Każda osoba, która poniosła szkodę majątkową lub niemajątkową w wyniku naruszenia niniejszego rozporządzenia, ma prawo uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego odszkodowanie za poniesioną szkodę – stanowi art. 82 ust. 1 RODO.

Wyrok TSUE z 4 września 2025 r. w sprawie Quirin

Między innymi, ten przepis stał się przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości UE, który odpowiadał na pytania prawne niemieckiego sądu. Wątpliwości co do jego interpretacji powstały na kanwie sporu o przetwarzanie danych między osobą fizyczną o inicjałach IP a spółką Quirin Privatbank AG.

TSUE w wyroku z 4 września 2025 r. (C‑655/23) orzekł m.in., że przepisy RODO nie przewidują, aby osobie, której dotyczy niezgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych, przysługiwał – w sytuacji gdy osoba ta nie żąda usunięcia swoich danych – środek ochrony prawnej przed sądem umożliwiający jej uzyskanie prewencyjnego nakazania administratorowi zaniechania ponownego niezgodnego z prawem przetwarzania danych w przyszłości.

Jednakże, stwierdził trybunał, przepisy RODO nie stoją na przeszkodzie temu, by państwa członkowskie przewidziały taki środek ochrony w swych porządkach prawnych.

Wykładnia art. 82 ust. 1 RODO

Prezes UODO w piśmie do KPRM zwrócił uwagę na następujące wnioski z wyroku TSUE:

  1. Celem ustawodawcy unijnego nie było ograniczenie prawodawstw krajowych, które przewidują powództwo o zaniechanie niezgodnego z prawem przetwarzania danych osobowych w przyszłości. RODO ma bowiem na celu zapewnienie jak najwyższego stopnia ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem ich danych.
  2. Pojęcie „szkody niemajątkowej” użyte w art. 82 ust. 1 obejmuje również szeroko rozumiane negatywne odczucia osoby, która utraciła kontrolę nad swoimi danymi i obawia się konsekwencji tego zdarzenia. Jednakże TSUE podkreślił, że samo naruszenie RODO nie wystarcza do przyznania prawa do odszkodowania. Poszkodowany musi udowodnić nie tylko, że doszło do naruszenia rozporządzenia 2016/679, ale również, że wyrządziło ono szkodę i istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy tym zdarzeniem a doznaną szkodą.
  3. Stopień winy administratora nie ma wpływu na ustalenie wysokości odszkodowania za wyrządzenie szkody niemajątkowej. - Odmienne założenie stałoby w sprzeczności z zasadą pełnej kompensacji szkody, której realizacji wskazany przepis ma służyć – zwraca uwagę prezes UODO.  
  4. Wina administratora za powstanie szkody przyjmowana jest na zasadzie domniemania, chyba że administrator udowodni, że nie ponosi odpowiedzialności (winy) za zdarzenie. Przyznanie poszkodowanemu na mocy prawa krajowego ochrony w postaci nakazu zaprzestania przetwarzania jego danych w przyszłości powinno pozostawać bez wpływu na wysokość odszkodowania przewidzianego w art. 82 ust. 1, a tym bardziej nie powinno zastąpić odszkodowania za doznaną szkodę. Nakaz taki realizuje bowiem funkcję prewencyjną, podczas gdy przepis art. 82 ust. 1 ma na celu realizację wyłącznie funkcji odszkodowawczej.

Czytaj także: ​Kary za RODO: jakie błędy najczęściej popełniają przedsiębiorcy

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.