytę to brak tłumacza języka migowego czy informacji w języku łatwym do czytania i zrozumienia (ETR) dla kobiet z niepełnosprawnością intelektualną, a także brak wsparcia asystenckiego. Barierą jest także brak wiedzy personelu medycznego o potrzebach kobiet z daną niepełnosprawnością.

MZ zanalizuje dostępność do świadczeń dla kobiet z niepełnosprawnością

Jak informuje wiceminister Kraska, MZ planuje analizę dostępności do świadczeń dla kobiet z różnymi rodzajami niepełnosprawności, realizowanych przez podmioty posiadające umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna (AOS) w zakresie ginekologia i położnictwo.

Czytaj także na Prawo.pl: Rzecznik: Pacjent na wózku ma prawo do zważenia się>>

Dotychczas szpitale oraz przychodnie POZ mogły skorzystać ze środków na likwidację barier w obsłudze osób z niepełnosprawnością w ramach programu „Dostępność Plus dla zdrowia". To jednak kropla w morzu potrzeb, bo z projektu skorzystać ma 270 placówek POZ, a wszystkich jest ok. 6,5 tys.