Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych (OPOS) od 12 października zabiegało o możliwości drukowania projektów protokołów uznań w rejestrze uznań przez pracowników urzędów stanu cywilnego, co zostało prze Ministerstwo Cyfryzacji zablokowane. Organizacji pomógł rzecznik prawo obywatelskich, który wysłał w tej sprawie pismo do ministra cyfryzacji.
W ostatnim czasie, jak podkreśla OPOS, zwiększa się liczba rejestracji urodzeń dzieci, których rodzice nie są małżeństwem. Od 1 marca 2015 r. ustawodawca wprowadził rejestr uznań, gdzie gromadzi się informację o oświadczeniach złożonych przez mężczyznę i kobietę koniecznych do uznania ojcostwa. Za pomocą rejestrów pracownicy usc mieli możliwość w szybkim czasie przygotować projekty protokołów, które po złożeniu oświadczeń przez mężczyznę i kobietę były podpisywane przed kierownikiem USC. Usprawniało to pracę urzędów.
W systemie LEX znajdziesz zagadnienie powiązane z tym artykułem:
Uznanie ojcostwa
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
To zagadnienie zawiera:
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
Takie oświadczenie można także złożyć przed sądem, ale możliwość jego złożenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego jest rozwiązaniem najbardziej dostępnym, szybkim i nieskomplikowanym - dlatego obywatele najczęściej ją wybierają.
Blokada czynności dla pracowników USC
24 września zablokowano możliwość przygotowania i drukowania projektów protokołów uznania ojcostwa w rejestrze uznań przez pracowników USC – mogli to od tej chwili wykonywać tylko kierownicy USC i ich zastępcy.
Blokada spowodowała dezorganizację pracy urzędów stanu cywilnego i negatywnie wpłynęła na sprawną i terminową realizację zadań z zakresu rejestracji stanu cywilnego. Ograniczenie możliwości wydrukowania projektów protokołów tylko do kierownika usc i jego zastępcy powoduje, że czas oczekiwania na załatwienie sprawy drastycznie się wydłużyła.
Jak nam mówi Sławomir Wojciechowski, kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w Nowej Soli, jeśli kierownik USC musi wykonywać wszystkie czynności techniczne, to w tym czasie nie może wykonać innych czynności, które są przypisane tylko jemu np. zatwierdzenie aktu zgonu, aktu małżeństwa itd. - Nieodpowiedzialna decyzja spowodowała więc, że w kolejce czekali dłużej rodzice dziecka, ale też inni klienci, które były uzależnione w załatwieniu swojej sprawy od czynności kierownika – podkreśla.
Najwięcej uznań ojcostwa następuje w chwili zgłoszenia urodzenia dziecka, czyli kilka dni po porodzie. Aby uznanie ojcostwa mogło być skuteczne, oświadczenia muszą złożyć mężczyzna i matka dziecka. W tym celu do USC zgłaszają się mężczyzna i matka dziecka, niejednokrotnie z noworodkiem.
Czytaj też: Niespójne systemy komplikują rejestrację Polaków urodzonych za granicą>>
Minister cyfryzacji uzasadnia blokadę
Z pisma MC do RPO wynika, że podstawą podjęcia decyzji o ograniczeniu uprawnień pracowników usc w obszarze uznania ojcostwa stanowiły przepisy art. 73 § 1-3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z których wynika, że złożenie oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa wymaga osobistego stawiennictwa przed organem jakim jest kierownik urzędu stanu cywilnego (zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego). Z punktu widzenia kierownika usc przyjmowanie oświadczeń nie jest czynnością o charakterze rejestracyjnym jak np.: rejestracja urodzenia, zgonu, dołączenie do aktu wzmianki na podstawie wyroku sądu a ma skutki w sferze prawa rodzinnego.
W związku z rosnącą liczbą zachorowań na COVID-19, zasadnym jest - według resortu cyfryzacji - upraszczanie procedur również technicznych. Odpowiedzialność za prawidłowe przyjęcie oświadczeń niezbędnych do uznania ojcostwa spoczywa jednak na kierowniku urzędu stanu cywilnego.
Odblokowanie funkcji odblokuje USC
Sławomir Wojciechowski podkreśla, że decyzja o zablokowaniu możliwości przygotowań przez pracowników USC była irracjonalna. – Wystarczyłoby przed decyzją o zablokowaniu funkcji porozmawiać z kierownikami USC, tymczasem podjęto całkowicie nieodpowiedzialną decyzję, bez uzasadnienia – mówi. Jak dodaje, w tym czasie wiele kobiet czekało po kilka godzin w USC. Jego zdaniem uznanie, że pracownik USC nie powinien przygotowywać protokołów można porównać do sytuacji, w której wójt, burmistrz i prezydent, który podpisuje decyzje, miał sam je pisać i drukować.
Jak zaznacza, nie można się zgodzić z przedkładanym przez resort uzasadnieniem, że za decyzją o blokowaniu funkcji stały przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. - Nie uległy one zmianie, a ponadto w przepisach tych nie ma w ogóle mowy o sposobie przygotowywania projektów protokołów uznania ojcostwa. Są to zagadnienia techniczne i proceduralne, które są zawarte w przepisach ustawy prawo o aktach stanu cywilnego. Świadczy to o tym, że przedstawiciele rządu nie są zorientowani w przepisach prawa, które regulują tę kwestię, co tłumaczy, dlaczego takie nielogiczne decyzje są podejmowane - mówi.
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów wraz z przedstawicielami kierowników USC, w ramach grupy roboczej rozpocznie prace nad zmianami w funkcjonowaniu Systemu Rejestrów Państwowych w obszarze rejestru stanu cywilnego tak, aby spełnione były przesłanki wynikające z przepisów prawa o aktach stanu cywilnego i jednocześnie nie wprowadzało zakłócenia pracy w urzędach stanu cywilnego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
