Chodzi o wypowiedź dla dziennika „Fakt“, wzbudziła ona zaniepokojenie Stowarzyszenia Referendarzy Sądowych LEX IUSTA, które napisało w tej sprawie do Zbigniewa Ziobry. - Przepisy ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych jednoznacznie wskazują, iż podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziów i odpowiednio referendarzy sądowych w danym roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego (art. 151b par. 1 i par. 2 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych w związku z art. 91 par. 1c powołanej ustawy) - przypomina Stowarzyszenie i dodaje, że wysokość wzrostu wynagrodzeń orzeczników w roku 2023 wynika z faktu, iż w roku 2021 oraz 2022 podstawa wynagrodzenia ustalana była niezgodnie z przepisami ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Czytaj: Wynagrodzenia sędziów i referendarzy - w nowym roku planowane zgodnie z ustawą >>

Czytaj też: Skarga na orzeczenie referendarza sądowego >>>

Kolejny rok walki o wynagrodzenia

Sprawa budziła ogromne emocje już podczas ustalania tegorocznego budżetu. Zgodnie z art. 91 Prawa o ustroju sądów powszechnych wysokość wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie, różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje. Z kolei podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Możliwe jest inne wyliczenie ale "jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w par. 1c (przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego), jest niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego - wtedy przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w dotychczasowej wysokości.

 

 

Tymczasem - przypomnijmy - w 2022 r. wysokości wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i innych pracowników, których wynagrodzenia są kształtowane w relacji do ich wynagrodzeń (m.in. referendarzy, asesorów)  w odniesieniu do przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2020 r. ogłoszonego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Krytycznie odnosiło się wobec tego m.in. Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, podnosząc, że to uderzenie we władzę sądowniczą. Z kolei Stowarzyszenie Referendarzy Sądowych LEX IUSTA w niedawnym stanowisku wskazało, że "ustalanie wynagrodzeń sędziów i referendarzy sądowych z naruszeniem przepisów u.s.p doprowadziło do realnego obniżenia tych wynagrodzeń względem przeciętnego wynagrodzenia, ale także względem minimalnego wynagrodzenia". Referendarze nie kryją też obaw, że w związku z sytuacją ekonomiczną, może się to powtórzyć.

Czytaj też: Oceny kwalifikacyjne pracowników sądów i prokuratury >>>

Referendarze wskazują, że także w ustawie okołobudżetowej na rok 2021 przyjęto rozwiązanie sprzeczne z dyspozycją powołanych powyżej przepisów. - W konsekwencji orzecznicy w roku 2021 nie otrzymali żadnych podwyżek. W roku 2022 nastąpił wzrost wynagrodzeń. Jednak wzrost ten był nieznaczny z uwagi na fakt, iż jako podstawę ustalenia wynagrodzenia przyjęto przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku 2020 a nie, jak wynika z dyspozycji powołanej powyżej ustawy, przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku 2021 - wskazuje LEX IUSTA.

 

Bez nagród, premii i alternatywnej pracy

- Orzecznicy nie otrzymują nagród, premii. Orzecznicy nie mają także możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia w wykonywanym zawodzie, albowiem nie można zostać zatrudnionym w innym sądzie na część etatu jako sędzia, referendarz sądowy. Orzecznicy nie mogą także świadczyć porad prawnych czyli wykorzystywać w celach zarobkowych swoich podstawowych umiejętności zawodowych, na zdobycie których poświęcili wiele wysiłku i czasu - czytamy w piśmie skierowanym do ministra.

Co więcej referendarze dodają, że w ustawie okołobudżetowej na rok 2022 nie zawieszono wzrostu wynagrodzeń pracowników podmiotów leczniczych w oparciu o przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2021 roku (Ustawa z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższych wynagrodzeń zasadniczych niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych Dz. U. 2021r. 1801 tj). - W konsekwencji w służbie zdrowia nastąpił wzrost wynagrodzeń adekwatny do wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Wskazać należy, iż pracownicy podmiotów leczniczych nie mają ograniczeń, w przeciwieństwie do orzeczników, w podejmowaniu dodatkowego zatrudnienia w ramach wyuczonego zawodu - zaznaczono.

Czytaj też: Granice przekazywania kompetencji referendarzom sądowym w postępowaniu sądowoadministracyjnym >

Wynagrodzenie zasadnicze referendarza sądowego - określone jest art. 151b u.s.p i wynosi 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu latach pracy na stanowisku referendarza sądowego wynagrodzenie zasadnicze podwyższa się do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego, a po dalszych siedmiu latach pracy - do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Z kolei wynagrodzenie zasadnicze starszego referendarza sądowego wynosi 85 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, po kolejnych siedmiu latach pracy podnosi się je do wysokości 85 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej.