Rozpoczęła się konferencja Banku Gospodarstwa Krajowego dla samorządów. Z raportu przygotowanego przez Mateusza Walewskiego, głównego ekonomistę BGK, wynika, że samorządy powinny szukać alternatywnych form finansowania inwestycji. Analiza wskazuje, że przewidywane są w redukcje napływów dotacji z funduszy europejskich o 20 proc. do roku 2030.
- Nawet gdy środki europejskie byłyby w takiej samej wysokości, ich wartość relatywnie by spadła. Ich znaczenie dla finansowania inwestycji i tak będzie malało – podkreślił. Jak dodał, z badania wynika, że zwłaszcza województwa i miasta na prawach powiatu w przypadku dużej redukcji napływu środków europejskich powinny korzystać z alternatywnych form finansowania, żeby utrzymać aktywność inwestycyjną.
Nieco inaczej – jak wynika z raportu BGK – wygląda sytuacja powiatów i gmin – przy założeniu dobrej sytuacji makroekonomicznej i finansowej będą one w stanie utrzymać dotychczasową aktywność inwestycyjną nawet przy znacznym zmniejszeniu środków z UE.
Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich nie zgodził się, że w dobrej sytuacji są powiaty. Jak wskazał, w gminach i powiatach nastąpił bardzo duży wzrost kosztów bieżących. - W dwóch ostatnich latach doszło do zmian w dziedzinie kosztów realizacji zadań w oświacie, gdzie pojawiła się tzw. luka finansowa oświaty. Do tego dojdą zmiany w podatku PIT – mówi. Jak podkreśla, według Ministerstwa Finansów nie będą miały one istotnego znaczenia, ale bazując na skutkach zmian podatków w poprzednich latach, samorządy obawiają się, że sytuacja się powtórzy i znacznie spadną ich dochody z podatków.
Zadłużenie samorządów spowoduje zmiany planów finansowych
Eksperci są zdania, że można by prawnie „poluzować” wskaźniki, do jakich mogą zadłużać się samorządy. Obecnie z powodu znacznego poziomu zadłużenia konieczne może być zweryfikowanie wieloletnich planów finansowych i planów inwestycyjnych, które mają zatwierdzone samorządy.
Krzysztof Żuk, prezydent Lublina i współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu twierdzi, że samorządy są nadal na etapie nieskończonych inwestycji infrastrukturalnych. - Być może będziemy musieli być bardziej wstrzemięźliwi w wykonywaniu dużych inwestycji – powiedział. Podkreślił, że samorządowcy z Ministerstwem Finansów pracują nad nowym mechanizmem korekcyjno-wyrównawczym, zapowiadane były też prace nad ustawą o dochodach jst, czego do tej pory nie rozpoczęto, będą o to dalej prosili samorządowcy ministra finansów.
- Przy pomocy BGK powinniśmy skutecznie dokończyć obecną perspektywę finansową. Szczegółowy scenariusz finansowania trzeba jednak zbudować. Modele finansowania projektów powinny wyjść naprzeciw malejącym środkom europejskim – podkreślił Krzysztof Żuk.
Czytaj też: Samorządy bez budżetów i inwestycji>>
Nadal brakuje wodociągów
Dr Jacek Sierak, specjalista w zakresie finansów samorządowych i finansów publicznych ze Szkoły Głównej Handlowej ocenia, że zakres potrzeb inwestycyjnych samorządów jest bardzo zróżnicowany. Jak podkreślił, mają one podobny charakter jak 20 lat temu. – Dalej potrzebne są wodociągi i kanalizacja – mówi. Jak wyjaśnia, jest bardzo duża długość sieci wodociągowej i kanalizacji, która wymaga poprawienia dotychczasowego stanu, zmodernizować trzeba prawie 25 tys. km wodociągów i ponad 9 tys kanalizacji. Poza tym potrzeby różnie się rozkładają w różnych typach gmin.
Andrzej Porawski dodał, że konieczne są inwestycje w drogi lokalne i ochronę środowiska. Jak wyjaśnił, wzrost zadłużenia nastąpił, bo samorządy musiały „pożyczyć” środki na inwestycje. Dodał, że BGK i Polski Fundusz Rozwoju będą dla samorządów niezbędnym wsparciem.
Wnioski z raportu BGK wykazują, że w przypadku pogorszenia warunków ekonomicznych i obniżenia tempa wzrostu PKB, niezależnie od napływu środków unijnych, samorządy będą musiały szukać dodatkowych źródeł finansowania, by utrzymać intensywność nakładów na inwestycje.
Konferencja „Bank Gospodarstwa Krajowego dla Jednostek Samorządu Terytorialnego” odbywa się w dniach 12-13 września 2019 r. w Warszawie.
Wolters Kluwer i Prawo.pl są wśród patronów medialnych wydarzenia. Celem spotkania jest stworzenie miejsca do debaty nad kierunkami rozwoju samorządów, ich rolą w rządowej strategii rozwoju oraz finansowaniem inwestycji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
