Prezydent Miasta odmówił skarżącemu świadczenia wychowawczego na dziecko (500 plus) na okres od 1 grudnia 2018 r. do 30 września 2019 r. Organ przyjął, iż z akt sprawy wynika, iż miejsce zamieszkania dziecka znajduje się przy matce, co uniemożliwia uwzględnienie wniosku. Odwołanie skarżącego nie zostało uwzględnione. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Podkreśliło, że wniosek ojca małoletniej byłby uzasadniony, gdyby w wyroku rozwodowym orzeczono o opiece naprzemiennej rodziców wobec dziecka. Tak jednak się nie stało. A samo powierzenie obojgu rodzicom wykonywania władzy rodzicielskiej nie może być utożsamiane z uznaniem, iż rodzice opiekują się dzieckiem naprzemiennie. Wyrok rozwodowy nie zawierał wprost wyjaśnienia, że rodzice sprawują opiekę naprzemienną - oceniło SKO.
Rozwód a opieka naprzemienna
Skarżący nie zgodził się z wydanymi decyzjami i wniósł skargę. Podkreślił, iż może on uznawać córkę za członka rodziny, odmiennie niż uznały to organy. Skarżący zwrócił uwagę, że w porównywalnych okresach co jego była żona zajmuje się dzieckiem, co wprost wynika z treści wyroku rozwodowego. Podkreślił, że nie tylko posiada on pełnię władzy rodzicielskiej, ale jednocześnie wspólnie zamieszkuje z dzieckiem, przebywa z nim. Wyjaśnił, że alimentuje córkę, a dodatkowo opłaca szereg innych wydatków dziecka. WSA w Gliwicach uchylił obie wydane decyzje. W ocenie sądu administracyjnego obie wydane w sprawie decyzje naruszały prawo w stopniu uzasadniającym ich uchylenie.
Opieka nad dzieckiem a 500 plus
Sąd administracyjny wskazał, iż celem świadczenia 500 plus jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka. Wynika to z art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Ustawa przewiduje, iż świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu albo opiekunowi prawnemu dziecka. Jednocześnie w razie zbiegu praw rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych dziecka do 500 plus, świadczenie wypłaca się temu, kto faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem. Kluczowe znaczenie ma przepis art. 5 ust. 2a ustawy – wyjaśnił WSA. Zgodnie z nim w przypadku, gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. Możność uwzględnienia żądania skarżącego uzależniona była więc od ustalenia, czy sprawuje on opiekę naprzemienną nad córką. Sąd wyjaśnił, iż w przypadku opieki naprzemiennej dziecko jest uznawane za członka rodzin obojga rodziców.
Opieka naprzemienna
W orzecznictwie wskazuje się, iż opieka naprzemienna ma miejsce, jeśli dziecko koncentruje swoje sprawy życiowe z obojgiem rodziców, gdy zamieszkuje i u matki i u ojca. Takie stanowisko przedstawił w szczególności NSA w wyroku z 26 lutego 2019 r., I OSK 878/17, LEX nr 2645565. Opieka naprzemienna jest wykonywana, jeśli rodzice co do zasady po równo dzielą się w zajmowaniu dzieckiem. To ugruntowany pogląd – wskazał WSA w Gliwicach. Przedstawił go w szczególności WSA w Kielcach w wyroku z 22 lutego 2017 r., II SA/Ke 18/17, LEX nr 2249158. Sądy zwracają przy tym uwagę, iż nawet jeśli rodzice zajmują się dzieckiem „po równo”, a wyroku nie orzeczono o opiece naprzemiennej, to można uznać, że taki stan ma miejsce – podkreślił WSA w Gliwicach. Skarżący i jego była żona po równo podzielili trud opieki nad dzieckiem – wskazał WSA. Skarga była więc zasadna.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu w Gliwicach z 19 września 2019 r., sygn. II SA/Gl 623/19, LEX nr 2726565.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.