Nowelizacja tzw. specustaw przesyłowych została podpisana przez prezydenta. Większość zmian dotyczy ustaw o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w sektorze naftowym, o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu.

Chodzi o usprawnienie procesu inwestycyjnego obejmującego przedsięwzięcia konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Sejm poparł 20 kwietnia część poprawek Senatu do nowelizacji.

Rozbudowa sieci przesyłowej konieczna

Rozbudowa elektroenergetycznej sieci przesyłowej jest niezbędna do zagwarantowania prawidłowego funkcjonowania krajowego systemu elektroenergetycznego, stabilności i pewności poboru mocy przez odbiorców energii elektrycznej oraz dostaw paliw gazowych i płynnych. Chodzi także o dalsze usprawnianie inwestycji w gazową sieć przesyłową oraz infrastrukturę służącą przesyłowi ropy naftowej i paliw płynnych. Jednocześnie, konieczne jest utrzymanie istniejących obiektów w należytym stanie.

Przygotowanie i realizacja strategicznych inwestycji w sektorze energetycznym na podstawie ogólnych przepisów jest czasochłonne - czas potrzebny do pozyskania wszystkich niezbędnych aktów administracyjnych wynosi średnio 56 miesięcy. Dzięki specustawom istnieje możliwość znacznego skrócenia tego okresu - zmiany mają skrócić ten czas do sześciu miesięcy. Obecnie czas przygotowania inwestycji w oparciu o specustawy wynosi ok. 19 miesięcy. W związku z tym, rozszerzono katalog strategicznych inwestycji dotyczących sieci przesyłowych oraz inwestycji w sektorze gazowym.

Czytaj też: SN: Służebność przesyłu nie obejmuje pasa ochronnego>>

Przeciwko kolizji infrastruktury z innymi obiektami

W ustawie zagwarantowano udział operatorów systemów przesyłowych w procesie planistycznym dotyczącym m.in. uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Doprowadzi to do wyeliminowania – występującej obecnie bardzo często – sytuacji powstawania kolizji infrastruktury służącej do przesyłania energii elektrycznej oraz paliw gazowych z innymi obiektami budowlanymi.

Wprowadzono przepisy związane z przewidzianym połączeniem spółek Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. z siedzibą w Warszawie oraz Polskie LNG S.A. z siedzibą w Świnoujściu, które zaplanowane zostało na I kwartał 2021 r.

Zaproponowane zmiany przyczynią się do zmniejszenia liczby prowadzonych postępowań oraz wytwarzanych dokumentów. Uproszczą także działanie strategicznych spółek energetycznych oraz pozwolą im na sprawniejsze przygotowanie i realizację inwestycji infrastrukturalnych.

W noweli są też przepisy upraszczające i przyśpieszające proces pozyskiwania przez inwestora praw do nieruchomości niezbędnych do realizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej lub inwestycji w zakresie terminalu - szczególne rozwiązania umożliwiające korzystanie z tych nieruchomości w zakresie, w jakim jest to konieczne z punktu widzenia procesu inwestycyjnego.

Przewidziano także szczególne rozwiązania dotyczące właściwości rzeczowej i współdziałania organów (opiniowanie, uzgadnianie) oraz przepisy umożliwiające sprawne przygotowanie i realizację inwestycji przesyłowych lub utrzymanie instalacji na obszarach morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego lub w wyłącznej strefie ekonomicznej.

Wcześniejsze prace

W Sejmie przedstawiono 16 marca sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustaw regulujących przygotowanie i realizację kluczowych inwestycji w zakresie strategicznej infrastruktury energetycznej (druki nr 916 i 963). Klub Prawa i Sprawiedliwości złożył dwie poprawki, projekt został więc odesłany do dalszej pracy w komisji.

Rada Ministrów przyjęła projekt 26 stycznia. Posłowie opowiedzieli się za nowelizacją 19 marca. Senatorowie zagłosowali 15 kwietnia za poprawkami redakcyjnymi do tzw. specustaw przesyłowych, dotyczących ustaw inwestycyjnych, które umożliwiają przygotowanie i realizację najważniejszych inwestycji związanych ze strategiczną infrastrukturą energetyczną w Polsce.

Nowe przepisy mają wejść w życie po 7 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.