Od 14 lipca nie trzeba będzie nosić ze sobą dowodu osobistego w tradycyjnej formie – wystarczy, że wylegitymujemy się mDowodem. Ministerstwo Cyfryzacji przypomina, że nie jest to cyfrowa wersja dowodu osobistego – dokumenty różnią się serią i numerem, datą wydania i ważności.
Teraz każdy obywatel może wylegitymować się mDowodem, a urzędnicy będą musieli respektować ten dokument i umieć potwierdzić tożsamość osoby, która się nim posługuje.
mDowodem nie będzie można posłużyć się jedynie w trzech sytuacjach:
- składając wniosek o nowy dowód osobisty,
- przekraczając granicę kraju,
- załatwiając sprawy w podmiotach podlegających pod ustawę o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy, m.in. w bankach (to będzie możliwe od 1 września br.).
Tu wciąż będzie trzeba wylegitymować się tradycyjnym dowodem osobistym.
Celem ustawy z dnia 26 maja 2023 roku o aplikacji mObywatel jest kompleksowe uregulowanie kwestii związanych z funkcjonowaniem aplikacji oraz warunków jej udostępniania i świadczenia usług w jej ramach. Korzystanie z aplikacji cały czas będzie dobrowolne i bezpłatne. Podstawowym obsługiwanym przy użyciu aplikacji będzie "dokument mObywatel" - wydawany automatycznie na pięć lat jej użytkownikowi i zawierający dane pobrane z Rejestru Dowodów Osobistych i z rejestru PESEL. Na jego podstawie będzie można stwierdzić tożsamość osoby.
Regulacje zawarte w ustawie o aplikacji mobilnej mObywatel zastępują dotychczasowe przepisy art. 19e–19j ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, na podstawie których do tej pory funkcjonowała aplikacja mObywatel. Użytkownik aplikacji będzie mógł zrezygnować z jej korzystania poprzez jej odinstalowanie lub unieważnienie certyfikatu użytkownika aplikacji mObywatel.
- To jest tylko początek dużej zmiany polegającej na tym, że mObywatel oprócz bycia dowodem tożsamości stanie się pośrednikiem (...). Każda usługa, każda sprawa będzie docelowo do załatwienia za pośrednictwem mObywatela - powiedział minister cyfryzacji Janusz Cieszyński.
Dla kogo aplikacja mObywatel
Użytkownikiem aplikacji mObywatel może zostać osoba fizyczna, która została uwierzytelniona w sposób, o którym mowa w art. 20a ust. 1 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne albo złożyła wniosek o wydanie dowodu osobistego, a jej tożsamość i obywatelstwo zostały potwierdzone w sposób, o którym mowa w art. 29a ustawy z 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych. Wyjątek od powyższej zasady stanowią użytkownicy mLegitymacji szkolnej oraz legitymacji studenckiej w postaci dokumentu mobilnego. Użytkownik aplikacji mObywatel korzystający wyłącznie z usług pozwalających na posługiwanie się wyżej wspomnianymi legitymacjami zostanie uwierzytelniony w sposób właściwy dla procedury wydawania takich dokumentów przez organ wydający te dokumenty.
Ministerstwo Cyfryzacji przygotowało materiały szkoleniowe dotyczące korzystania z aplikacji na specjalnej platformie szkoleniowej.
Zobacz również: mObywatel - ustawa ureguluje funkcjonowanie aplikacji >>
Aplikacja zamiast dokumentów tradycyjnych
Ustawa ma ponadto na celu zrównanie pod względem prawnym dokumentów cyfrowych obsługiwanych w aplikacji mObywatel z dokumentami w tradycyjnej formie, a w szczególności doprecyzowanie warunków wykorzystywania i uznawania dokumentu elektronicznego, obsługiwanego przy użyciu aplikacji mObywatel, który ma służyć jako mobilny dokument tożsamości (mobilny odpowiednik dowodu osobistego).
Sprawdź w LEX: Czy pracownicy urzędu pracy mogą weryfikować tożsamość osoby na podstawie aplikacji mObywatel? >
Dokumenty elektroniczne mieszczą się w ogólnym pojęciu dokumentu, zatem mogą pełnić analogiczne funkcje jak dokumenty tradycyjne. Są to głównie dokumenty elektroniczne, zawierające w szczególności dane pobrane z rejestrów publicznych lub z publicznych systemów teleinformatycznych, czyli dane posiadające walor autentyczności. Uzasadnia to, aby takie dokumenty elektroniczne były uznawane za dokumenty równoważne odpowiadającym im dokumentom tradycyjnym, jako potwierdzające odpowiednio tożsamość, sytuację prawną użytkownika aplikacji mObywatel lub prawa mu przysługujące. Podstawowym dokumentem elektronicznym, jaki będzie obsługiwany przy użyciu aplikacji mObywatel, będzie dokument, zwany „dokumentem mObywatel”, zawierający dane pobrane z Rejestru Dowodów Osobistych i z rejestru PESEL. Mając na uwadze powyższe w ustawie wskazano, że jeżeli z odrębnego przepisu prawa wynika obowiązek stwierdzenia tożsamości lub obywatelstwa polskiego na podstawie dokumentu tożsamości, w szczególności na podstawie dowodu osobistego, to obowiązek ten powinien być uznany za spełniony także w przypadku stwierdzenia tożsamości lub obywatelstwa polskiego na podstawie dokumentu mObywatel. Dokument mObywatel będzie wydawany automatycznie, na okres 5 lat, osobie, która stała się użytkownikiem aplikacji mObywatel.
mLegitymacja ma być powszechna
Celem zmian jest także upowszechnienie korzystania z usługi mLegitymacji przez uczniów i studentów. Uczelnia udostępnia zainteresowanemu studentowi kod QR, który umożliwia w terminie 30 dni pobranie mLegitymacji studenckiej i uzyskanie przeznaczonego dla studentów certyfikatu użytkownika aplikacji mObywatel. W zakresie danych studenta wskazanych w mLegitymacji studenckiej administratorem danych jest uczelnia. Natomiast w zakresie danych zapisanych w certyfikacie m.in. imię (imiona), nazwisko, numer PESEL, numer legitymacji – administratorem danych jest minister właściwy do spraw informatyzacji.
Sprawdź w LEX: Jak sformułować klauzulę informacyjną do wniosku o wydanie mLegitymacji? >
W przypadku mLegitymacji uczniów kwestie wydawania dokumentu oraz przetwarzania danych przedstawiają się analogicznie jak w przypadku mLegitymacji studenckiej, przy czym właściwymi podmiotami są tu odpowiednio uczeń i szkoła. MLegitymacja szkolna będzie wydawana uczniowi pełnoletniemu a uczniowi niepełnoletniemu wówczas gdy rodzice tego ucznia nie wyrazili sprzeciwu.
Czytaj w LEX: Tymczasowy profil zaufany z perspektywy jednostek samorządu terytorialnego >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
