NSA: Konieczne podłączenie do sieci kanalizacyjnej, gdy nie ma domowej oczyszczalni

Przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków. Natomiast jeśli posiada tylko szambo bez filtrów, to właściciel musi wykonać decyzję burmistrza - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Właściciel nie ma nieograniczonego w czasie wyboru - podłączenia do sieci albo przydomowej oczyszczalni.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, po rozpoznaniu skargi Piotra W. uchylił zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie.

Czytaj:  SN: Nieszczelność kanalizacji nie zagrażała życiu i zdrowiu>>
 

Kolegium odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji burmistrza w części dotyczącej wyznaczenia terminu wykonania obowiązku podłączenia do sieci kanalizacyjnej.

WSA uchyla decyzję Kolegium

W uzasadnieniu WSA przypomniał, że burmistrz nakazał skarżącemu przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej - w terminie do 29 lutego 2016 r. Jako podstawę decyzji organ wskazał art. 5 ust. 7 w związku z art. ust. 1 pkt 2 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji burmistrza. W ocenie skarżącego, decyzja została wydana bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej (...). Przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.

Czytaj w LEX: Przydomowe oczyszczalnie ścieków jako alternatywa w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków bytowych >

Działka bez oczyszczalni

W ocenie sądu I instancji, kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma sformułowanie: "przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych". Wynika z tego, że jeżeli w dacie, w której istnieje możliwość podłączenia nieruchomości do sieci, nieruchomość ta zaopatrzona jest w legalnie działającą przydomową oczyszczalnię ścieków, jej właściciel zwolniony jest z obowiązku podłączenia nieruchomości do sieci.

W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca. Nieruchomość skarżącego, po udostępnieniu sieci do podłączenia nie była wyposażona w tego rodzaju oczyszczalnię.

Zdaniem sądu I instancji, prezentowane przez skarżącego stanowisko, według którego właściciel nieruchomości ma nieograniczone w czasie uprawnienie do wyboru jednego z dwóch równoważnych rozwiązań (podłączenia do sieci albo przydomowej oczyszczalni) stanowi "wynik szczególnej wykładni przepisu". Zdaniem WSA w takiej sytuacji nie można mówić o oczywistości naruszenia prawa, która uzasadniałaby stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji.

Ponadto sąd I instancji wskazał, że w dacie wydania decyzji burmistrza z grudnia 2015 r. nie było przepisu uprawniającego do oznaczenia terminu wykonania obowiązku. W tym zakresie odmowa stwierdzenia nieważności decyzji Wójta Gminy nie była prawidłowa.

Skarżący wniósł skargę kasacyjną od powyższego wyroku w części obejmującej oddalenie skargi. Postawił 13 zarzutów. W tym - naruszenie art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach przez błędną wykładnię, że wyposażenie nieruchomości w przydomową oczyszczalnię ścieków jest dopuszczalne tylko, gdy nie została jeszcze wybudowana sieć kanalizacyjna.

Nie doszło do rażącego naruszenia prawa

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że skarga kasacyjna Piotra W. jest niezasadna, a wyrok WSA pozostaje w mocy. Według sądu II instancji nie można mówić o rażącym naruszeniu prawa w przypadku zastosowania jednego z możliwych wariantów wykładni danego przepisu.

Nie doszło do naruszenia art. 5 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Choć norma ta budziła wątpliwości interpretacyjne. Rozstrzygnięcie tych wątpliwości nie ma zasadniczego znaczenia w tej sprawie, ponieważ przedmiotem skargi do sądu I instancji nie była decyzja nakładająca określony obowiązek, ale decyzja odmawiająca stwierdzenia nieważności decyzji nakładającej ten obowiązek.

Ma to zasadniczy wpływ na kierunek kontroli tego rodzaju decyzji wydanej w nadzwyczajnym trybie postępowania administracyjnego, o czym prawidłowo - orzekł WSA.

Sygnatura akt III OSK 423/21 - Wyrok NSA z 18 maja 2021 r.