Prokurator rejonowy wniósł skargę na zarządzenie wójta z czerwca 2011 r. w sprawie trybu i zasad przyznawania nagród dla wyróżniających się uczniów. Skarżący zarzucił, że akt ten został wydany przez organ wykonawczy samorządu terytorialnego, podczas gdy sprawy te należą do wyłącznej kompetencji rady gminy. Wskazał, że wada ta dyskwalifikuje pozostawanie wydanego zarządzenia w obrocie prawnym. Ponadto prokurator podnosił, że samodzielną przesłanką do stwierdzenia nieważności stanowił brak publikacji tego aktu w dzienniku urzędowym województwa. W odpowiedzi na skargę, organ poinformował, że wyeliminował z obrotu prawnego sporny akt.
Sąd potwierdził kompetencje rady gminy
Sprawą zajął się WSA w Olsztynie, który wskazał, że kwestie związane z pomocą materialną dla uczniów regulują przepisy ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z art. 90t ust. 4 tej ustawy, określanie szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i młodzieży pobierającej naukę na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego bez względu na miejsce zamieszkania, form i zakresu tej pomocy, w tym stypendiów dla uzdolnionych uczniów oraz trybu postępowania w tych sprawach zostało powierzone wyłącznej kompetencji organu stanowiącego gminy. Natomiast ustawa o samorządzie gminnym upoważnia organ wykonawczy do stanowienia aktów normatywnych jedynie w sytuacji, gdy brak jest regulacji ustawowej lub innych przepisów powszechnie obowiązujących oraz jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego i chodzi o przypadek niecierpiący zwłoki. Na co wskazuje treść art. 40 ust. 3 i art. 41 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym. Taka sytuacja nie miała jednak miejsca na gruncie niniejszej sprawy.
Czytaj także: WSA: Uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej może uzyskać stypendium szkolne >>>
Stwierdzenie nieważności nie zawsze jest możliwe
Oznacza to, że wydając zaskarżone zarządzenie, wójt w sposób nieuprawniony wkroczył w kompetencje należące do rady gminy. To zaś stanowiło rażące naruszenie prawa, które dawało podstawę do stwierdzenia nieważności spornego aktu. WSA wskazał, że zarządzenie sprzeczne z prawem jest nieważne, o czym stanowi art. 91 ust. 1 usg. Zgodnie jednak z art. 94 ust. 1 usg, nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia po upływie jednego roku od dnia ich podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały w terminie albo jeżeli są one aktem prawa miejscowego. Sąd podkreślił, że ustawodawca jednoznacznie zakreślił ramy czasowe i przedmiotowe dopuszczalnej ingerencji w trwałość tych aktów. Jeśli więc nie jest możliwe stwierdzenie ich nieważności, ale występują ku temu przesłanki, to sąd administracyjny orzeka wyłącznie o niezgodności aktu z prawem. Taka też sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie, ponieważ zarządzenie zostało wydane z naruszeniem właściwości i nie było aktem prawa miejscowego.
Nie wszystko podlega publikacji
Zgodnie z art. 13 pkt 2 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, w wojewódzkim dzienniku urzędowym ogłasza się akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, organ powiatu oraz organ gminy, w tym statuty województwa, powiatu i gminy. Natomiast na podstawie art. 13 pkt 10 tej ustawy, ogłoszeniu podlegają inne akty prawne, informacje, komunikaty, obwieszczenia i ogłoszenia, jeżeli tak stanowią przepisy szczególne. Sąd podkreślił, że żaden przepis prawa nie wymaga, aby ogłoszeniu w dzienniku urzędowym województwa podlegał akt niebędący aktem prawa miejscowego, chociażby normował materię podlegającą uregulowaniu w drodze aktu prawa miejscowego. Tym samym brak publikacji zarządzenia nie powodował jego nieważności. Mając powyższe na uwadze, WSA stwierdził, że zarządzenie zostało wydane z naruszeniem prawa.
Wyrok WSA w Olsztynie z 10 sierpnia 2021 r., sygn. akt II SA/Ol 355/21
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
