Katarzyna Kubicka-Żach: Jaką rolę mogą pełnić banki we wsparciu programu Czyste powietrze - gdzie i w jakim momencie wizyta w banku będzie ułatwieniem dla aplikującego?

Arkadiusz Lewicki, dyrektor Zespołu ds. Programów Publicznych i Środowisk Gospodarczych Związku Banków Polskich: Rola banków może być nie do przecenienia. Wiemy, jak wiele głosów wskazywało na nieprzychylność dotychczas przyjętych rozwiązań programu Czyste Powietrze dla beneficjentów i operatorów – jego skomplikowanie. I jak wiele opinii wskazywało na długość postępowania w ramach przyjętego modelu wspierania beneficjentów.

Można przyjąć, że włączenie banków do programu to przede wszystkim rozszerzenie punktów obsługi klienta. To także zwiększenie możliwości wprowadzenia procedowania z wykorzystaniem internetu i bankowych platform elektronicznych, a więc powinno pozwolić to na znaczne skrócenie czasu otrzymania decyzji o dotacji. To także umożliwienie wykorzystania kredytów jako środków uzupełniających środki z dotacji, aby przeprowadzić głęboką termomodernizację. Bo ta jest niezbędna, aby osiągnąć oczekiwany efekt – zmniejszenie emisji CO2 i ograniczenia zużycia energii.

Tak więc udział banku w programie oznacza możliwość uproszczeń i ułatwień - np. w składaniu wniosku o dotację i szybszej decyzji.

W jakim zakresie banki odciążyłyby działanie wojewódzkich funduszy ochrony środowiska - czy w pomocy przy wypełnianiu wniosków, ich rozpatrywania i wypłat?

Według wstępnych rozmów w regulatorem, banki miałyby przede wszystkim przyjmować wnioski
o dotację i dokonywać formalnej weryfikacji poprawności złożonych dokumentów. Banki nie byłyby odpowiedzialne za podejmowanie decyzji o przyznaniu, lub nieprzyznaniu samej dotacji. Ale byłyby już odpowiedzialne za wypłatę tej dotacji i przedstawienie odpowiednich danych sprawozdawczych dla NFOŚiGW.

Czytaj też: Mimo wsparcia gmin kopciuchy wciąż dymią - rząd wzywa na pomoc banki>>


Czy są szacunki, jak może wzrosnąć liczba składanych wniosków przy udziale banków?

Zainteresowanie programem na nowych warunkach wśród jego adresatów warto zbadać wtedy, kiedy będą znane konkrety zmian w samym programie. ZBP szacuje, że gdyby regulator zaakceptował wszystkie zgłoszone przez sektora bankowy uproszczenia, liczba wniosków powinna wzrosnąć - względem stanu dzisiejszego – co najmniej kilkukrotnie. Poza tym ważna będzie odpowiednia kampania informacyjna i specjalna akcja szkoleniowa, tak wobec adresatów programu, jak i uczestników systemu wdrożenia: urzędników i bankowców.

Im więcej banków przystąpi do systemu, tym więcej wniosków będzie można obsłużyć. To nie są bowiem produkty bankowe na tyle rentowne, aby wszystkie banki traktowały je priorytetowo. Tu potrzeba będzie banków, które postrzegają udział w Czystym Powietrzu (i w ogóle w działaniach proekologicznych), jako część swojego CSR i wchodzenia w dynamicznie rosnący obszar biznesowy w ramach zrównoważonego finansowania.

Projektowana zmiana ustawy o wspieraniu termomodernizacji przewiduje powstanie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Czy Pana zdaniem zbieranie danych o źródłach emisji pomoże w realizacji programu i w jakim zakresie może mieć pozytywne działanie?

Ocena rezultatów wykorzystania Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków będzie możliwa po ogłoszeniu jej założeń funkcjonalnych. Związek Banków Polskich od lat wskazuje, iż prowadzi i może udostępniać bazę danych AMRON dla celu oceny skutków programów efektywności energetycznej budynków. Jest to największa baza nieruchomości w Polsce, finansowanych przez sektor bankowy.

Wykorzystanie doświadczenia Związku Banków Polskich w budowie i obsłudze takiej bazy wydaje się niezbędne i korzystne dla sektora publicznego. Także biorąc pod uwagę, iż w bardzo krótkim czasie coraz więcej polskich banków będzie udzielało kredytów hipotecznych na uzyskanie oszczędności energii w ramach programów wprowadzanych w całej Unii Europejskiej. A baza danych o takich nieruchomościach, będących źródłami emisji, powinna być istotnym i niezbędnym elementem systemu oceny ryzyka dla banku. To oznacza, iż nie tylko powinno się oceniać jakie skutki termomodernizacja budynków w Polsce może mieć na poprawę powietrza, ale także na oszczędność zużycia energii oraz wartość samej nieruchomości.