Rada Ministrów przyjęła 10 września br. uchwałę w sprawie „Założeń do Programu przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030”, przedłożoną przez ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.
Polska należy do grupy państw zagrożonych deficytem wody. W ostatnich latach deficyt ten i związane z nim zjawisko suszy nasiliły się. Zmiany klimatu i wzrost globalnej temperatury prowadzą także do zwiększenia częstotliwości ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Ile wody magazynuje kraj?
Obecnie Polska magazynuje wodę w zbiornikach retencyjnych na poziomie ok. 4 mld m3, co stanowi tylko ok. 6,5 proc. objętości średniorocznego odpływu rzecznego. Tymczasem warunki fizyczne i geograficzne Polski stwarzają możliwości retencjonowania na poziomie ok. 15 proc.
Aby ograniczyć ryzyko powodziowe oraz złagodzić skutki suszy opracowany zostanie „Program przeciwdziałania niedoborowi wody” (nazywany Programem rozwoju retencji). Jego przyjęcie planowane jest na IV kwartał 2020 r. – I kwartał 2021 r.
Program będzie zakładał połączenie wszelkich dostępnych metod retencjonowania wody: retencję dużą, małą, sztuczną, naturalną oraz meliorację. Załącznik do przyjętych założeń programu stanowi wykaz 94 inwestycji, które zostaną zrealizowane do 2027 r. Ich łączny koszt to ok. 10 mld zł.
Efekty programu
Wśród efektów programu rząd przewiduje wzrost objętości retencjonowanej wody i pojemności obiektów małej retencji. Złagodzone mają zostać skutki suszy, zwłaszcza na terenach wiejskich i obszarach leśnych.
Program ma zapewnić zmniejszenie ryzyka powodziowego, w tym związanego z tzw. powodziami błyskawicznymi na terenach zurbanizowanych. Przywrócone lub poprawione mają być warunki energetycznego wykorzystania wód.
Dokument ma zakładać zwiększenie udziału lokalnych i regionalnych przedsięwzięć dotyczących tworzenia retencji wodnej. Zwiększona ma zostać społeczna świadomość problemu zmniejszających się zasobów wód i potrzeby ich retencjonowania.
Czytaj też: Miasta-gąbki oszczędzają i karzą za wpuszczanie deszczu do kanalizacji>>
Program ma zapewnić poprawę warunków rolniczego wykorzystania wód i wzmocnienie ekosystemów powstałych lub utrzymanych w wyniku stosowania retencjonowania wód. Jednym z celów jest też poprawa klasy i stabilności warunków żeglugowych na śródlądowych drogach wodnych oraz poprawa walorów krajobrazowych obszarów związanych z wodami.
Źródła finansowania programu
Program ma być finansowany z funduszy europejskich z perspektywy finansowej 2021-2027. Innym źródłem finansowania mają być pożyczki lub kredyty udzielone przez międzynarodowe instytucje finansowe, takie jak Bank Światowy, Bank Rozwoju Rady Europy, Europejski Bank Inwestycyjny.
Finansowanie zapewni też budżet państwa, budżety samorządów i budżety innych jednostek (m.in. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Rząd przewiduje także finansowanie przy pomocy partnerstwa publiczno-prywatnego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.