Zmianę wprowadza ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw. Zasiłek stały od 1 stycznia 2024 r.:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – będzie stanowił różnicę między kwotą wynoszącą 130 proc. jej kryterium dochodowego a jej dochodem. Kwota zasiłku nie będzie mogła być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;
- w przypadku osoby w rodzinie – będzie stanowił różnicę między kwotą stanowiącą 130 proc. kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
Będzie wyższa minimalna kwota zasiłku stałego
Zasiłek stały od nowego roku nie będzie mógł być niższy niż 100 zł (obecnie jest to 30 zł). Obecnie kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej to 776 zł, a dla osoby w rodzinie 600 zł – i kryteria dochodowe pozostaną na takim samym poziomie od 1 stycznia 2024 r. Teraz maksymalna kwota zasiłku stałego dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 719 zł miesięcznie (od nowego roku będzie to 1000 zł).
- Nie ma wątpliwości, że ten wzrost, choć nie jest oczywiście znacząco duży, jednak może przynieść pewną ulgę osobom np. bez żadnego dochodu. Dla osoby samotnie gospodarującej 130 proc. kwoty kryterium dochodowego wyniesie 1008,8 zł. – zaznacza Paweł Maczyński, przewodniczący Polskiej Federacji Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej. Podaje także przykłady, jak wyliczyć wysokość zasiłku stałego. – Osoba samotnie gospodarująca bez żadnego dochodu dostanie więc maksymalną kwotę zasiłku stałego, czyli 1000 zł. Jeśli natomiast założymy, że np. osoba samotna ma 500 zł dochodu, zasiłek stały wyniesie: 1008,8 minus 500, czyli 508,8 zł W przypadku osoby w rodzinie 130 proc. kryterium dochodowego wyniesie 780 zł. W przypadku, gdy ktoś ma np. 200 zł dochodu, zasiłek stały wyniesie 780 minus 200, czyli 580 zł.
Sprawdź w LEX: Czy osobie pobierającej emeryturę z ZUS i pobierającej zasiłek stały z tytułu niepełnosprawności, nadal przysługuje zasiłek stały? >
Kryterium dochodowe w pomocy społecznej nie wzrośnie
Rząd podwyższył kwotę zasiłku stałego bez uwzględnienia mechanizmu jego waloryzacji zawartego w przepisach ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z nim kwota zasiłku zmienia się w czasie weryfikacji kryteriów dochodowych. Waloryzacja zaś odbywa się co trzy lata, a ostatnia miała miejsce 1 stycznia 2022 r. Wtedy maksymalna kwota zasiłku stałego wzrosła z 645 zł do 719 zł. Wtedy także zmieniła się wysokość kryterium dochodowego w pomocy społecznej, która pozostanie aktualna.
Sprawdź w LEX: Czy nienależnie pobrany zasiłek stały przez żonę można potrącić z zasiłku stałego wypłacanego mężowi? >
Jeszcze rok temu Anna Schmidt, wiceminister rodziny, zapewniała, że nie będzie w najbliższym czasie waloryzacji zasiłku stałego. - Przyznanie prawa do świadczenia pieniężnego z pomocy społecznej uzależnione jest od kryteriów dochodowych osób potrzebujących i na dzień dzisiejszy nie są procedowane zmiany o charakterze legislacyjnym w tym zakresie – informowała Anna Schmidt.
Wbrew tym zapowiedziom, w tym roku resort rodziny zmienił jednak zdanie, na szczęście dla osób z najniższymi dochodami i w trudnej sytuacji życiowej.
- Myślę, że celowo pominięto ustawowy mechanizm waloryzacji zasiłku. Błędem jest powiedzenie, że podniesiono kryterium, gdyż ono pozostało na tym samym poziomie. Natomiast zmieniono sposób wyliczania zasiłku- od nowego roku będzie się brało pod uwagę kwotę 130 proc. kryterium dochodowego, a nie 100 proc. jak dotąd – mówi Paweł Maczyński. Dodaje, że gdyby faktycznie zwiększono kryterium dochodowe wszystkie świadczenia z pomocy społecznej musiałyby się zwiększyć, w tym np. zasiłek okresowy, jak również zwiększyłaby się grupa odbiorców pomocy społecznej. To też jest dużym problemem, bo jest szereg osób ubogich, które przekraczają bardzo niskie kryterium dochodowe z pomocy społecznej, czyli obecnie nie kwalifikują się do pomocy mimo znacznego ubóstwa. Wyższa kwota kryterium mogłaby to zmienić.
Przeczytaj także: Mieszkania treningowe i wspomagane mają pomóc w niezależnym życiu
Dla kogo zasiłek stały
Zasiłek stały przyznawany jest na podstawie ustawy o pomocy społecznej i przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
Przy ustalaniu wysokości zasiłku stałego do dochodu nie wlicza się kwoty zasiłku okresowego.
Zobacz też linię orzeczniczą: Interpretacja pojęcia ,,utraty dochodu'' o którym mowa w art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
