Rada gminy stwierdziła wygaśnięcie mandatu radnego z powodu naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego (art. 24f ust 1 ustawy o samorządzie gminnym).
Rada wskazała, że radny w okresie przed wyborami samorządowymi prowadził jednoosobową sp. z.o.o świadczącą usługi medyczne. Spółka ta prowadziła działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia gminnego, tzn. w lokalach użytkowych znajdujących się w budynku ośrodka zdrowia, które zostały oddane do korzystania spółce w trybie bezprzetargowym na jej wniosek.
Radny, po uzyskaniu mandatu przekazał w drodze umowy darowizny 100 proc. udziałów w spółce żonie, z którą znajduje się w małżeńskiej wspólności majątkowej. Żona radnego jest obecnie jedynym udziałowcem w spółce oraz jedynym członkiem jej zarządu.
Czytaj też: WSA: Szybkie pozbawienie mandatu radnego naruszyło prawo>>
Sporny zakaz działalności z wykorzystaniem
Zdaniem rady gminy, dochód uzyskiwany przez małżonka z tytułu prowadzenia spółki w dalszym ciągu stanowi dochód radnego z uwagi na istniejącą między małżonkami wspólność majątkową. Czynność wyzbycia się udziałów spółki i zaprzestania pełnienia w niej określonych funkcji przez radnego stanowiła czynność pozorną, gdyż radny jest nadal beneficjentem środków uzyskiwanych z prowadzonej w dalszym ciągu działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminnego.
Rada gminy stała więc na stanowisku, że zakazy wynikające z przepisu antykorupcyjnego obowiązują także w przypadku, gdy mienie komunalne jest wykorzystywane w działalności prowadzonej przez małżonka radnego pozostającego we wspólności majątkowej małżeńskiej.
Czytaj w LEX: Zakazy łączenia stanowisk i podejmowania określonej aktywności przez radnych jednostki samorządu terytorialnego >
Radny w skardze do sądu dowodził zaś, że zakazy wymienione w treści art. 24f ust 1 u.s.g. odnoszą się tylko i wyłącznie do osoby radnego, który prowadzi działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własne ryzyko lub wspólnie z innymi osobami. Nie zachodzą więc przesłanki do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu.
Czytaj też: WSA: Dzierżawienie pola od gminy nie wystarcza do wygaszenia mandatu>>
Zakaz dotyczy tylko radnego
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi przyznał rację skarżącemu, że wspomniany zakaz dotyczy wyłącznie radnego. Sąd wskazał, że obostrzenia dotyczące małżonka radnego sformułowane są wyłącznie w art. 24f ust. 2 u.s.g. Normuje on, że wójtowie, radni, małżonkowie wójtów, zastępców wójtów, radnych, sekretarzy gminy, skarbników gminy, kierowników jednostek organizacyjnych gminy, osób zarządzających i członków organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi, a także osoby pozostające we wspólnym pożyciu z wójtami, zastępcami wójtów, radnymi, sekretarzami gminy, skarbnikami gminy, kierownikami jednostek organizacyjnych gminy, osobami zarządzającymi i członkami organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi, nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy prawa nieważne.
Zdaniem sądu z powyższego wynika, że jeśli ustawodawca chciałby, aby zakaz z art. 24 f ust. 1 u.s.g. dotyczył także małżonków radnych prowadzących działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego to wymieniłby ich w treści tej regulacji prawnej tak jak uczynił to w paragrafie drugim tego przepisu.
Czytaj w LEX: Zakaz prowadzenia przez radnego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego >
Żona radnego może korzystać z mienia gminnego
WSA zgodził się z radą gminy, że dochody z prowadzonej na własny rachunek działalności gospodarczej małżonka radnego wchodzą do majątku wspólnego radnego i jego żony. Okoliczność ta nie uprawnia jednak do rozszerzającej wykładni wspomnianego przepisu.
Zakazem z art. 24f ust. 1 u.s.g. nie zostało bowiem objęte uzyskiwanie przez radnego dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej z wykorzystaniem mienia komunalnego, lecz prowadzenie przez radnego działalności gospodarczej z wykorzystaniem tego mienia.
Wyrok WSA w Łodzi z 6 sierpnia 2019 r. sygn.. akt III SA/Łd 641/19
Sprawdź w LEX:
Jaka jest różnica między mieniem gminnym a mieniem komunalnym? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
