Opublikowany w piątek dokument to reakcja na wypowiedź sprzed paru dni Jarosława Kaczyńskiego, którym mówił o nieuzasadnionych przywilejach sędziów TK, w tym o czterech asystentach, którzy pracują za każdego sędziego. Jak sugerował, sami sędziowie już nie mają wiele do roboty.

 

Kaczyński: stan spoczynku tylko dla sędziów z sędziowskim stażem>>

 

W związku z nierzetelnymi informacjami dotyczącymi rzekomo nadzwyczajnych „przywilejów”, którymi cieszą się Sędziowie TK i pracownicy jego Biura, z upoważnienia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, Biuro TK informuje:

Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 293) w niczym nie zmieniła stanu prawnego obowiązującego od lat w zakresie wynagrodzeń oraz innych uprawnień Sędziów TK; nie zmienia go również ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 1157).

Wynagrodzenia sędziów TK
Wynagrodzenie zasadnicze Sędziów TK jest określone ustawowo. Ustalane jest przez pomnożenie tzw. podstawy - przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego przez Prezesa GUS - przez mnożnik wynoszący 5,0. Dla porównania, mnożnik sędziów Sądu Najwyższego i sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wynosi w stawce podstawowej 4,13, a w stawce awansowej (po siedmiu latach pracy) – 4,7495.

Waloryzacja wynagrodzeń Sędziów TK wynika z przyjętego przez ustawodawcę mechanizmu: wzrost mnożnej (wyżej wymienionego przeciętnego wynagrodzenia) odzwierciedlającej stan gospodarki i poziom zamożności społeczeństwa (która w II kwartale 2015 r. wynosiła 3854,88 zł), przekłada się automatycznie na podwyżkę wynagrodzeń Sędziów TK, tak samo jak na podwyżkę wynagrodzeń sędziów sądów powszechnych, prokuratorów, czy np. członków różnych komisji egzaminacyjnych.

W ujęciu kwotowym, miesięczne wynagrodzenie zasadnicze Sędziego TK wynosi obecnie 23 129,28 zł brutto. W tym jest tzw. wysługa lat tj. dodatek („stażowy”) za wieloletnią pracę, przysługujący również sędziom sądów powszechnych, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także prokuratorom, członkom korpusu służby cywilnej i pracownikom urzędów państwowych, żołnierzom oraz funkcjonariuszom służb mundurowych. Naliczany jest on w wysokości zależnej od łącznego stażu pracy (z uwzględnieniem zatrudnienia poprzedzającego wybór do Trybunału Konstytucyjnego) i wynosi maksymalnie 20% wynagrodzenia zasadniczego (po 20 latach pracy zawodowej).

Prezesowi i Wiceprezesowi TK przysługuje ponadto dodatek funkcyjny w wysokości odpowiednio 1,2 i 0,8 podstawy naliczenia. Dla porównania, mnożniki dodatków funkcyjnych w SN i NSA wynoszą od 0,5 (dla zastępcy przewodniczącego wydziału) do 1,2 (dla I Prezesa SN i Prezesa NSA).

Stan spoczynku
Instytucja stanu spoczynku i związanego z nim stabilnego, wysokiego uposażenia jest przede wszystkim gwarancją niezawisłości sędziowskiej. Zabezpiecza on przed koniecznością rozważania sposobów zarobkowania po zakończeniu misji sędziowskiej, zabiegania o względy polityków, środowisk czy gremiów, od których mogłaby zależeć przyszłość sędziego.. Szczególne znaczenie ma to dla tych sędziów, których kadencja upływałaby przed ewentualnym nabyciem przed nich uprawnień emerytalnych.

Uposażenie Sędziów TK w stanie spoczynku jest określone ustawowo. Jego procentowo ustalona wysokość - taka sama jak w wypadku ogółu polskich sędziów i prokuratorów - wynosi 75% ostatnio pobieranego wynagrodzenia (z wyłączeniem dodatku funkcyjnego).

Odprawa w związku z przejściem w stan spoczynku
Sędziemu TK przechodzącemu w stan spoczynku przysługuje – tak samo, jak ogółowi polskich sędziów i prokuratorów - jednorazowa odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia, które ostatnio pobierał. Należy pamiętać, że analogicznie odprawy emerytalne do wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia przysługują również członkom korpusu służby cywilnej, pracownikom urzędów państwowych, żołnierzom i funkcjonariuszom służb mundurowych (pracownikom w służbie publicznej).

Dowiedz się więcej z książki
Na straży państwa prawa. Trzydzieści lat orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

Nagrody jubileuszowe
Sędziom TK przysługują nagrody jubileuszowe, na takich samych zasadach jak sędziom Sądu Najwyższego, (po 20, 25, 30, 35, 40 i 45 latach pracy zawodowej). Nagrody jubileuszowe przysługują również sędziom sądów powszechnych, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, prokuratorom, członkom korpusu służby cywilnej i pracownikom urzędów państwowych, żołnierzom oraz funkcjonariuszom służb mundurowych.

