Trybunał Sprawiedliwości UE prosił polski rząd, by do końca 2020 roku wskazał kandydata z Polski na nowego sędziego. Dotąd to nie nastąpiło. A sprawa jest pilna, ponieważ kadencja obecnego polskiego sędziego TSUE, prof. Marka Safjana, kończy się w październiku tego roku. 

Ogłoszenie o możliwości ubiegania się o nominację na ten urząd zostało zamieszczone 5 lipca na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w zakładce „Ogłoszenia”, a ponadto w dziennikach „Rzeczpospolita” i „Dziennik Gazeta Prawna”. Tam też zostały wskazane wymagania, jakie powinni spełniać kandydaci. Muszą oni wykazać się w szczególności rozległą wiedzą w zakresie prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego, znajomością dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości, biegłą znajomością języka francuskiego, a także odpowiednim doświadczeniem zawodowym lub dorobkiem naukowym. Termin składania aplikacji upłynął 19 lipca br.

Czytaj: Rząd szuka kandydata na nowego sędziego TSUE>>
 

Nietransparentne zasady wyłaniania kandydatów

O informcje na temat przebiegu procedury i obowiązujących w niej zasad zabiegali m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich i Helsińska Fundacja Praw Człowieka. 

Czytaj: Rząd wciąż nie wie jak wyłonić polskiego kandydata do TSUE>>

Prof. Adam Bodnar wskazywał w swoim wystąpieniu do rządu, że najbardziej właściwą dla przeprowadzenia wyboru kandydata wydaje się procedura konkursowa. - Niemniej, aby mogła spełnić swą rolę, wybór kandydata musi opierać się na jasnych, obiektywnych kryteriach merytorycznych oraz odbywać się według rzetelnych reguł proceduralnych. Wyłonienie kandydatury w tak przeprowadzonym konkursie będzie podstawą gwarancji niezawisłości i bezstronności przyszłego sędziego - pisał. Rzecznik podkreślił kluczowe znaczenie rzetelności procesu nominacyjnego tak, aby wyłoniony został najlepszy możliwy kandydat.

Podobnej argumentacji używała Fundacja Helsińska, która zabiegała także m.in. o wskazanie imion i nazwisk osób zasiadających w składzie Międzyresortowego Zespołu do spraw wyłaniania kandydatów na urząd sędziego i urząd rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. 

 

Siedmiu urzędników wybierze sędziego

W tej ostatniej kwestii Fundacja otrzymała odpowiedź. W skład Zespołu wchodzą następujące osoby:

  1. Konrad Szymański, Minister do spraw Unii Europejskiej (przewodniczący Zespołu);
  2. Paweł Jabłoński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (przedstawiciel ministra spraw zagranicznych);
  3. Piotr Wawrzyk, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (przedstawiciel ministra spraw zagranicznych);
  4. Sebastian Kaleta, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (przedstawiciel ministra sprawiedliwości);
  5. Marcin Romanowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (przedstawiciel ministra sprawiedliwości),
  6. Krzysztof Szczucki, Prezes Rządowego Centrum Legislacji (przedstawiciel szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów);
  7. Bogusław Majczyna, zastępca dyrektora Departamentu Prawa Unii Europejskiej w KPRM (przedstawiciel ministra do spraw Unii Europejskiej).

HFPC otrzymała 1 października odpowiedź na wniosek o dostęp do informacji publicznej z września. Z odpowiedzi Ministra wynika, że 28 września oraz 1 października odbyły się posiedzenia Zespołu podczas  których przeprowadzone zostały rozmowy z kandydatami na urząd sędziego TSUE.

Czytaj w LEX: Konsekwencje prawne wyroku TSUE z 2 marca 2021 r. A.B. i in. przeciwko Krajowej Radzie Sądownictwa >

Bez zaproszenia dla niezależnego eksperta

Fundacja 30 lipca 2021 r. wystąpiła z wnioskiem o zaproszenie do udziału w pracach Zespołu dr. Piotra Kładocznego, wiceprezesa HFPC (na podstawie § 4 ust. 2 Zarządzenia), który został poparty przez grupę polskich organizacji pozarządowych. - Niestety, nie otrzymaliśmy na niego żadnej odpowiedzi ze strony przewodniczącego Zespołu, ministra Szymańskiego. Z odpowiedzi nadesłanej HFPC wynika, że przewodniczący Zespołu nie skorzystał z możliwości zaproszenia do udziału w pracach Zespołu osoby o niekwestionowanym autorytecie w zakresie nauk prawnych lub stosowania prawa (możliwość taką przewiduje Zarządzenie nr 84 Prezesa Rady Ministrów w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw wyłaniania kandydatów na urząd sędziego i urząd rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz urząd sędziego Sądu Unii Europejskiej z 24 czerwca 2021 r. - informuje HFPC.