Polskie społeczeństwo chce realnych zmian, których efektem będą sprawne, sprawiedliwe i stabilne sądy. Są decyzje, które minister sprawiedliwości może podjąć już teraz i które nie wymagają zmiany ustaw – piszą sędziowie zgromadzeni w sześciu stowarzyszeniach.

- Sprawność działania sądów jest coraz gorsza – przypominają sędziowie. Powodem tego stanu jest blokowanie przez osoby powołane przez Zbigniewa Ziobrę do ministerstwa czy na stanowiska funkcyjne etatów w sądach. Orzekają oni znacznie mniej niż inni sędziowie. Ministerstwo Sprawiedliwości zamiast przedstawić kompleksowy projekt zmian w neo-KRS zamroziło konkursy na stanowiska sędziowskie. Taka sytuacja jest społecznie nie do zaakceptowania.

Ci sami oskarżyciele

Twarzami sądownictwa dyscyplinarnego są nadal tak skompromitowane postacie, jak Piotr Schab, Przemysław Radzik i Michał Lasota. Członkowie tzw. neo-Krajowej Rady Sądownictwa stoją na czele dużych sądów. - Chcemy sądów otwartych dla obywateli, cieszących się zaufaniem społecznym i kierowanych przez osoby o wysokiej etyce – deklarują sędziowie. 

Wobec tego minister sprawiedliwości powinien w trybie natychmiastowym odwołać rzeczników dyscyplinarnych Piotra Schaba, Przemysława Radzika i Michała Lasotę. Czyny, których się dopuścili powinny być również wyjaśnione przez niezależną prokuraturę. 

Dla usprawnienia działania sądów należy dokonać pilnego przeglądu wskaźników obciążenia wpływem spraw osób funkcyjnych i dostosować go do sytuacji w sądach, która od wszystkich wymaga wytężonej pracy. 

Konieczna Komisja kodyfikacyjna

Pilnie należy powołać komisje kodyfikacyjne dla stworzenia przepisów umożliwiających sprawne rozpoznawanie spraw, w szczególności tych, które systemowo blokują sądy. Wprowadzenie nowych rozwiązań informatycznych umożliwi odblokowanie kilkuset etatów. 

Ponadto z powodów etycznych nie jest możliwe zajmowanie stanowisk funkcyjnych oraz pozostawanie na delegacji w ministerstwie osób, które:

  1. Przyjmowały stanowiska w wyniku odwołania ich poprzedników w trybie spec-ustawy w latach 2017 – 2018,
  2. Udzielały poparcia kandydatom do neo-KRS,
  3. Są lub były członkami neo-KRS,
  4. Otrzymały nominacje z udziałem neo-KRS (z wyłączeniem osób po KSSiP oraz byłych asystentów i referendarzy),
  5. Nie są sędziami sądu, którym kierują.

Odwołanie takich prezesów znajduje podstawę w podstawę w art. 27 par.  1 pkt 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych. Jeśli tego rodzaju systemowe założenie zostanie przyjęte,  uporządkowanie sytuacji w sądownictwie będzie mogło przyspieszyć.

Sędziowie przypominają również o biegnących terminach przedawnienia deliktów dyscyplinarnych. Obecnie realne możliwości wszczęcia postępowań dyscyplinarnych ma tylko minister sprawiedliwości. 

Deklaracja ministra, że na opróżnione stanowiska prezesów i wiceprezesów będą powoływane osoby wskazane przez samorząd sędziowski, umożliwi wyłonienie sędziów o wysokich walorach etycznych.