Sędziowie TK mogą otrzymać ryczałt samochodowy za korzystanie z prywatnego samochodu do celów służbowych na terenie Warszawy (limit 700 km/mies.).

Zamiejscowym Sędziom TK (stale zamieszkałym poza m.st. Warszawą) przysługują natomiast, na takich samych zasadach jak sędziom Sądu Najwyższego (ale i ogółowi pracowników urzędów państwowych):
- dodatek z tytułu rozłąki z rodziną (przeciętnie 400 zł/mies.),
- bezpłatne zakwaterowanie w Warszawie,
- zwrot kosztów przejazdu (koleją) z miejsca zamieszkania do Warszawy i z powrotem.

Jeden sekretariat
Sędziowie Trybunału nie dysponują indywidualną obsługą sekretarską. Zadania o charakterze merytorycznym i procesowym wykonuje Sekretariat Trybunału Konstytucyjnego, a pozostałe czynności wspomagające sędziów w ich pracy w siedzibie Trybunału (np. w zakresie spraw socjalnych), wykonują pracownicy Zespołu Administracyjno-Gospodarczego.

Czas pracy i dodatkowe zatrudnienie
Sędziowie TK mają nienormowany czas pracy („określony wymiarem (…) zadań”). Oznacza to, że nie są związani sztywnymi urzędowymi godzinami pracy (8:00–16:00). Czas spędzony w sali rozpraw to ułamek ich obowiązków. Biorą oni bowiem udział w wielu naradach w sprawach, w których należą do składów orzekających (jako przewodniczący, sprawozdawcy, członkowie składu) oraz przygotowują projekty orzeczeń w sprawach, w których są sprawozdawcami (zarówno w rozpoznaniu wstępnym jak i w rozpoznaniu merytorycznym). To ostatnie wymaga wielogodzinnej pracy, często wykonywanej o różnych porach doby, również poza siedzibą TK, z wykorzystaniem zdalnego dostępu do służbowych baz danych i pomocy technicznych.

Od początku istnienia Trybunału Konstytucyjnego, prawo dopuszcza kontynuowanie przez Sędziów TK – każdorazowo za zgodą Prezesa TK - pracę naukowo-dydaktyczną maksymalnie w wymiarze „pełnego etatu” na jednym uniwersytecie, o ile nie utrudnia mu to wykonywania obowiązków sędziowskich. Kwestie ewentualnego dodatkowego zatrudnienia, w tym jego charakter, określono szczegółowo przepisami ustaw (jednolicie w odniesieniu do sędziów TK, jak i SN oraz NSA).

Współpracownicy sędziów TK
Biuro TK zapewnia Sędziom TK wsparcie merytoryczne w postaci służby prawnej Trybunału (do której należą pracownicy – wysokokwalifikowani prawnicy zatrudnieni na stanowiskach związanych bezpośrednio z działalnością orzeczniczą i pomocą w tym zakresie w pracy sędziów Trybunału), liczącej 58 osób na 48 etatach (prawnicy bezpośrednio współpracujących z Sędziami TK (potocznie: bezpośredni asystenci sędziów), specjaliści zatrudnieni w Zespole Orzecznictwa i Studiów oraz Zespole Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych i Wniosków). Ich zadaniem jest przygotowanie materiałów do poszczególnych spraw, w sposób pozwalający Sędziom TK skoncentrować się na ich istocie, na wypracowaniu kierunku rozstrzygnięcia oraz wydaniu orzeczenia opatrzonego stosownym uzasadnieniem (patrz: Komunikat w sprawie trybu prac przygotowawczych do wydania wyroku). Szczegółowo zadania pracowników służby prawnej Trybunału, w tym bezpośrednio współpracujących z sędziami, określa Statut Biura TK.

Każdy Sędzia może decydować o obsadzie dwóch etatów (ma wpływ na zatrudnienie dwóch osób na pełnych etatach albo większej liczby osób w niepełnym wymiarze czasu pracy), po uzgodnieniu z Prezesem TK.

Zatrudnienie i wynagrodzenia pracowników Biura TK
Według stanu na 30 czerwca 2016 r., Biuro TK ogółem zatrudnia 134 osoby na 120 etatach.
Średnie wynagrodzenie tzw. angażowe (z dodatkiem za staż pracy, a bez ewentualnych nagród, nagród jubileuszowych oraz innych wypłat) wynosiło 7 249,32 zł brutto, zaś z dodatkami (nagrodami, nagrodami jubileuszowymi, innymi wypłatami) – 8 036,05 zł. brutto. W tym średnie wynagrodzenie pracownika służby prawnej TK wynosiło 8 732,80 zł brutto, zaś z dodatkami – 9 304,00 zł brutto.; natomiast średnie wynagrodzenie pozostałych pracowników Biura TK wynosiło odpowiednio (brutto): 6 601,88 i 7 249,94 zł.