Przepisy unijne nakładają nowe obowiązki na producentów wyrobów tytoniowych, ale także na hurtownie. Decyzja Komisji UE z 24 listopada 2015 r. Komisja Europejska wprowadza system śledzenia wyrobów tytoniowych Track&Trace, by wyeliminować z obrotu nielegalne wyroby tytoniowe. System wymaga rejestracji producentów, linii produkcyjnych, importerów, dystrybutorów, punktów detalicznych i śledzenia produktów począwszy do fabryki na hurtowniach skończywszy.

- W praktyce oznacza to, że każda paczka papierosów, każde opakowanie zbiorcze poczynając od fabryki przez wszystkie etapy będzie musiało być skanowane – mówi Maciej Ptaszyński, dyrektor generalny Polskiej Izby Handlu. - Jedynym etapem, który nie wymaga skanowania produktu, jest przyjęcie towaru do sklepu. Jednak, by móc ten towar odebrać z hurtowni, podobnie jak wszystkie inne podmioty na drodze paczki papierosów poczynając od fabryki, przez hurtownie i punkty detaliczne, musi być zgłoszony do systemu - dodaje. 

Przepisy, które implementują do polskiego prawa przyjęte przez Komisję Europejską akty wykonawcze związane ze śledzeniem ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych, zawiera nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W kwietniu 2018 r. trafiła ona do konsultacji społecznych, ale dopiero 2 kwietnia została podpisała przez prezydenta.


Sprzedaż papierosów w Polsce zagrożona coraz bardziej - czytaj tutaj>>

 

Bogumił Brzeziński, Dagmara Dominik-Ogińska, Adam Zalasiński

Sprawdź  

System ciągle w fazie testów

Jeśli po 20 maja br. producenci nie będą w stanie spełnić wymagań unijnej regulacji, nie będą mogli sprzedać żadnej nowej paczki papierosów. Zgodnie z prawem sklepy będą mogły tylko wyprzedać paczki papierosów wyprodukowane do daty wejścia nowych przepisów. Bez funkcjonującego systemu żadna paczka papierosów nie będzie mogła opuścić fabryki.

Zgodnie z przepisami każdy sklep, który sprzedaje wyroby tytoniowe będzie musiał być zarejestrowany z systemie śledzenia paczek. Takie monitorowanie produktów wymaga istnienia identyfikatora produktu. To kod alfanumeryczny oraz 2D nadrukowany podczas produkcji na paczce papierosów.

- Od 20 maja każdy podmiot powinien być zarejestrowany w systemie, który ma być prowadzony przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych – mówi Maciej Ptaszyński. - Problem w tym, że system jeszcze nie działa. Na razie funkcjonuje jedynie system testowy uruchomiony przez PWPW, ale tam rejestracja ma charakter jedynie treningowy i nie powoduje żadnych skutków prawnych – podkreśla.

 

Kłopotliwy dymek z papierosa - czytaj tutaj>>

 

Inne kraje już rejestrują

Dyrektor Ptaszyński podaje, że kraje takie jak Austria, Chorwacja, Bułgaria, Czechy, Łotwa, Holandia, Portugalia, Rumunia i Wielka Brytania – gdzie rynki są znacznie mniejsze – rozpoczęły już rejestrację podmiotów. Ptaszyński dodaje, że jeszcze w marcu bieżącego roku PWPW deklarowało, że rejestracja będzie możliwa już od 15 kwietnia, jeżeli będzie podstawa prawna. Taka regulację Ministerstwo Finansów dostarczyło na samym początku kwietnia, jednak system nadal nie działa. Wytwórnia nie rozpoczęła także procesu podpisywania umów z producentami, które będą określały warunki dostarczania kodów umieszczanych na wyrobach tytoniowych, a do zarejestrowania jest ponad 100 tysięcy sklepów i 900 hurtowni.

- Obawiamy się że na skutek opóźnienia we wdrażaniu systemu, nie wszyscy zdążą się zarejestrować na czas – mówi Ptaszyński. 

Ptaszyński podaje, że branża tytoniowa musiała zainwestować nie tylko w zakup skanerów (ten ma być refundowany przez producentów), ale także szkolenia pracowników w obsłudze skanerów i systemu.

Brak systemu dla naszej gospodarki to fatalna informacja: Polska to największy producent gotowych wyrobów tytoniowych w Europie. Polski sektor tytoniowy generuje ponad 24 mld zł wpływów do budżetu (w tym akcyza, VAT, PIT i CIT), co w 2016 r. stanowiło to 8,9 proc. dochodów podatkowych państwa ogółem. Zatrudnia 560 tys. osób całkowicie lub częściowo związanych z tym sektorem. Produkujemy ponad 175 mld sztuk papierosów i 27 tys. ton tytoniu do palenia. (dane z 2016 r.).