Zagadnienie prawne przedstawił Izbie Cywilnej Sąd Okręgowy w Rzeszowie. Sąd miał wątpliwość, czy wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych zawarty w apelacji podlega rozpoznaniu przez sąd I czy II instancji? Jeśli przez sąd drugiej instancji, to czy na postanowienie to służy zażalenie i do którego sądu: do innego składu sądu II instancji czy sądu przełożonego nad sądem II instancji?
Niejasne przepisy przejściowe
ę od wyroku sądu rejonowego, a zważywszy, iż data jej nadania to 6 grudnia 2019 r., do jej rozstrzygnięcia mają zastosowanie przepisy kpc obowiązujące od 7 listopada 2019 r.
ąc się na art. 9 ust. 4 ustawy z 4 lipca 2019 r. kpc , pozwany w apelacji złożył wniosek o zwolnienie go z opłaty od kosztów postępowania apelacyjnego.
Czytaj: Zmiany w KPC niekoniecznie przyspieszą postępowanie>>
Według tego nowego przepisu do rozpoznania środków odwoławczych wniesionych i nierozpoznanych przed dniem wejścia w życie noweli stosuje się regulacje dotychczasowe. Wątpliwość sprowadza się do tego, czy wniosek taki podlega rozpoznaniu według przepisów dotychczasowych, tj. mając na względzie brzmienie art. 11 ust. 1 nowelizacji z 4 lipca 2019 r., sprzed dnia 7 listopada 2019 r.
Czytaj w LEX: Koszty sądowe – najistotniejsze zagadnienia po zmianach z lipca 2019 r. >
Sąd stwierdził, że w sprawie wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym 26 listopada 2018 r., więc właściwym do rozpoznania wniosku pozostaje sąd pierwszej instancji, co wynikałoby również z art. 105 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Czytaj w LEX: Wniesienie apelacji po nowelizacji KPC >
Według tego przepisu wniosek składa się do sądu, w którym sprawa się toczy, a w dniu wniesienia apelacji sprawa toczyła się w sądzie pierwszej instancji.
Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych >
Sędziowie sądu okręgowego zauważyli, że odmienne zapatrywanie zasadza się na tym, że wniosek taki powinien być rozpoznany przez sąd drugiej instancji, w ramach postępowania incydentalnego wobec postępowania apelacyjnego, zgodnie z obecnie obowiązującym art. 371 k.p.c. i art. 9 ust. 4 nowelizacji z dnia 4 lipca 2019 r., odnoszącym się jednak tylko do apelacji, a nie do wniosku o zwolnienie od kosztów postępowania apelacyjnego.
Czytaj w LEX: Zmiany opłat sądowych w związku z reformą KPC >
Tryb upominawczy - bez znaczenia
Podejmując uchwałę Sąd Najwyższy przyjął, że w sprawie, w której przedstawiono zagadnienie prawne, do rozpoznania apelacji mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu nadanym ustawą z 4 lipca 2019 r. Kodeks postępowania cywilnego, przy czym nie ma znaczenia eksponowana przez sąd okręgowy okoliczność, że uprzednio sprawa została rozpoznana w postępowaniu upominawczym, w którym przed wejściem w życie ustawy nowelizującej doszło do wydania nakazu zapłaty.
Zobacz procedurę w LEX: Zwolnienie od kosztów sądowych przez sąd >
