Ustawa z 17 grudnia 2021 roku o ochotniczych strażach jest pożarnych pierwszym w aktem prawem, który ma kompleksowo uregulować status i funkcjonowanie takich jednostek. Wprowadza też nowe uregulowania, o które zabiegały przez lata środowiska strażaków ochotników.
Czynny ratownik - strażak i ratownik górki uzyska dodatek emerytalny
Uchwalone przepisy wprowadzają dodatek do emerytur dla strażaków ochotników. Świadczenie będzie skonstruowane jako comiesięczny dodatek w postaci dziś 200 zł. Dodatek ten ma być przyznawany:
- dla mężczyzn, którzy skończyli 65 lat życia i przez co najmniej 25 latach brali czynny udział w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych OSP
- dla kobiet po ukończeniu 60 lat życia i po 20 latach czynnej służby w OSP.
Przy naliczaniu okresu czynnego uczestnictwa, nie będzie wymagane zachowanie ciągłości wysługi lat w OSP. Dodatek ma przysługiwać tylko tym, którzy przynajmniej raz w roku będą uczestniczyć w akcjach ratowniczych. Świadczenie ratownicze, przyznaje, w formie decyzji i ustala jego wysokość komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej, a wypłaca je Zakład Emerytalno-Rentowego MSWiA do 15. dnia każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym przyznano świadczenie ratownicze. Prawo do świadczenia ratowniczego ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.
Czytaj w LEX: OSP w kontekście administracji i analizy struktury organizacyjnej >
Cena promocyjna: 14.7 zł
|Cena regularna: 49 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 34.3 zł
Świadczenie w wysokości 200 zł przysługiwać będzie także ratownikowi górskiemu (ochotnikowi z TOPR i GOPR) – po spełnieniu analogicznych warunków dotyczących wieku, jak w przypadku członków OSP.
Aby otrzymać świadczenie, ratownicy górscy będą musieli wykonywać – przez co najmniej 25 lat w przypadku mężczyzn oraz 20 lat w przypadku kobiet – działania ratownicze podejmowane w ramach ratownictwa górskiego, jako członkowie podmiotu uprawnionego do wykonywania ratownictwa górskiego i przy braku zatrudnienia do wykonywania tych działań.
Gmina bez OSP będzie musiała podpisać umowę z sąsiednią>>
Strażakiem ratownikiem ten kto ukończył 18 lat i nie przekroczył 65 lat
Do udziału w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych uprawniony jest strażak OSP, który:
- ukończył 18 lat, a nie ukończył 65 lat, posiada aktualne ubezpieczenie, posiada aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych;
- odbył szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy;
- ukończył z wynikiem pozytywnym szkolenie podstawowe przygotowujące do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.
Ustawa dopuszcza do pełnienia funkcji kierowcy strażaków ratowników OSP po ukończeniu przez nich 65 lat pod warunkiem posiadania aktualnych badań lekarskich dopuszczających do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych. To był jeden z postulatów podnoszonych przez środowiska strażackie.
Strażak ratownik OSP i kandydat na strażaka ratownika OSP mają prawo do bezpłatnych okresowych badań lekarskich.
Szkolenia, w tym specjalistyczne, strażaków ratowników OSP oraz kandydatów na strażaków ratowników OSP prowadzi nieodpłatnie Państwowa Straż Pożarna. W ramach szkoleń, mają być realizowane kursy przygotowujące do uzyskiwania przez strażaków ratowników OSP kwalifikacji i uprawnień do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t.
Nowe zasady odszkodowania dla strażaków - ratowników
Strażakowi ratownikowi OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu lub w drodze do siedziby ochotniczej straży pożarnej i doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu przysługuje:
- jednorazowe odszkodowanie w razie doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy;
- odszkodowanie z tytułu szkody w mieniu.
Ustawa wprowadza też zwolnienie od świadczenia pracy i rekompensatę. W myśl ustawy, pracodawca zwalnia od świadczenia pracy strażaka ratownika OSP biorącego udział w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych, szkoleniach lub ćwiczeniach organizowanych przez gminę, Państwową Straż Pożarną lub inne uprawnione podmioty na czas ich trwania.
Strażakowi ratownikowi OSP, który uczestniczył w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu i doznał uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku, za czas niezdolności do pracy, za który nie zachował prawa do wynagrodzenia, nie otrzymał zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego przysługuje, na jego wniosek, rekompensata pieniężna.
Sprawdź w LEX: Czy wysokość ekwiwalentu pieniężnego dla członków OSP podlega ujawnieniu w trybie dostępu do informacji publicznej? >
Ekwiwalent dla strażaka ustalany co dwa lata
Z tytułu uczestnictwa w działaniu ratowniczym, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu, strażak ratownik OSP otrzymuje, niezależnie od otrzymywanego wynagrodzenia, ekwiwalent pieniężny. Ustawa przewiduje również, że raz na dwa lata gmina będzie zobowiązana, aby podjąć uchwałę o wysokości ekwiwalentu za udział w akcjach ratowniczych i szkoleniach organizowanych przez PSP. Nowe przepisy wprowadzają obligatoryjny obowiązek zawierania przez gminę z OSP umów dotyczących zadań wykonywanych przez ochotnicze straże pożarne.
Sprawdź w LEX: Jak powinna wyglądać faktura wystawiona przez Ochotniczą Straż Pożarną? >
Inne rozwiązania przyjęte w ustawie
- Przepisy wprowadzają możliwość rozliczenia przez jednostki OSP kosztów dostaw energii elektrycznej według taryfy, przeznaczonej dla gospodarstw domowych.
- Wprowadzona zostanie legitymacja strażnika - ratownika OSP, które umożliwiać będzie korzystanie ze zniżek w środkach transportu publicznego jak również w przedsięwzięciach kulturalno-oświatowych i sportowych, jeśli minister spraw wewnętrznych i administracji zawrze z organizatorem stosowną umowę.
- wzmacnia także ochronę prawną strażaków-ochotników podczas działań ratowniczych.
- Wprowadza nowe honorowane odznaczenie – Krzyż św. Floriana, nadawany przez Prezydenta RP oraz Odznakę Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej” nadawanej przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dla strażaków OSP, w tym członków młodzieżowej drużyny pożarniczej, którzy wzorowo wykonują swoje obowiązki.
Czytaj w LEX Czy ochotnicze straże pożarne powinny prowadzić pełną księgowość czy wystarczy jej uproszczona formaUstawa wchodzi w życie 1 stycznia, z wyjątkiem przepisu dotyczącego łagodniejszych wymagań umożliwiającym OSP uzyskanie statusu organizacji pożytku publicznego, który wchodzi w życie 1 lipca.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
