Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznawane są zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej:

  • do ukończenia 18. roku życia;
  • do ukończenia nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia;
  • bezterminowo, jeżeli osoba uprawniona legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje, jeśli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 900 zł. Jeśli dochód zostanie przekroczony, obowiązuje mechanizm „złotówka za złotówkę”, czyli świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między tą kwotą a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie.

 

Schemat złotówka za złotówkę szwankuje

Takie same zasady obowiązują wszystkich pobierających świadczenie z funduszu alimentacyjnego, również osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

Sprawdź też: Tomaszewska Ewa "Fundusz Alimentacyjny 2021. Korzystanie ze świadczeń" >

- Osoba niepełnosprawna dorosła posiadająca znaczny stopień niepełnosprawności, która nabywa prawo do alimentów z funduszu alimentacyjnego, to prawo nabywa bezterminowo jednak wyklucza się to, jeśli dochód jest przekroczony, schemat złotówka za złotówkę niewiele pomaga. Taka osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym traci realną pomoc z funduszu alimentacyjnego i wypłata alimentów jest zaniżona. Od października tego roku alimenty dla takiej osoby wynosić będą po wyliczeniach maksymalnie 400 zł. Za rok 300 itd. – napisał autor petycji (BKSP-144-IX-564/22) do sejmowej Komisji ds. petycji.

Czytaj też: Wysokość dochodu w rodzinie kluczowa przy przyznawaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego >>>

Chciałby on, aby osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności zawsze otrzymywała świadczenie z funduszu alimentacyjnego w kwocie 500 zł. - Osoba niepełnosprawna powinna posiadając najniższe dochody mieć wsparcie adekwatne do jej potrzeb i jeśli ma zasadzone alimenty to państwo nie powinno tego wsparcia pomniejszać i zaniżać tylko dlatego, że taka osoba ma rentę socjalną, zasiłek pielęgnacyjny i np. świadczenie uzupełniające – argumentuje.

 

 

MRiPS: dalsza preferencja była nieuzasadniona

Zdaniem Olgierda Podgórskiego, dyrektora Departamentu Polityki Rodzinnej MRiPS, w przypadku osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności jest pewna preferencja w przepisach o funduszu alimentacyjnym związana z bezterminowością otrzymywania świadczenia. Wprowadzenie preferencji w sprawie kryterium dochodowego byłoby nieuzasadnione. Dziś wynosi ono 900 zł, a w ostatnich latach było 2-krotnie zwiększane. Wprowadzono też mechanizm złotówką za złotówkę i stały mechanizm waloryzacji kryterium.

WZORY DOKUMENTÓW:

 

- Pierwsza taka waloryzacja ma mieć miejsce w 2023 r. W tej chwili ministerstwo nie prowadzi prac czy to w zakresie kwot świadczenia, czy kryterium dochodowego – powiedział Podgórski.

 

 

Kryterium dochodowe takie samo dla wszystkich

W opinii Joanny M. Karolczak, eksperta ds. legislacji w Biurze Analiz Sejmowych, wspieranie osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niemożności wyegzekwowania alimentów nie uzasadnia odmiennego ich traktowania pod kątem wyłączeń dochodowych, które są spójne dla wszystkich.

- Osobom, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej, także z powodu niepełnosprawności, przysługuje uprawnienie do ubiegania się o wsparcie w zakresie pomocy społecznej. Szczególne traktowanie osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym poprzez utrzymanie wypłaty pełnego świadczenia w przypadku przekroczenia progu dochodowego byłoby niespójne z wypracowanym systemem wypłaty świadczeń i stanowiłoby uprzywilejowanie tylko jednej grupy osób uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych z funduszu - argumentuje.

Krzysztof Pater, stały doradca Komisji ds. petycji, podkreślił, że preferencyjność grupy osób ze znacznym stopniem jest także widoczna w innych płaszczyznach polityki społecznej, jak chociażby ulgi rehabilitacyjnej. – To nie jest jedyne rozwiązanie, gdzie osoby ze znacznym stopniem są traktowane inaczej. Myślę, że dobrym rozwiązaniem byłby dezyderat, aby chociażby poznać skalę tego zjawiska – zauważył.

- W ten sposób dostrzegamy, że są osoby, które takich preferencji potrzebują, bo koszty tych osób są większe – skomentował przewodniczący komisji poseł Sławomir Piechota. Ostatecznie komisja zdecydowała o wystąpieniu w sprawie tej petycji z dezyderatem do ministra rodziny i polityki społecznej.

Czytaj także: Za dwa lata zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności>>

Dziurawy system egzekucji alimentów

Warto pamiętać, że świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:

  • została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
  • zawarła związek małżeński.

NIK w raporcie z marca 2022 r. podkreśliła, że mimo zmian w prawie wciąż rosną długi wobec funduszu alimentacyjnego. System egzekucji alimentów ma wciąż wiele luk, a dłużnicy mogą bez problemu uchylać się od ich płacenia. W latach 2017-2020 wskaźnik skuteczności dochodzenia należności wobec funduszu alimentacyjnego wzrósł w skali kraju z 24,9 do 43,2 proc. Zdaniem NIK, nie był to jednak w głównej mierze efekt zmian w przepisach i podjętych wobec dłużników działań. Powodem był przede wszystkim sukcesywny spadek wydatków funduszu alimentacyjnego - skoro mniej wydawano, na każdą wypłaconą złotówkę przypadało więcej odzyskanych środków, co w konsekwencji zawyżało poziom ściągalności długów – wskazywał NIK.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.