Konieczność trzeciej już nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 uzasadniono tym, że samorządy ramię w ramię walczą z pandemią z administracją rządową. Wskazano, że efekty tej walki będą widoczne w ich budżetach zarówno po stronie kosztowej, wynikającej ze zwiększonych wydatków na opiekę zdrowotną, opiekę nad osobami starszymi i samotnymi, pomoc dla przedsiębiorców czy dezynfekcję, jak i po stronie przychodowej - z uwagi na spadek dochodów własnych, wpływów z PIT, CIT, sprzedaży biletów, czynszów, podatku od nieruchomości.
- Lokalne władze obawiają się, że ubytek dochodów własnych JST może wynieść nawet 10 proc., co oznaczałoby skurczenie się budżetów aż o 13,5 mld złotych w skali kraju. W związku z tym należy podjąć działania mające na celu wsparcie budżetów jednostek samorządu w wielu aspektach - od stworzenia narzędzi umożliwiających bezpośrednie wsparcie finansowe z budżetu centralnego, przez rozluźnienie rygorów fiskalnych, po pozyskanie dodatkowych dochodów lub wygenerowanie oszczędności - podkreślono.
Czytaj: Sejm znowelizował tarczę antykryzysową>>
Morawiecki: Będzie warta 100 mld zł tarcza finansowa dla firm>
Co w projekcie?
Rząd proponuje:
- wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość planowanego ubytku w dochodach będącego skutkiem wystąpienia COVID-19,
- złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki wynikającym z wystąpienia epidemii COVID-19,
- wprowadzenie możliwości przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej w terminach wcześniejszych,
- wprowadzenie możliwości zwiększenia rezerwy subwencyjnej i przeznaczenia jej na uzupełnienie dochodów jednostek samorządu terytorialnego w związku z ubytkiem dochodów podatkowych,
- wprowadzenie możliwości przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych. Raty wpłat przypadające w maju i czerwcu 2020 będą mogły zapłacić w drugim półroczu 2020 r.,
- zwiększenie dochodów samorządu powiatowego z tytułu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa z 25 proc. do 50 proc. wpływów w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2020 r.,
- uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. „funduszu korkowego” w 2020 r.
Zobacz też: Rząd planuje ratowanie budżetów samorządów i proponuje zmiany w specustawie
To jednak nie wszystkie zmiany. Nowelizacja ma także umożliwić kontynuowanie przygotowania inwestycji infrastrukturalnych, w tym budowlanych, poprzez cyfryzację procedur planistycznych oraz „odwieszenie” niektórych terminów w postępowaniach środowiskowych, wodnoprawnych, a także związanych z przygotowaniem i realizacją inwestycji w zakresie linii kolejowych dróg publicznych, gospodarki wodnej, budowli przeciwpowodziowych i lotnisk publicznych. Ponadto wójt, burmistrz czy prezydent zyska możliwość jednostronnej, czasowej zmiany zadań dotychczas wykonywanych przez pracownika samorządu. Zmiany dotyczą też pozwoleń na sprzedaż alkoholu.
Pracownik samorządowy może trafić do innej pracy
W okresie obowiązywania stanu epidemii wójt, burmistrz, prezydent miasta będą mogli tymczasowo przenieść urzędnika oraz kierownika samorządowej jednostki organizacyjnej do innej pracy, w innej jednostce.
Przeniesienie może dotyczyć też innej miejscowości. Termin takiego przeniesienia to maksymalnie 3 miesiące.
Opłaty za koncesje na alkohol na walkę z epidemią
Zgodnie z projektem zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży wydane na podstawie art. 18 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, których ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo epidemii - zachowują ważność przez dodatkowy okres 6 miesięcy od dnia utraty pierwotnego terminu ważności zezwolenia.
Warunek to wniesienie proporcjonalnej opłaty za wydanie zezwolenia przed upływem pierwotnego terminu jego ważności. Do 31 grudnia 2020 r. samorządy mogą zaś wykorzystać dochody z opłat za zezwolenia na działania związane ze zwalczeniem epidemii oraz wywołanych nią sytuacji kryzysowych.
Czytaj: Rząd zapłaci pracodawcom za utrzymanie pracowników, a potem ułatwi ich zwolnienie>>
Zgłoszenie o pracach geodezyjnych - online
Zaproponowano też by w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii takie zgłoszenie prac geodezyjnych mogło nastąpić po ich rozpoczęciu, ale najpóźniej do 10 dni. W wyniku weryfikacji organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej informuje wykonawcę prac geodezyjnych za pomocą środków komunikacji elektronicznej, nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu sporządzenia protokołu.
Wykonawca prac geodezyjnych, których celem jest geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza lub sporządzenie mapy do celów projektowych, po uzyskaniu informacji o pozytywnym wyniku weryfikacji będzie mógł ją umieścić na dokumentach dla podmiotu, na rzecz którego wykonuje prace. Oświadczenie takie jest równoważne z uwierzytelnieniem dokumentów opracowanych na podstawie wykonanych prac geodezyjnych na potrzeby postępowań administracyjnych, postępowań sądowych lub czynności cywilnoprawnych.
Rząd zniechęca do wniosków o warunkach zabudowy
Opracowywana nowela zakłada też zmianę w ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej. Chodzi o wzrost stawki opłaty skarbowej za wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W proponowanym stanie stawka domyślna ma wynosić 598 złotych.
Równocześnie całkowicie zwolnieni z tej opłaty będą właściciele oraz użytkownicy wieczyści nieruchomości, dla których będzie wydawana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, bez względu na cel wydania tej decyzji.
- Obniży to koszt analizy wykonawczej niemieszkaniowych przedsięwzięć gospodarczych dla właścicieli lub użytkowników wieczystych gruntów, co jest istotne przede wszystkim dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Opłata w pełnej wysokości będzie należna od wniosków o wydanie decyzji składanych przez osoby inne niż właściciele lub użytkownicy wieczyści bez względu na to, czy planują wybudowanie budynku mieszkalnego - wskazano.
Uzasadniono, że celem wprowadzanej regulacji jest zniechęcenie osób do wnioskowania o wydanie decyzji bez wyraźnego celu społeczno-gospodarczego, a także poprawa stanu finansów gmin poprzez częściowe sfinansowanie prowadzenia tych postępowań z wpływów z opłaty skarbowej.
Wsparcie dla korzystających z programu MdM
Kolejna ważna zmiana ma pomóc ok. 45 tysiącom kredytobiorców korzystających z dopłat państwa do spłaty kredytu, chodzi o program Mieszkanie dla Młodych i wcześniejszy - Rodzina na swoim. Dla korzystający z wsparcia z ustawy o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania okres zawieszenia spłaty rat kapitałowo-odsetkowych lub odsetkowych w okresie ogłoszenia zagrożenia epidemicznego albo epidemii, nie zostanie wliczony do okresu stosowania dopłat.
Jednocześnie obowiązek zostanie zastąpiony możliwością kapitalizacji odsetek po wznowieniu spłaty. W przypadku zawieszenia spłat jedynie rat kapitałowych stosowane będą dopłaty do odsetek. Rząd szacuje, że z proponowanego rozwiązania skorzysta do 20 proc. z 40 tys. kredytobiorców. Z kolei 5 tys. kredytobiorców korzystających ze wsparcia z ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych - uzyska możliwość zawieszenia spłaty kredytu na okres dwóch kwartałów, bez ryzyka utraty możliwości skorzystania z uprawnień wynikających z ustawy, takich jak np. umorzenie pozostałej części zadłużenia po okresie 20-letniej systematycznej spłaty kredytu.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
