Rada Miejska w Starachowicach podjęła uchwałę w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania na drogach publicznych na terenie miasta, określiła też wysokość stawek i sposób ich pobierania. Zgodnie z wytycznymi radnych płatne parkowanie polega na obowiązku „ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych w SPP w dni robocze tj. od poniedziałku do soboty włącznie w godzinach 6.00-18.00”. Wojewoda świętokrzyski uznał jednak, że rada nie miała kompetencji do ustalenia opłaty za parkowanie w soboty.
Podstawy prawne stref płatnego parkowania
Zgodnie z ustawą o drogach publicznych, rada gminy na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach, może ustalić strefę płatnego parkowania (SPP) lub śródmiejską strefę płatnego parkowania (SSPP). Opłatę pobiera się za postój pojazdów w SPP, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo.
Według wojewody określenie "dni robocze" nie może być utożsamiane z ogólnym pojęciem dnia, bo pozbawione sensu byłoby wprowadzenie zawężonej kategorii "dnia roboczego" w tym przepisie. Organ nadzoru powołał się też na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym upoważnienie do ustanowienia przepisów zezwalających na pobieranie opłat za parkowanie w określone dni robocze, nie stanowi zaś dostatecznego upoważnienia do ustanowienia przepisów zezwalających na pobieranie tych opłat w soboty.
Samorząd ma prawo do pobierania opłat, ale sobota nie jest dniem roboczym
Według dr Artura Kokoszkiewicza, radcy prawnego, wykładowcy w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie, samorządy jak najbardziej mają prawo ustalać i pobierać opłaty za parkowanie w soboty, ale także np. w niedziele, bo stanowi tak wprost ustawa. Natomiast zbędnie i nieprawidłowo nazwano sobotę "dniem roboczym", co doprowadziło do reakcji organu nadzoru.
- Wydaje mi się, że rozsądnym rozwiązaniem jest, aby samorząd nie używał tego sformułowania, korzystając przy tym ze sformułowań ustawowych, np. po prostu od poniedziałku do soboty. Przy spełnieniu takich założeń nie widzę podstaw do ingerencji nadzorczych przez wojewodów - mówi.
Czytaj też: Opłaty za parkowanie w sobotę mają zniknąć>>
Inne naruszenie prawa w regulaminie opłat w SPP
Wojewoda zwrócił też w rozstrzygnięciu uwagę, że w Regulaminie strefy płatnego parkowania w Starachowicach Rada Miejska przyjęła zapis, zgodnie z którym upoważnia prezydenta miasta do ograniczenia czasu pracy strefy płatnego parkowania na całym obszarze lub jego części „w związku z uroczystościami państwowymi, a także imprezami organizowanymi i patronowanymi przez miasto”.
Tymczasem, jak podkreśla wojewoda Zbigniew Koniusz, ustawa o drogach publicznych pozwala wyłącznie radzie gminy określić opłaty za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Nie jest więc możliwe przeniesienie na prezydenta, tj. organ wykonawczy gminy, kompetencji przynależnych radzie. Regulamin narusza tu przepis ustawy o drogach publicznych.
Artur Kokoszkiewicz nie ma wątpliwości, że upoważnienie prezydenta miasta do działań ograniczających nastąpiło z przekroczeniem kompetencji. - Z ostrożności sugerowałbym w ogóle nie przyjmować tego typu ograniczeń. Można przecież, osiągając podobny efekt, stosować je operacyjnie, tj. odpowiednio wcześniej zajmując i oznaczając – np. taśmą czy słupkami - niezbędne miejsca potrzebne do przeprowadzenia imprezy – sugeruje.
Rada ma określać, jak płacić, a nie jak to kontrolować
Jako rażące naruszenie prawa określa też wojewoda zapisy regulaminu dotyczące kontroli parkowania. - W przepisach będących podstawą prawną uchwały (ustawa o samorządzie gminnym i ustawa o drogach publicznych) brak jest uprawnienia do regulowania zasad kontroli i obowiązków kontrolerów strefy płatnego parkowania – zaznacza organ nadzoru. Przepis ustawy o drogach publicznych uprawnia Radę Miejską jedynie do określenia "sposobu pobierania opłaty". A – jak podkreśla wojewoda - pojęcie to określa sposób uiszczania opłaty, a nie sposób jej dochodzenia.
Jak wyjaśnia Artur Kokoszkiewicz, nie ma potrzeby regulować uchwałą rady metodyki działania kontrolerów, bo takie działanie także wykracza poza kompetencje rady. - W rozstrzygnięciu słusznie podkreślono, że rolą rady jest uregulowanie kwestii związanych ze "sposobem pobierania opłaty" – zaznacza.
O dalszym losie rozstrzygnięcia nadzorczego może zdecydować Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, prawo wniesienia skargi przysługuje za pośrednictwem Wojewody Świętokrzyskiego, w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
Niewiele miast pobierało opłaty za parkowanie w soboty, m.in. Augustów, Sopot czy Bytów. Obecnie w Krakowie obszar płatnego parkowania obowiązuje od poniedziałku do soboty w godz. 10.00–20.00.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.