1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego wygasło z mocy ustawy, ale potwierdzać ten fakt mają wydawane przez gminy zaświadczenia. Są one potwierdzeniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej zabudowanej na cele mieszkaniowe w prawo własności.
Termin zapłaty opłaty przekształceniowej należnej za rok 2019, upływa 29 lutego 2020 roku.
Wielu mieszkańców wciąż czeka
Zbigniew Niemczewski, wspólnik w Kancelarii Solski i Partnerzy, podkreśla, że jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane zostały do sporządzenia i doręczenia ogromnej liczby dokumentów. Jak dodaje, szczególnie w wielkich miastach proces przygotowania i doręczania zaświadczeń o przekształceniu prawa do nieruchomości znacząco się opóźnia i prawdopodobnie nie uda się zakończyć go w przewidzianym przez ustawodawcę terminie. - W związku z tym właściciele niektórych nieruchomości teoretycznie nadal nie wiedzą jakie jest ich zobowiązanie z tytułu przekształcenia, a co za tym idzie - nie mogą zadeklarować i wnieść jednorazowej zapłaty celem uzyskania uchwalonych przez władze miejskie bonifikat - uważa.
Czytaj w LEX: Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności >
Jak mówi, ustawodawca w noweli z 13 czerwca 2019 roku przygotował dla takich przypadków swoistą „poduszkę powietrzną” polegającą na zakreśleniu dodatkowego terminu - urzędy powinny wystawić zaświadczenia do końca lutego 2020 r., natomiast mieszkańcy mają kolejne dwa miesiące (liczone od momentu uzyskania zaświadczenia) na złożenie deklaracji, że wniosą opłatę jednorazową - skorzystają więc z bonifikaty. Następnie właściciele mieszkań mają jeszcze dodatkowe dwa miesiące na wniesienie opłaty.
Czytaj w LEX: Uwłaszczenie na nowych warunkach >
- Jednak znaczna część właścicieli szturmuje urzędy, celem niezwłocznego pozyskania zaświadczenia w obawie o utratę bonifikaty – kwituje Zbigniew Niemczewski.
Beata Pomianowska, p.o. dyrektora Wydziału Obrotu Nieruchomościami miasta Płocka potwierdza, że wydano ponad 1400 zaświadczeń o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, co stanowi ok. 45 proc wszystkich, które miasto ma wydać. - Do końca grudnia 2019 roku nie uda się sporządzić pozostałych 55 proc. zaświadczeń, w związku z czym prace będą kontynuowane w przyszłym roku - mówi.
Czytaj w LEX: Bonifikaty przy przekształceniu użytkowania wieczystego we własność >
Miasta uspokajają: Mieszkańcy zachowają bonifikaty
- Płock dokłada wszelkich starań, by prace przebiegały w możliwie najszybszym czasie – podkreśla Beata Pomianowska. Uchwała Rady Miasta Płocka dotycząca bonifikaty od jednorazowej opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, zakłada udzielenie tej bonifikaty pod warunkiem jej wniesienia do 30 listopada 2019 roku. Jednak zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy o przekształceniu, w sytuacji gdy zaświadczenie zostało doręczone po dniu 30 listopada 2019 roku właściciele budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych (osoby fizyczne, spółdzielnie mieszkaniowe), którzy zgłoszą zamiar wniesienia opłaty jednorazowej w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania tego zaświadczenia, będą mogli skorzystać z bonifikaty. Opłata musi również być uiszczona w terminie 2 miesięcy od otrzymania informacji o jej wysokości.
Sprawdź w LEX:
- Czy działka zabudowana budynkiem mieszkalnym w części zajęta przez drogę gminną może ulec przekształceniu? >
- Czy bonifikata wynikająca z posiadania Karty Dużej Rodziny przez jednego z współużytkowników wieczystych gruntu (1,6 udziału) będzie obejmowała innych współużytkowników wieczystych? >
- Czy jeśli orzeczenie o stopniu niepełnosprawności posiada ojciec właściciela nieruchomości i pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, to czy właścicielowi nieruchomości (syn) przysługuje bonifikata? >
Wojciech Słociński, zastępca dyrektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miejskiego w Poznaniu mówi, że wydano ponad 12 tys. zaświadczeń o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Jak podkreśla, roczny termin wskazany przez ustawodawcę jest zbyt krótki, by wydać zaświadczenia wszystkim użytkownikom wieczystym. W związku z tym ustawodawca w nowelizacji ustawy postanowił, że zaświadczenia mogą być wydawane także po terminie ustawowym - z prawem do bonifikaty za pełen okres 20 lat.
Władze Warszawy już w listopadzie apelowały, żeby mieszkańcy, którzy chcą skorzystać z bonifikaty przyznanej przez miasto, jak najszybciej zgłaszały urzędom chęć wniesienia opłaty jednorazowej z bonifikatą. - Zwracam się do wszystkich warszawianek i warszawiaków z apelem – jeżeli otrzymaliście już zaświadczenia jak najszybciej złóżcie wniosek o jednorazową opłatę z bonifikatą. Można to zrobić pocztą lub za pomocą ePUAP, a wzory dokumentów można pobrać ze stron dzielnic, Zarządu Mienia Skarbu Państwa oraz Warszawa 19115 – mówił Robert Soszyński, wiceprezydent Warszawy.
Czytaj też: Termin opłaty przekształceniowej zdecyduje, kiedy miasto zapłaci VAT
Co mają zrobić mieszkańcy?
Jeżeli mieszkańcy otrzymali zaświadczenie potwierdzające przekształcenie nieruchomości po 30 listopada 2019 r., mają 2 miesiące na zgłoszenie zamiaru wniesienia opłaty jednorazowej z bonifikatą oraz kolejne 2 miesiące na wniesienie opłaty, po otrzymaniu informacji o wysokości należności.
Po wpłacie mieszkańcy dostaną dokument potwierdzający spłatę należności. Następnym krokiem jest złożenie wniosku w sądzie wieczystoksięgowym o wykreślenie roszczenia o opłatę wpisanego w księdze wieczystej, do którego należy załączyć otrzymane potwierdzenie spłaty.
Osoby, które przed otrzymaniem dokumentu wpłaciły opłatę roczną za użytkowanie wieczyste w 2019 r., dostaną zwrot nadpłaty na konto lub w kasie urzędu dzielnicy.
1 stycznia 2019 r. użytkownicy wieczyści gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe stali się ich właścicielami. Nowy właściciel gruntu ponosi opłatę na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu w wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Opłata przekształceniowa jest wnoszona przez okres 20 lat. Samorządy mogły udzielić, na podstawie uchwały rady, bonifikaty od tej opłaty.
Sprawdź w LEX:
- Czy bonifikata 99% od opłaty jednorazowej z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego lokalu przysługuje wnioskodawcy, który mieszka w innym lokalu? >
- Czy jeśli nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste zostanie zabudowana budynkiem mieszkalnym dopiero po 1.01.2019 r., również zostanie przekształcona z mocy prawa w prawo własności? >
- Jeżeli wnioskodawca nie spełnia warunków do udzielenia bonifikaty 99% w jakim trybie i formie należy odmówić udzielenia bonifikaty? >
Sporo miast zakończyło procedurę
Magdalena Stremplewska, rzecznik prasowy prezydenta Torunia mówi, że tamtejszy Urząd Miasta na początku listopada zakończył akcję wydawania zaświadczeń o przekształceniu. Łącznie zostało przygotowanych ok. 8 800 zaświadczeń dla nieruchomości stanowiących własność Miasta Toruń i Skarbu Państwa. Jeszcze trwa doręczanie ostatniej partii zaświadczeń do właścicieli nieruchomości zlokalizowanych na terenie miasta.
Zdaniem Zbigniewa Niemczewskiego w toku prac nad ustawą, przewidziano najbardziej typowe przypadki. - Bogactwo stanów faktycznych przerasta jednak wyobraźnię ustawodawcy i w sytuacjach mniej typowych, takich jak powszechne obecnie budynki o wielu złożonych funkcjach, duże działki o rozproszonej, niejednorodnej i wielofunkcyjnej zabudowie, urządzenia infrastruktury i drogi w granicach działek rodzą wątpliwości dotyczące faktu zmiany prawa do nieruchomości gruntowych - mówi.
Jak dodaje, ustawodawca starał się załatać luki, wykluczyć wieloznaczności i zażegnać zagrożenia lecz kolejne miesiące obowiązywania ustawy stale ujawniają nowe problemy, z którymi mierzyć się muszą przede wszystkim samorządy oraz byli użytkownicy wieczyści, którzy stali się właścicielami.
Czytaj w LEX: Nowe zasady przekształcania użytkowania wieczystego w prawo własności >
Co zawiera zaświadczenie o przekształceniu?
Zaświadczenie zawiera elementy określone w art. 4 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, w szczególności oznaczenie nieruchomości wg ewidencji gruntów i budynków oraz ksiąg wieczystych, potwierdzenie przekształcenia, informacje o obowiązku wnoszenia rocznej opłaty przekształceniowej, jej wysokość i okres wnoszenia, a także pouczenie o możliwości wniesienia opłaty jednorazowo oraz zasadach jej wnoszenia.
Zamieszczona jest również informacja o uchwale dotyczącej bonifikaty od jednorazowej opłaty za przekształcenie. Treść zaświadczenia jest uzależniona od nieruchomości podlegającej przekształceniu, dokument ten przybiera inną treść np. do właściciela nieruchomości podlegającej przekształceniu, na której prowadzona jest działalność gospodarcza.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
